woensdag 19 april 2023

Armoede in mijn leven

Vandaag een stukje over armoede in mijn leven.
De korte versie: echte armoede heb ik niet gekend.
Punt.

En dan nu de langere versie..

Als kind kende ik geen armoede.
Toen ik geboren werd, was mijn vader ziek, die lag met TBC in ziekenhuizen en sanatoria. Hij was wel een jaar niet thuis. Hij zat dus langdurig in de ziektewet of een voorloper daarvan. De uitkering was vrij karig, maar er viel van te leven. We woonden in een huurhuis en we hadden voldoende te eten. Iedere dag een warme maaltijd en broodmaaltijden en beleg. Regelmatig vlees bij de warme maaltijd en melk en karnemelk. Aan eten geen gebrek en eten was van goede kwaliteit, wel eenvoudig, maar goed genoeg. Nooit uit eten, geen luxe broodjes, vrijwel geen snoep en koekjes, geen dure groenten als asperges of zo.
Al mijn kleding werd gebreid of genaaid op de naaimachine. Soms uit oude afgedankte kleren van volwassenen en soms ook gebreid van oude wol.  Maar altijd was er wel geld voor schoenen als de schoenen te klein waren, geld voor de huur van een zomerhuisje in de zomervakantie.
Nadat mijn vader weer hersteld was, maakte hij carrière en ging hij meer verdienen. Hij was vrij laat met zijn carrière, dat kwam èn door dwangarbeid in de 2e wereldoorlog en door die TBC. Dat heeft zijn loopbaan nogal vertraagd. Toen ik 4 was, kochten mijn ouders een huis. De hypotheeklasten waren nogal hoog, dus er moest echt zuinig geleefd worden.
Dus nog steeds sober eten, eigengemaakte kleding etc.
Vanaf mijn 9e gingen we verhuizen naar een andere woonplaats. Mijn vader ging meer verdienen en we woonden in een huurwoning boven het bedrijf. Dat was heel voordelig, want verwarming doordeweeks was bij de huur inbegrepen en bovendien kwam er geld vrij uit de verkoop van de woning waar we eerst woonden.
Toen hadden we het echt ruimer. Er kwam een auto, een tv, een platenspeler, een centrifuge en een koelkast. Een wasmachine (langzaamwasser) hadden we al.
Met die auto gingen we op kampeervakantie naar het buitenland: Duitsland, Frankrijk, Luxemburg, Spanje, Zwitserland.
Kleding werd nu vaak in de winkel gekocht, ook voor mij en mijn moeder.
Wat boodschappen betreft bleven mijn ouders vrij zuinig. Er werd scherp gelet op aanbiedingen. Eten buiten de deur deden we nooit, ook geen friet of zo.
Toen ik ging studeren, ging ik op kamers. Ik kreeg geld van mijn ouders, mijn vader verdiende te veel om voor een studiebeurs in aanmerking te komen en met dat geld kon ik goed rondkomen.

Sleutelwoorden uit mijn jeugd:
geleerd om zuinig te leven,
in geval van financiële nood ouders om op terug te vallen.

Als volwassene heb ik 17 jaren in de bijstand gezeten, maar werd door ouders en schoonouders regelmatig een beetje ondersteund, waardoor van armoede niet echt sprake was.  Mijn vader kocht pakken luiers en mijn ouders gaven in onze ogen duur speelgoed aan de kinderen cadeau.
Mijn schoonouders namen verse groenten, aardappels en kilo's kaas mee (schoonvader werkte bij de zuivelfabriek en ze hadden een volkstuin).
Ook kregen we voor verjaardagen geld in plaats van cadeaus. Dat geld konden we dan naar eigen inzicht besteden. In de praktijk ging dat altijd op aan boodschappen of inventaris. Ik kocht pannen en een handmixer voor mijn verjaardagsgeld. Behalve dan het verjaardagsgeld voor de kinderen, dat zette ik op hun bankrekeningen.
Ik heb ook sterk de indruk dat je met de bijstand van destijds (= vóór het jaar 2000, mijn ervaring is tot november 1999) meer kon doen dan nu. Je had meer koopkracht, denk ik.
Een deel van de meubels kwam van het grof vuil en veel spullen kochten we tweedehands en werden opgeknapt.
Ik naaide mijn kleren en een deel van de kleding van partner en dochters zelf. Mijn ondergoed was vaak behoorlijk versleten en verwassen, maar dat hinderde mij helemaal niet. Ondergoed van de kinderen was wel netjes, je wilt niet dat je kinderen tijdens zwemles en gymles met versleten spullen lopen.
Door allerlei financiële regelingen van de gemeente konden de kinderen goedkoop op de sportclub en naar muziekles. Dan nóg kostte het geld, maar dat hadden we wel.
Wij gingen ook iedere zomer 1 week naar een eiland in een huurcaravan. Met de bus, want een auto hadden we niet.
En daarnaast gingen we met fietsen en tenten een weekje op pad.

Dus echte armoede ken ik niet persoonlijk. Vrienden van ons, waar ik wel eens bij oppaste, hadden het wel armoedig, armoediger dan wij in ieder geval. Die aten heel eenzijdig, het goedkoopste van het goedkoopste. Alleen maar tweedehands, of zo te zien soms ook 3e, 4e of 5e hands kleding, gammele meubels, kapotte apparaten, nooit op vakantie of uitstapjes. 

Heb jij ervaring met armoede en wil je daar eens een gastblogje over schrijven? Je bent van harte welkom!

24 opmerkingen:

  1. Ja wat is armoede ? Altijd heel zuinig móéten leven dat zijn er veel meer denk ik. Maar ik denk dat die mensen daarmee niet naar buiten willen komen en zeker hier niet. Waar zuinig leven alleen telt als bewuste keuze. En niet omdat het moet. Anders moet je maar en moet je maar. Ben benieuwd hoeveel reacties er nu gaan komen over uitkeringen en toeslagen om maar met wat uit de lucht geplukte cijfers aan te willen tonen dat er geen armoede bestaat in Nederland. Alleen maar loosers die niet met geld om kunnen gaan. Ik denk dat er veel meer armoede bestaat bij hard werkenden die op de een of andere manier in de schulden gekomen zijn. Met een eigen bedrijf b.v. Maar ook daar wordt gelijk geroeptoeterd ; hadden ze maar , moeten ze maar natuurlijk.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Echte armoede heb ik niet gekend. Na scheiding was het wel moeilijk, ik werkte full-time maar verdiende net iets teveel voor enige tegemoetkoming. Had koophuis en achterstand op de hypotheek doordat ex dingen voor me achtergehouden had. Toen kon je nog naar bankfiliaal in de buurt waar je ook nog contact geld haalde, pinautomaten waren er nog maar sporadisch. Ik kon er goede afspraken maken om achterstand op hypotheek in te halen en natuurlijk hield ik me eraan. Ook met net nieuwe middelbare school kon ik schoolgeld gespreid betalen. Alles om te regelen was toen nog veel persoonlijker denk ik.
    Door alle vaste lasten had ik niet voldoende om te eten en ben ik 1-2x in de week schoonmaakwerk gaan doen en nam er halve vakantiedagen voor op, daar at ik van.
    Door een paar jaar overbelasting door dit alles, ben ik wel een tijdje half ziekgemeld, had de energie niet om hele dagen te werken, maar dat was geen burn-out of overspannen of depressie, eigenlijk gewoon de batterij te leeg. Bedrijfsarts was mijn beste vriend in die tijd en ik kreeg de tijd om op te laden.

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Ik herinner me van mijn studententijd wel dat het heel krap was. Was in de jaren 80. In mijn oude dagboek lees ik dat ik zo'n buikpijn heb van het ongesteld zijn, maar geen geld voor aspirine. Die waren toen nog duur he...
    En ik werkte veel bij in die tijd, maar dat ging op aan huur, eten etc. Kleding werd afgedragen, truien zelf gebreid van zeeman wol..
    Maar ik was geen grote uitzondering, dat maakt wel verschil. Meerdere mensen om mij heen zaten regelmatig krap.
    Daarna heb ik het in mijn eigen ogen altijd goed gehad. Ook toen mijn inkomen onder de noemer ' niet veel maar toereikend' viel.

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Als student had ik het arm. Enkel een basisstudiebeurs en een bijbaantje op zaterdagochtend. Ik durfde het niet aan om de lening die je erbij kon nemen, aan te gaan; die 10% rente (als ik het me goed herinner) was me veel te hoog!
    Gelukkig woonde ik in Groningen, waar voor inwoners een Stadjerspas bestaat; de minima betalen heel weinig voor die pas, de inwoners met een modaal en hoger inkomen betalen meer. De voordelen zijn voor iedereen gelijk.
    Toen we net naar België verhuisd waren, en zeker toen we ons huis gekocht hadden en moesten renoveren, hadden we heeeeel weinig geld over. Dat heeft gelukkig maar een half jaartje geduurd.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Goedemorgen mevrouw, ik denk er ook over na om naar Belgie te verhuizen. Ik wil het graag maar ik durf het niet zo goed. Is het lastig om "zomaar"naar Belgie te verhuizen?

      Verwijderen
  5. In de jaren 70 heb ik twee jaar van een halve beurs geleefd met mijn schizofrene man en mijn pasgeboren kind. Ik kon niet werken, want ik kon mijn man niet alleen laten met mijn kindje, en een oppas kon ik niet betalen.
    Na twee jaar moest ik het studentenhuis verlaten en ben ik naar de daklozen opvang voor vrouwen gevlucht.
    Toen ik een eigen huurhuis kreeg en een bijstand uitkering kwam er een ambtenaar langs die vroeg of ik wel rond kon komen.
    Ik vertelde hem dat ik het nog nooit zo goed had gehad!
    Wat Lot zegt herken ik dus heel erg!
    Iemand die bij je langskomt, die vraagt hoe het met je gaat, dat is zo veel persoonlijker dan hoe het nu gaat. Hartverwarmend.

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Er wordt altijd maar aangenomen dat iemand met een bijstandsuitkering of leeft van een inkomen rond dat niveau het altijd maar armoedig heeft... Ik heb het zelf nooit zo ervaren. Integendeel. Als je maar grip houdt op je geld is er zoveel mogelijk en kun je heel rijk leven van een minimum inkomen. Je mindset bepaalt heel veel. Levensstandaarden zijn tegenwoordig heel hoog, meerdere keren op vakantie, elk jaar een nieuwe winterjas, dure telefoon, vaak uit eten. Is dat nodig? Word je daar gelukkiger van? Ik geniet van die momenten, denk ik, veel meer dan anderen, omdat het luxe is en niet standaard. Misschien zijn sommige mensen met een uitkering op andere gebieden heel rijk, zij hebben bijvoorbeeld vrijheid. Tijd voor hobbies of dingen die ze belangrijk vinden. Leven op sociaal minimum is niet altijd maar naar en vervelend. Armoede en bijstand hoeven ook niet in een adem genoemd te worden.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Wat leuk dat jij reageert!
      Ik heb je blog jaren gevolgd en vond het heel erg jammer dat je niets meer postte.

      Zelf leef ik al 11jr van uitkering.
      Eigenlijk is prima te doen, tenzij je zoals ik chronisch ziek bent en extra kosten maakt en/of zaken niet vergoed worden. En daar heb ik mee te maken. Dat maakt het verhaal wel anders.

      Verwijderen
    2. Wat een fijne reactie , Koningin Minima. Je mindset, inderdaad .

      Verwijderen
    3. Ja heel leuk om weer wat van je te horen. Jammer dat je toen gestopt bent omdat je zoveel kritiek kreeg omdat je je reserves verstopt had omdat je anders niet voor toeslagen in aanmerking zou komen. Als of er niet zo veel anderen zijn die trucjes uit halen om voor de belasting op nul uit te komen. Het was toen echt van ; Zie je wel al de uitkerings trekkers frauderen. Vreselijk. Bij mij wilden ze de energie toeslag niet uitkeren om dat ik geen hoge energie kosten zou hebben. Daar heb ik heel wat voor gedaan om dat zo laag te krijgen. Kunnen doen !

      Verwijderen
    4. Ik ben de anoniem van 10.28u
      Ga je misschien weer bloggen? Ik heb namelijk altijd veel aan je blogs gehad! :)

      Verwijderen
    5. @anoniem 11.08
      Naar mijn weten mag die tieslag niet geweigerd worden als stookkosten niet hoog zijn, want dat staat niet in de voorwaarden om in aanmerking te komen voor de energietoeslag.
      Zo werden studenten ook uitgesloten, maar dat daar heeft de rechter inmiddels al 2 of 3 uitspraak over gedaan.

      Verwijderen
    6. Er was er eentje met zwangerschapsverlof en de vervanger wist nergens wat van 😀. Heeft me een week mailen gekost.

      Verwijderen
    7. Ik heb nog zo vaak aan je gedacht, Koningin Minima! Ook ik heb heel veel aan je blogs gehad en ik pluk er nu nog de vruchten van (bezuinigen is een sport geworden in plaats van een straf). Fijn om van je te horen. Hartelijke groet, Anne

      Verwijderen
    8. Ik hoop stiekem al heel lang dat je weer gaat bloggen, koningin Minima :)

      Verwijderen
    9. Wat ontzettend leuk om die reacties te lezen. En dat mensen me nog kennen! Ik ben inderdaad van plan om het bloggen weer op te pakken.

      Verwijderen
    10. @Koningin Minima: wat leuk dat je weer wilt bloggen! Ik zet je al vast weer in mijn leeslijst!

      Verwijderen
    11. Oh wat maak je mij daar echt blij mee, koningin minima!
      Ik kijk heel erg uit naar je eerste blog! :)
      Je was altijd een grote steun voor mij dmv je blogs.

      Verwijderen
  7. Nee ook dat niet. Het is voor iedereen niet het zelfde. Sommigen kunnen “ nog “ heel veel zelf. Dat maakt een groot verschil. Of zitten niet met enorme hoge vaste lasten. Dus ook bijstandstrekkers moeten niet oordelen over een ander. Of voor een ander. Soms kan alles zomaar veranderen . B.v. Als je heel veel reis , parkeer kosten krijgt om regelmatig naar het ziekenhuis te moeten. Voor onderzoeken en de bijbehorende eigen bijdrages of om elke dag op bezoek te gaan. Dat klapt er wel in. Wat ook geldt voor iemand die zich net kan bedruipen met een eigen bedrijfje uiteraard. Dan is roepen over gelukkig zijn met iets kleins makkelijk

    BeantwoordenVerwijderen
  8. Als kind leefden we karig. Daardoor leerde ik met geld omgaan. Eén jaar was echt sappelen. Mijn beide grootouders overleden in één jaar en uit de inkomsten van de winkel moest veel erfbelasting worden betaald. Maar wij kinderen zochten ook een baantje voor kleding e.d.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ook ik had als scholier altijd wel een zaterdagbaantje om mijn eigen dingen te betalen. Meestal in een winkel. Om kleren, boeken en soms een vakantie te kunnen betalen.

      Verwijderen
  9. Ik ken een paar ongedocumenteerden. Ze werken hier als maaltijdbezorger . Voedsel en onderdak zijn niet vanzelfsprekend, gezondheidszorg ook niet. Deze mensen leven echt in armoede.

    BeantwoordenVerwijderen
  10. toen ik nog thuis woonde was het geen vetpot. mijn moeder kon ivm ziekte niet werken . maar ze was heel creatief met geld etc. mijn vader nam een 2e baantje s avonds als er iets geklust moest worden. toen ik getrouwd was heeft mijn man eens door een zeer foute werkgever die hij vertrouwde 9 maanden geen salaris gehad. wij hebben in de familie een gezegde : met de lege flessen naar de supermarkt gaan. maar ik had geen lege flessen want frisdrank zat er bij ons niet in . maar ook ik was creatief liet onze zoon zelf munt , aardbeien etc laten groeien en dat in water ... heerlijk. kleding .... maakte ik zelf mocht hij net als ik vroeger helpen. we hebben alles wat we aan waarde hadden (behalve het huis) verkocht . mijn schoonfamilie vond het maar raar . maar we hebben nooit gezegd waarom we alles verkocht hadden en hoeveel verdriet het ons had gedaan. maar inmiddels ... hebben we het heel goed en dank zij mijn ouders zijn wij nog steeds zuinig en onze zoon die als alleenstaande een appartement heeft gekocht ook. zo zie je maar het kan ook een goede kant hebben .... xxx

    BeantwoordenVerwijderen
  11. Wat een leuk Blog. In een aantal zaken erken ik mezelf wel. Mijn vader was afgekeurd, maar mijn ouders hadden daarvoor een huis gebouwd. De vrijstaande woning koste toen 25 duizend gulden (ik heb de rekeningen nog). Mijn opa heeft ze 5 duizend gulden gegeven, zodat hij niet borg hoefde te staan.
    Mijn vader had een grote moestuin, kippen, konijnen etc. Ik dreg de kleding van mijn nichtje (die groter was als ik) en dat vond ik nooit erg. Mijn moeder naaide kleding en vermaakte ook kleding. We kregen 1 keer per jaar een puntzak friet (wat een traktatie).
    We gingen niet o vakantie maar wel met de brommer of de scooter naar het het bos of naar een waterplas. Vaak samen met ooms/tantes en neven/nichtjes. Ik bewaar er goede herinneringen aan.

    BeantwoordenVerwijderen

Reageren is leuk, graag zelfs, maar onzinnige, racistische, onaardige, of kwetsende reacties naar mij of anderen en ook reacties met nep-informatie worden niet geplaatst.

Over verwijderde reacties ga ik niet in discussie.