donderdag 20 november 2025

Een interessante lezing over psychotherapie voor ouderen

Ik las een uitnodiging voor een Studium Generale Lezing. Gratis voor studenten, maar ook ouderen zijn vaak aanwezig, die betalen 4 euro entree. Ik zat soms bij lezingen waar het grootste deel van de toehoorders bestond uit ouderen, dus het probleem was niet dat ik met mijn 72 jaar mij een vreemde eend in de bijt zou voelen. 
De lezing was op maandag 17 november.  En ik wilde die lezing wel bijwonen, maar had toch enige twijfels. Ik zat laatst een avond lang op die harde bankjes in een collegezaal en dat ging slecht. Ik had een kussentje mee moeten nemen! Keihard en ongemakkelijk, zeker voor langere tijd!
Ik zocht naar andere lezingen van  Studium Generale en het bleek dat ze ook een lifestream uitzenden. Ik kan het gewoon thuis zien en beluisteren. Super! Dan hoef ik niet in de kou naar de bushalte, niet door de stad te wandelen, maar kan ik de lezing lekker in mijn bureaustoel volgen, op mijn computer. Hier kun je de lifestream op YouTube volgen. 

De wervende tekst:
Lang heerste de overtuiging dat ouderen niet meer leerbaar zijn. “You can’t teach an old dog new tricks”, aldus Sigmund Freud. Inmiddels weten we beter, maar handelen we daar in de praktijk ook naar? Op latere leeftijd, bijvoorbeeld na het pensioen, kunnen diepgewortelde patronen, die jarenlang onder controle leken, opnieuw de kop opsteken. Het wegvallen van dagelijkse routines, sociale contacten of financiële stabiliteit kan oude pijn triggeren. Toch zoeken ouderen zelden psychische hulp en - als ze dat wel doen - worden ze minder vaak doorverwezen naar de geestelijke gezondheidszorg.

In de Pieter Boeke Lezing (vernoemd naar prof. dr. P.E. Boeke, oud-hoogleraar Klinische Psychologie aan de RUG, ter eervolle nagedachtenis) van dit jaar laat ouderenpsychiater Richard Oude Voshaar zien dat therapie bij ouderen waardevol is. Aan de hand van eigen onderzoek en praktijkvoorbeelden maakt hij duidelijk dat psychotherapie voor ouderen zinvol en effectief kan zijn. Hij daagt ons uit om met een andere bril te kijken naar de latere levensfases. Hoe ziet psychische hulp eruit voor ouderen met persoonlijkheidsstoornissen, depressie of chronische lichamelijke ziekten?

Richard Oude Voshaar is psychiater en hoogleraar Ouderenpsychiatrie aan de Rijksuniversiteit Groningen. Hij leidt studenten en artsen in opleiding op tot de psychiaters van de toekomst en is actief betrokken bij handboeken en internationale samenwerkingsverbanden. Zijn passie: laten zien dat psychotherapie en psychiatrie ook in de latere levensfasen het verschil kunnen maken.


Wat vond ik er van? 
Ik vond de lezing eigenlijk wat te moeilijk. Te veel vaktaal en voornamelijk geschikt voor psychiaters, psychologen en psychotherapeuten. Ik heb wel wat kennis van psychologie, ruim 40 jaar geleden opgedaan tijdens mijn HBO Maatschappelijk Werk, maar veel te weinig om afkortingen en de vele vaktermen goed te volgen. 

Wat ik er wel van opgestoken heb:
Veel ouderen hebben baat bij psychotherapie en behandeling en knappen er van op, de kwaliteit van leven verbetert. Dat is gunstig, nu mensen zo veel langer leven. Dat is goed om te weten!

Met pillen moet je uitkijken vanwege een hoog risico op valpartijen. Bij voorkeur niet dus, tenzij het medicijnen zijn waar een patiënt in het verleden veel baat bij heeft gehad. 

Een voordeel voor ouderen: voor hen zijn de wachtlijsten minder lang. 

Kortom: wel leerzaam, maar het ging me deels boven mijn pet! Dus goed dat ik er niet op avond voor naar het centrum van de stad hoefde. 

9 opmerkingen:

  1. En toch wordt er soms gestrooid met pillen als pepernoten

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Vaak is dit ook omdat men bij ouderen niet meteen weet of het iets psychisch of geriatrisch is. Mijn vader vergat steeds meer. Hij moest van mama naar de huisarts voor iets anders. En aan de hand van de adviezen van de huisarts en de uitslagen van de onderzoeken kreeg pap te horen dat hij meer moest gaan bewegen. Zijn geheugen is nu ook weer beter. Dus het een versterkt het ander.
      Dit komt ook voor bij mensen met een depressie. Beweging en naar buiten gaan is goed voor hen.

      Verwijderen
  2. Bedankt voor de tip, ik ga kijken of ik als niet-stadjer ook bij Studium Generale kan!
    Ps onlangs interessant online krantenartikel gelezen over verband dat wordt onderzocht tussen de lange termijn afweer en depressies. Ik.weet niet meer welke krant dat was, maar het was een interessant interview met de psychiater die het onderzoek deed.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Dit is de link naar Studium Generale: https://sggroningen.nl/index.php/nl
      je vindt er vele lezingen van de afgelopen tijd. Klik daarvoor op de knop archief.

      Verwijderen
  3. Heel interessant! En ik ben het er volkomen mee eens

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Hmm.... dus een psychiater adviseert meer bezoeken aan psychiaters? Dit klinkt toch een beetje als wij van WC Eend bevelen WC Eend aan. Ik vraag me af hoe je zoiets objectief kan bekijken.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Deze psychiater constateert dat ouderen onderbehandeld worden, dat ze dus te weinig behandeld worden in vergelijking met andere leeftijdsgroepen, terwijl uit wetenschappelijk onderzoek naar voren komt dat ook ouderen baat hebben bij behandeling.

      Verwijderen
  5. Ik denk dat het ook wel een generatiedingetje is. Een deel van de ouderen is nog steeds wel terughoudend om hulp te zoeken bij psychische klachten. Terwijl dat taboe bij jongere generaties toch veel minder of niet aanwezig is.

    BeantwoordenVerwijderen

Reacties zijn welkom, maar kwetsende reacties naar mij of anderen, reclame en ook reacties met naar mijn mening onjuiste informatie worden niet geplaatst.
Over verwijderde of niet geplaatste reacties ga ik niet in discussie.