Deze maand ben ik een halve eeuw inwoner van de stad Groningen.
Vijftig jaar al weer, enorm, wat een tijd!
Een halve eeuw.
Ik ging direct na mijn eindexamen vanuit Friesland in de stad wonen. Ik had mijn diploma nog niet in ontvangst genomen, dat duurde nog eventjes, maar ik had al wel een kamer gevonden en vakantiewerk, om alvast wat geld te verdienen voor het studentenleven dat komen ging.
De kamer was in een studentenhuis aan Spilsluizen, een piepklein kamertje, in hetzelfde huis waar ook de latere dichter Jean Pierre Rawie woonde. Jean Pierre kleedde zich destijds al als een dandy, toen in driedelig wit, als ik mij goed herinner. Ik heb volgens mij geen woord met hem gewisseld, ik woonde er ook maar een maand, want het kamertje was voor mij te klein.
Mijn kamer aan Spilsluizen was achter de twee omcirkelde raampjes |
Ik was een boekenwurm, dus ik ging aan de Bibliotheek- en Dokumentatie Akademie studeren. (die K's zijn geen typefout, zo schreef je dat destijds). BDA, dan kon ik als het ware van mijn hobby lezen mijn beroep maken.
Het was een andere wereld, 50 jaar geleden. Ik maakte met de BDA een excursie naar de computer van de NS. In Utrecht, in mijn herinnering was dat een enorm ding, in een ruimte vergelijkbaar met een gymzaal. Het was de eerste computer die ik zag en dat was ook jarenlang de laatste. Ik had toen niet kunnen bevroeden dat ik nu 4 computers zou hebben: een tablet (al lang buiten gebruik, maar nog wel in mijn bezit), een PC, een laptop en een smartphone! Telefoons waren vaste telefoons en als je een stuk moest typen, dan deed je dat met een typemachine, waar je een papier in draaide. De letters kwamen op papier. En dat je nu e-readers hebt, waar je boeken op kunt lezen, dat had ik destijds niet kunnen bedenken!
Al 50 jaar woon ik in deze stad die ik al zo lang mijn thuis noem. Toch spreek ik nog vaak Fries. Dat komt omdat mijn beide mannen, zowel mijn eerste partner als mijn 2e partner, die onlangs overleed, uit Friesland kwamen en Friestalig waren. En ik sprak Fries met hen. Mijn kinderen leerden ook Fries spreken en doen dat nog steeds met mij. De ene heeft een Friese man en spreekt met haar dochters ook Fries, de andere heeft een niet-Friese man, maar hij verstaat prima Fries. Spreken is wat lastiger, maar ook hun zoontje kan ook goed Fries verstaan.
Niet alleen computers hebben de wereld veranderd. Ook de stad Groningen zelf is veranderd, op sommige plekken ingrijpend. Er zijn hele wijken bij gekomen, gebouwen zijn afgebroken en er kwam iets anders voor in de plaats. Pleinen zijn volgebouwd, of er is een parkeergarage onder geplaatst.
In de plaatsen van mijn jeugd is dat ook zo. Ik woonde als kind in Leeuwarden en Drachten, ook die zijn op verschillende plekken onherkenbaar veranderd. Binnenkort ga ik met mijn dochters nog weer naar deze plaatsen toe, om de straten en de huizen van mijn jeugd te laten zien.
Hoi Aaf, wat leuk dat jullie nog veel Fries spreken met elkaar! In het Fries museum is nu een foto tentoonstelling van alle steden en Drachten en Heerenveen waarop de veranderingen zijn te zien. Misschien leuk om te bekijken. Groetnis, Olga
BeantwoordenVerwijderenDat is een mooie mijlpaal Aaf. En hoe vind je de stad nu, met alle veranderingen? Is het positief?
BeantwoordenVerwijderenMijn jongste dochter heeft in Groningen-stad gestudeerd en gewerkt. Ze woonde er met plezier en we bezochten haar regelmatig. We maakten stadswandelingen, bezochten musea en begraafplaatsen (een van mijn hobby’s), we winkelden soms (niet mijn hobby) en fietsten door de provincie. Boven stad Groningen is het ook zo mooi!
BeantwoordenVerwijderenThea
Bijzonder dat jullie toch nog Fries praten met elkaar!
BeantwoordenVerwijderenMaak je niet vaak mee dat Groningers "anti-fries " zijn? Ik maak dat wel eens mee en begrijp dat nooit zo goed waarom: we zijn beiden toch noordelingen van ons land.
Hier in Friesland merk ik ook weinig weerstand tegen Groningers.
Toen ik 50 jaar geleden in Groningen kwam wonen was ik verbaasd over de anti-friese mentaliteit die de Groningers er op nahouden!
VerwijderenIk ben er inmiddels aan gewend, maar ik snap het nog steeds niet!
Ik vind het Fries wel een leuke taal om te horen. Kun je ook Gronings praten? Men zegt wel eens dat de mentaliteit van Maastrichtenaren en Groningers niet veel van elkaar verschilt. Geen idee of dat ook zo is.
BeantwoordenVerwijderenHoi Aaf, had je in je eerste kamer een hospita? Of was wonen bij een hospita toen al op zijn retour. Ik had een Van Dam eenheid - wat een luxe!
BeantwoordenVerwijderenNee, hospita's had je toen niet meer. Ik heb niemand gekend die een hospita had.
VerwijderenAls je dan naar Ljouwert gaat dan is het leuk om even koffie te drinken in het oude postkantoor (zit nu een hotel/restaurant in, PostPlaza). In de oude gevangenis zitten nu winkeltjes in de cellen.
BeantwoordenVerwijderen