Ik ben nu 50+ en ik hoor tot de mensen die zich soms ongelooflijk kan verbazen over de veranderingen die hebben plaatsgevonden vanaf de jaren 50. Ik wil jullie deze keer meenemen naar het energie- en waterverbruik in 1960, ik was toen 7 jaar. Ik woonde met moeder, vader en mijn broertje van 5 in een rijtjeshuis. Het huis had een kamer-en-suite. Dat wil zeggen: er was een voorkamer en een achterkamer, daartussen zaten afsluitbare schuifdeuren. Als het heel koud was, leefden we in de achterkamer en ging de kachel in de voorkamer uit om brandstof te besparen.
Lampen: in elke ruimte hing 1 plafondlamp, andere lampen waren er niet.
Verwarming: Zowel in de voorkamer als in de achterkamer stond een kolenkachel. Verder was er geen verwarming in huis aanwezig. De kachels gingen aan vanaf de late herfst tot ergens begin mei. Meestal brandden de kachels ‘s nachts op een heel laag pitje door, maar soms gingen ze ook wel per ongeluk uit. Dan moest de kachel weer aangemaakt worden en was het ‘s ochtends erg koud in huis. Op mijn slaapkamer was het altijd koud, de ramen hadden enkel glas en als het vroor stonden de ijsbloemen op de ramen.
Douche/bad en WC: die waren er niet. Mijn broertje en ik gingen dagelijks in de woonkamer in een zinken tobbe, die tobbe werd gevuld met warm water uit de keukengeiser. Mijn ouders wasten zich bij de wastafel op hun onverwarmde slaapkamer. In plaats van een WC hadden we een secreet (ook wel poepdoos) met een ton, die ton werd elke week opgehaald door de "tonnemannen" en werd vervangen door een lege ton. Heel waterverbruik-zuinig. Er was geen mogelijkheid tot handenwassen en uiteraard geen doorspoelmogelijkheid. Alle poep en plas van het hele gezin verdween in die ton. Soms zat de ton aan het einde van de week erg vol. Het stonk altijd vreselijk. De ton kon via een luik in de buitenmuur van buitenaf verwisseld worden.
Witgoed: op een tafel in de keuken stond een 4 pits kookplaat. Dat was alles. Er was geen
wasmachine, geen droger, geen centrifuge, geen koelkast, geen oven, geen vriezer, geen afwasmachine, geen magnetron, geen senseo, geen blender, niets, helemaal niets.
We hadden in plaats van een koelkast wel een keldertje, in plaats van de wasmachine en droger een wringer en een waslijn. De was, ook de grote stukken werden op de hand gewassen. De witte was werd in een wasketel gekookt op de grootste brander op de kookplaat. Als het te nat was om buiten te drogen, werden er wasrekken (zie afbeelding rechts) rond de kachels gezet en rook alles naar drogend wasgoed.
Audioapparatuur – in de woonkamer stond een oude radio. We hadden geen TV, geen platenspeler of wat dan ook, alleen de radio. Van computers had niemand ooit gehoord.
Andere elektrische apparatuur – we hadden een stofzuiger en een strijkijzer.
Vervoer – niemand in mijn straat had een auto, wij ook niet. Iedereen ging op de fiets of lopend op pad. Als we naar een bestemming buiten de stad gingen, dan gingen we met de bus. Het bus- en treinstation was (in elk geval in mijn beleving) erg ver weg.
Welbeschouwd moet het water en energieverbruik erg laag zijn geweest. Nauwelijks energieverslindende elektrische apparatuur, gas werd alleen gebruikt om te koken en voor de geiser. Natuurlijk moesten er wel kolen voor de kachel gekocht worden en waren er geen spaarlampen, dus een peertje van 40 watt gaf niet zoveel licht als een spaarlamp van 20 watt nu.
Poepdoos |
Verwarming: Zowel in de voorkamer als in de achterkamer stond een kolenkachel. Verder was er geen verwarming in huis aanwezig. De kachels gingen aan vanaf de late herfst tot ergens begin mei. Meestal brandden de kachels ‘s nachts op een heel laag pitje door, maar soms gingen ze ook wel per ongeluk uit. Dan moest de kachel weer aangemaakt worden en was het ‘s ochtends erg koud in huis. Op mijn slaapkamer was het altijd koud, de ramen hadden enkel glas en als het vroor stonden de ijsbloemen op de ramen.
Douche/bad en WC: die waren er niet. Mijn broertje en ik gingen dagelijks in de woonkamer in een zinken tobbe, die tobbe werd gevuld met warm water uit de keukengeiser. Mijn ouders wasten zich bij de wastafel op hun onverwarmde slaapkamer. In plaats van een WC hadden we een secreet (ook wel poepdoos) met een ton, die ton werd elke week opgehaald door de "tonnemannen" en werd vervangen door een lege ton. Heel waterverbruik-zuinig. Er was geen mogelijkheid tot handenwassen en uiteraard geen doorspoelmogelijkheid. Alle poep en plas van het hele gezin verdween in die ton. Soms zat de ton aan het einde van de week erg vol. Het stonk altijd vreselijk. De ton kon via een luik in de buitenmuur van buitenaf verwisseld worden.
Witgoed: op een tafel in de keuken stond een 4 pits kookplaat. Dat was alles. Er was geen
wasdroogrek |
We hadden in plaats van een koelkast wel een keldertje, in plaats van de wasmachine en droger een wringer en een waslijn. De was, ook de grote stukken werden op de hand gewassen. De witte was werd in een wasketel gekookt op de grootste brander op de kookplaat. Als het te nat was om buiten te drogen, werden er wasrekken (zie afbeelding rechts) rond de kachels gezet en rook alles naar drogend wasgoed.
Audioapparatuur – in de woonkamer stond een oude radio. We hadden geen TV, geen platenspeler of wat dan ook, alleen de radio. Van computers had niemand ooit gehoord.
Andere elektrische apparatuur – we hadden een stofzuiger en een strijkijzer.
Vervoer – niemand in mijn straat had een auto, wij ook niet. Iedereen ging op de fiets of lopend op pad. Als we naar een bestemming buiten de stad gingen, dan gingen we met de bus. Het bus- en treinstation was (in elk geval in mijn beleving) erg ver weg.
Welbeschouwd moet het water en energieverbruik erg laag zijn geweest. Nauwelijks energieverslindende elektrische apparatuur, gas werd alleen gebruikt om te koken en voor de geiser. Natuurlijk moesten er wel kolen voor de kachel gekocht worden en waren er geen spaarlampen, dus een peertje van 40 watt gaf niet zoveel licht als een spaarlamp van 20 watt nu.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten
Reageren is leuk, graag zelfs, maar kwetsende reacties naar mij of anderen, reclame en ook reacties met naar mijn mening onjuiste informatie (bijvoorbeeld complottheorieën) worden niet geplaatst.
Over verwijderde of niet geplaatste reacties ga ik niet in discussie.