zondag 6 mei 2012

Gratis hobby: stamboomonderzoek

afbeelding geleend van het ww web
Ik heb meivakantie, dus tijd voor het tijdverdrijf dat stamboomonderzoek heet.
Machtig interessant vind ik dat! De verste voorouder die ik nu heb ontdekt, was Sije Derks (Wiersma) geboren in Marrum in 1694.
Ik ben de afgelopen week vooral bezig geweest met mijn betovergrootouders aan vaderskant. Dat zijn dus de grootouders van mijn opa. Bijzonder!
Ik heb afgelopen zomer het boek Het pauperparadijs van Suzanna Jansen gelezen. Dat gaat over haar voorouders die in Veenhuizen woonden.
Wat blijkt? Theunis, de vader van mijn betovergrootmoeder zat daar ook! Hij is tussen 1839 en 1853 diverse keren veroordeeld voor bedelarij en steeds weer naar de gestichten, in feite heropvoedingskampen in Veenhuizen gebracht.
Theunis heeft een bijzonder leven gehad. Hij heeft als remplacant dienst gedaan in het leger van Napoleon, en wel als kanonnier. Waar hij geweest is kan ik niet achterhalen, maar volgens mij was het een arme sloeber. In Nederland werd de militaire dienstplicht in 1810 ingevoerd door de Franse bezetters onder Lodewijk Napoleon, toentertijd "conscriptie" genaamd. Iedere man van 20 jaar of ouder moest zich inschrijven. Door middel van loting werd bepaald wie dienst moest nemen in het Franse leger. Tot 1898 kon iemand die ingeloot was echter een vervanger (remplacant) inhuren. De vader van mijn betovergrootmoeder was dus zo'n remplacant. Hij was in 1813 ingehuurd door iemand anders. Hij ging in het leger terwijl hij al een gezin had. Na die tijd in het leger is het nooit meer helemaal goed gekomen met deze man. Misschien was hij gewond en kon niet werken of had hij last van Post Traumatische Stress Stoornis. Maar ja, dat was toen nog niet uitgevonden, dus werd hij door de rechter naar Veenhuizen gestuurd om daar zijn leven te beteren.
Overigens had die familie vaker te maken met de rechter. De moeder van mijn betovergrootmoeder en een broer hebben enkele dagen gevangen gezeten voor mishandeling. Diezelfde broer heeft jaren later dan Theunis, zijn vader, nog weer 5 jaren in Veenhuizen verbleven. Mijn betovergrootmoeder heeft zelf vastgezeten wegens ontduiking van de hondenbelasting. Deze zelfde betovergrootmoeder, Johanna Maria Elisabeth, de dochter van de remplacant in het leger van Napoleon, is op haar 76e naar de stad Groningen verhuisd. Haar dochter was daar in 1888 naar toe gegaan om als dienstbode te werken. Johanna Maria Elisabeth is bij haar dochter in gaan wonen toen deze getrouwd was. Mijn betovergrootmoeder, Johanna Maria Elisabeth, is hier in mijn woonplaats op 89 jarige leeftijd in 1914 overleden, in het Diaconiegasthuis. Volgens mij was dit het gasthuis voor arme mensen. Ik vraag me af of mijn grootvader, geboren in 1899, geweten heeft van zijn opoe in de stad Groningen. Hij heeft het er nooit over gehad toen ik naar Groningen verhuisde.
Johanna Maria Elisabeth trouwde in 1848 met Adrianus. Helaas kon haar vader daar niet bij zijn. In de huwelijksacte staat het volgende: afwezig blijkens Expeditie een behoorlijke geregistreerde akte van bekendheid. Het duurde een tijdje voordat ik door had wat dat betekende: de vader zat of in de gevangenis of in Veenhuizen in een poging zijn leven te beteren.
Adrianus, de man van Johanna Maria Elisabeth, was de zoon van een ongehuwde moeder en analfabeet. Zijn beroep was timmerman/metselaar. Waarom zijn moeder niet met zijn vader getrouwd is? Ik denk dat de vader voortijdig overleden is, waardoor het huwelijk niet voltrokken kon worden. Huwelijken vonden in mijn familie nogal eens plaats als er binnen afzienbare tijd een kind geboren werd, in die tijd zonder voorbehoedmiddelen volgens mij niet ongewoon. Het huwelijk werd bijvoorbeeld in mei gesloten en dan kwam het kind in oktober.
Johanna was al vroeg weduwe, namelijk op haar 45e. Ze heeft in haar onderhoud en dat van haar kinderen voorzien door te spinnen en door haar kinderen vrij jong te laten werken: ook haar broer  woonde geruime tijd bij haar in. Tijdens haar leven zijn 4 van haar 7 kinderen overleden. Haar oudste dochter werd 31 jaar, haar oudste zoon werd 40 jaar, haar 2e dochter werd 5 jaar, haar 4e dochter werd 34 jaar. Drie kinderen werden wel oud: mijn overgrootvader werd net als Johanna 89 jaar, haar dochter die dienstbode in Groningen werd, was 63 toen ze overleed. Verder was er nog een broer van mijn overgrootvader, die 90 jaar werd.

Beroepen in mijn familie: kuiper, wagenmaker, tabakskerversknecht, knoopmaker, kanonnier, schoenmaker, meubelmaker, timmerman, huisschilder, kleermaker, boereknecht, dienstbode, spinster, naaister, breister. Omdat veel huwelijks- en geboorteactes gedigitaliseerd zijn, is het mogelijk terug te vinden welke beroepen mensen hadden. In Leeuwarden is ook het bevolkingsregister tussen 1848 en 1939 gedigitaliseerd. Aangezien veel familie van mij toen in Leeuwarden woonde, kan ik precies nagaan hoeveel mensen in 1 huis woonden en welke beroepen of ze hadden.

Waar heb ik gezocht? Ik heb thuis achter de computer gezeten en digitaal allerlei archieven geraadpleegd. Geboorteacten, huwelijksacten, overlijdensacten, bevolkingsregister, memories van successie, strafrechtelijke archieven. Omdat mijn voorouders voornamelijk in Friesland leefden, blijft mijn zoektocht beperkt tot het zoeken van vooroudergegevens hier en ook hier, en zeker ook hier, maar ik heb ook uitstapjes naar deze site gemaakt
Ook de site van Anton Musquetier heeft mij verder gebracht in mijn zoektocht naar het leven van Theunis.

8 opmerkingen:

  1. Het is zeker een leuke, gratis hobby. Ik ben er momenteel ook mee bezig. Al zijn mijn voorouders minder interessant dan de jouwe: allemaal brave boeren. Mijn meest interessante vondst is een handtekening van een betbetbetbetbetovergrootvader. die leefde van 1700 tot 1785. Het is wel een verslavende hobby.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. hallo, het is al jaren mijn hobby, maar dan van archief naar archief. maar nu er veel te vinden is op internet , snuffel ik tijdens mijn nachtdienst veel op de site van de mormonen.
    Genver-ned akten via familysearch. heel leuk, een aanrader op een druilerige zondag. fijne dag gezina

    BeantwoordenVerwijderen
  3. De ene kant van mijn familie is al helemaal uitgezocht. zelf wil ik uiteindelijk bezig met de andere kant. Het blijft iets dat ik enorm interessant vind.

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Mijn vader is (voordat hij is gestorven) jarenlang bezig geweest met het uitzoeken van zijn stamboom. Hij is er veel voor naar het buitenland (waar we oorspronkelijk uit komen)geweest en is gekomen tot het jaar 1182. Dit kan ik namelijk zien op het schilderij waar alle voorouders op staan. Tevens heeft hij ook alle gegevens van deze personen in een interessant boekwerk gezet en het is leuk om er in te lezen.

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Mijn familie komt van beide kanten uit Noord-Holland, door een aangetrouwde achternicht is daar onderzoek naar gedaan van vaderskant heel interessant maar geen opzienbare dingen naar boven gekomen, het waren vooral godvruchtige boeren, boertjes, pachters, enz. Dus veel mensen die de grond bewerkten. Ook mijn vader, die was bollenkweker. Van mijn moeders kant moet dus nog onderzoek gedaan worden, lijkt me heel leuk om dit te gaan doen, bedankt voor je blogje. Ben zelf afgelopen dagen op zoek geweest naar verhalen over de oorlog, onderduikverhalen enz. doe ik vaak rond deze tijd, dit is sinds 2008 gedigitliseerd via het NIOD. Wil je weten hoe het in jouw regio toeging kijk dan op www.oorlogsbronnen.nl. Gr. Miriam

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Wat leuk dat je dat dat zo hebt uit kunnen zoeken.

    Groeten,
    *Marianne*

    BeantwoordenVerwijderen
  7. Ik heb het Pauperparadijs onlangs ook gelezen, leuk boek!

    BeantwoordenVerwijderen

Reageren is leuk, graag zelfs, maar onzinnige, onaardige of kwetsende reacties naar mij of anderen en ook reacties met nep-informatie worden niet geplaatst.

Over verwijderde reacties ga ik niet in discussie.