Vroeger: wonen in de 50-tiger jaren

Ik ben uit 1952 en ik kan me nog veel herinneren van de vijftiger jaren, hoe de woningen ingericht waren en welke apparatuur wij bezaten. Vooral de huizen van mijn ouders en mijn grootouders staan me nog scherp voor de geest.
Deze woningen waren alle drie koophuizen, gebouwd in de jaren 20 van de vorige eeuw.
Ik ga alle vertrekken langs om jullie een indruk te geven:
De keuken: in de onverwarmde keuken bevond zich een 2 pits- of 3 pits- gasstel, een oven had niemand in mijn familie. Wij hadden een geiser in de keuken voor warm tapwater. Mijn grootouders hadden geen warmwatervoorziening, die maakten water warm in pannen en ketels, ook voor de was. We hadden verder geen elektrische apparaten in de keuken, ook geen wasmachine, centrifuge of zo.
Mijn ene stel grootouders had geen keuken, die grootouders hadden een mini-aanrechtje met kraan in de achterkamer en verder een tafeltje met een gasstel er op. Afgewassen werd er op de keukentafel. Het was een soort woonkeuken.
De woningen hadden een kamer en suite. Tussen de voorkamer en de achterkamer bevonden zich schuifdeuren met raampjes. De achterkamer was meestal de kleinste van de twee kamers en suite. Mijn grootouders gebruikten doordeweeks 1 kamer, namelijk de achterkamer. Daar stond een eettafel en daar werd geleefd. De andere kamer werd in de winter vrijwel niet gebruikt, bij het ene stel was de achterkamer een woonkeuken. Deze kamers werden in de winter verwarmd met 2 kolenkachels. Alleen bij ons waren beide kachels in de winter dagelijks in gebruik, bij mij grootouders niet.
De huizen bezaten geen wc en geen douche of bad. Achter in de bijkeuken was een tonnetje voor de plas en de poep en boven was 1 wastafel en dat was alle sanitair dat er was.
Boven waren onverwarmde slaapkamers. Hoewel, bij mijn ene stel grootouders was de bovenverdieping verbouwd, want daar woonden vanaf 1950 mijn oom en tante met mijn neef en mijn nicht. Een slaapkamer was verbouwd tot woon-slaapkamer en daar was een kachel. Eén slaapkamer werd gebruikt door mijn opa en oma en een slaapkamertje was verbouwd tot keukentje en daar was de trap naar de zolder. Mijn neef en nichtje sliepen op zolder. Daar woonden ze dus met 6 mensen in één huis, met 2 woonkamers en 2 keukentjes.
Elektrische apparaten, in alle woningen hadden mijn familieleden de beschikking over 1 strijkijzer, 1 stofzuiger, 1 radio (of distributie). Verdere apparaten waren er niet.
Woningnood. In de 2e wereldoorlog was er vrijwel niet gebouwd, maar door bombardementen waren er wel woningen beschadigd of in puin gegooid. In Leeuwarden bevond (of eigenlijk bevind) zich een militair vliegveld en dat was een doelwit voor de geallieerde bombardementen en er ging wel eens wat mis en dan werden woningen getroffen.

Toen mijn ouders in januari 1952 trouwden, toen moesten ze door de woningnood op kamers wonen. Bij de ouders was geen plaats meer. Mijn vaders 15-jarige zusje woonde nog thuis en in het andere huis, van de ouders van mijn moeder, woonden mijn oom en tante met hun gezin.
Dus woonden ze bij een mevrouw op kamers. Vlak nadat ik geboren ben, konden mijn ouders verhuizen naar een kleine flat, op de eerste verdieping. Van dat huis weet ik eigenlijk niets meer. Mijn ouders hebben toen ik 3 was, een woning gekocht en over die woning vertel ik in deze blog.

Tuin Zowel wij als mijn grootouders hadden een tuin. Ik herinner mij een rode klimroos, lathyrus langs kippengaas, zinnias, petunias, een grote (stoof)perenboom, een achtertuin met witte legkippen in een kippenhok, sla, worteltjes en sperzieboontjes. Bij ons thuis een duivenhok, een zandbak en ik had een eigen tuintje waarin ik goudsbloemen mocht zaaien!
Onze woonkamer had openslaande deuren naar de achtertuin en dan stond je dus zó vanuit de woonkamer in de tuin. Ik vind het nog steeds heerlijk dat ik in mijn woonkamer een achterdeur heb, zodat ik binnen toch een beetje buiten ben.