Tafelmanieren in mijn jeugd en ook later

Een paar dagen geleden ging het over tafelmanieren. Het aanleren daarvan door kleine kinderen. Mag je als kind wel of niet met kleiner bestek eten en op welk bord of schaaltje moet de maaltijd dan liggen.
Dan denk ik automatisch terug aan mijn jeugd.
Ik ben absoluut niet opgevoed met tafelmanieren, mijn ouders gaven daar niet om.

Bestek warme maaltijd.
We aten nooit met mes en vork, maar alleen met een vork en een lepel voor de soep en nagerecht. Mijn vader gebruikte wel een mes, maar dat was om het vlees voor ons allemaal te snijden. Mijn vader gebruikte het mes alleen om te snijden, niet om te eten. We kregen dan elk een lepel vol fijngesneden vlees, dus een mes hadden we helemaal niet nodig. We hadden genoeg aan een vork om de aardappels en groenten te prakken en een kuiltje voor de jus te maken. Toen mijn broer en ik ouder waren, mochten we zelf onze gehaktbal of portie vlees fijnsnijden. Messen, vorken en lepels hadden we maar in één maat. We hadden geen dessertbestek.

Borden warme maaltijd
We aten van oude borden, borden die kwamen uit inboedels van overleden kinderloze ooms en tantes van mijn moeder. En daar had ze er nogal wat van. Allemaal verschillende diepe borden. Soepborden dus eigenlijk. Dat waren de borden in mijn jeugd. Mijn moeder had een net servies, gekregen bij haar huwelijk, maar dat gebruikten we bijna nooit. Alleen als mijn opa's en oma's kwamen eten. En dat gebeurde zelden. Later, vanaf dat we gingen kamperen, ongeveer vanaf mijn 9e jaar, werden de diepe borden vervangen door diepe campingborden. Héél gemakkelijk, want onbreekbaar.
Als er een toetje gegeten werd, dan aten we dat van hetzelfde bord. Je moest dan je bord schoonlikken, met je tong, en dan was het weer (bijna) schoon. Dan kon de vla er uit gegeten worden.

Bestek broodmaaltijd
Voor de broodmaaltijd gebruikten we alleen een mes, om het brood mee te besmeren en om het brood in blokjes te snijden.
Nooit een vork.
We aten het brood dus met de handen.

Borden broodmaaltijd
Deze borden waren kleiner, en plat, echte ontbijtbordjes. Ook een allegaartje.

Bekers en glazen
Bij de warme maaltijd werd niet gedronken. Helemaal niets. Bij de broodmaaltijden dronken we melk uit een beker van aardewerk.

Bedekking van de tafel en servetten.
De tafel was tijdens de maaltijd altijd bedekt met een tafelzeil en servetten had alleen mijn ene oma. Thuis gebruikten we geen servetten.

Mocht je alles opeten?
Thuis wel, daar mochten de pannen leeg, maar in bijzijn van vreemden mocht je niet de hele schaal of pan leeg maken. Er moest wat overblijven. Het was niet netjes om alles op te maken. Mijn ouders vonden het uitermate belachelijk dat mijn oom de pan volledig leeg maakte.

Ik wist niet anders en vond het allemaal heel gewoon, zoals dat gaat bij kinderen. Pas later kwam ik er achter dat veel mensen vinden dat het niet zo hoort, zoals wij het deden. We aten nooit in een restaurant, dus we hoefden niet netjes te eten. We wisten wel dat je buitenshuis je bord en ook je mes niet hoorde af te likken. En dat je buitenshuis een warme maaltijd met mes en vork hoorde te eten.

Ook de partner, waarmee ik 20 jaar samen was en waarmee ik 2 dochters kreeg, had een dergelijke opvoeding genoten. Daar likten ze hun bord niet af, maar kwam het toetje in het schoon geschraapte diepe bord. Dat vond ik vies. Het gebruik van bestek was vergelijkbaar met hoe ik het van huis uit gewend was.
Onze kinderen hebben vrij lang van kampeerbordjes gegeten. Totdat ze groot genoeg waren (ca 4 jaar of zo) om van een gewoon (diep) bord te eten. Voor onze dochters kocht ik een dessert bestek met mooi gekleurde heften. Voor de ene lichtgroen en de ander roze.

Wat vind ik er van? Het heeft me nooit gestoord dat we zeer eenvoudige tafelmanieren, borden en bestek hadden. Achteraf gezien vind ik het eten van campingborden wat heel ver gaan, maar verder ben ik van mening dat het gaat om de kwaliteit en de smakelijkheid van de maaltijd en niet om wat er omheen zit.

Wat vind jij en hoe was dit bij jou?