woensdag 17 juni 2015

Het erven van een schuld

Mijn nicht, waar ik afgelopen week op bezoek was, heeft een huis dat "onder water" staat. Niet echt, want ze woont in Arnhem hoog genoeg om te garanderen dat de Rijn niet haar huis binnen zal stromen, nee het huis is minder waard dan de hypotheekschuld hoog is. Zij en haar man zijn flink aan het aflossen, maar als hen op dit moment iets zou overkomen waardoor ze zouden komen te overlijden, dan erven hun kinderen een schuld. Hun kinderen hebben een bescheiden inkomen en kunnen zich geen schulden-erfenis permitteren.
Dus heeft mijn nicht haar kinderen uitgelegd dat ze de erfenis beneficiair moeten aanvaarden.
Je kunt als erfgenaam kiezen voor verschillende mogelijkheden:
de erfenis aanvaarden of benificiair aanvaarden of de erfenis verwerpen.
Wat betekent dat beneficiair? Beneficiaire aanvaarding is een soort middenweg tussen aanvaarding en verwerping. Je aanvaardt de erfenis en tegelijkertijd verwerp je de erfenis als mocht blijken dat er meer schulden dan bezittingen zijn. Wanneer één erfgenaam beneficiair aanvaardt, moet de hele erfenis beneficiair worden afgewikkeld. Dat betekent dat je als erfgenaam niet aansprakelijk bent voor de aanwezige schulden en de schuldeisers in geval van mijn nicht en haar man genoegen moeten nemen met spullen in de boedel en de verkoop van het huis.

Toen mijn moeder overleed, stonden mijn broer en ik ook voor de keuze. Bij ons was het heel simpel, want we wisten volkomen zeker dat er geen schulden waren en verder dat er een klein vermogen was, waaruit bijvoorbeeld de kosten van de uitvaart betaald konden worden. Ik had al wel bijna 20 jaren haar financiële administratie gedaan en had dat naar eer en geweten gedaan. Ik kon precies nagaan wat er was. Niet via internet, maar gewoon met de papieren bankafschriften van de twee banken waarbij ze klant was. Bij mijn moeder bleef er voor mijn broer en mijzelf elk nog ruim 15.000 euro over. Dat konden we op het moment dat we bij de notaris zaten wel ongeveer overzien. Dus hebben wij de erfenis zuiver aanvaard, zoals dat heet.

Waarom schrijf ik dit? Omdat je met erven op moet passen wat je doet. Als je uit emotie een erfenis aanvaardt die achteraf gezien bijna alleen maar uit schulden bestaat, dan is dat erg zuur.
Mogelijk moet jij nog jaren bloeden voor de schuld die je in een moment van onbedachtzaamheid erfde. Omgekeerd is het goed je kinderen te informeren als je huis onder water staat, je wilt hen, als je onverhoopt plotseling komt te overlijden, niet opzadelen met jouw woningschuld.

Overigens hoef je als erfgenaam niet direct te beslissen. Er zit tussen het overlijden van de erflater en het aanvaarden van de erfenis maximaal 3 maanden bedenktijd.

17 opmerkingen:

  1. Wat ontzettend goed dat je hier aandacht aan besteed. Ik wist niet dat er een tussen weg was. Dus weer wat geleerd.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Moeten de erven de kosten van de uitvaart, als er geen verzekering is, zelf betalen? Ik neem aan dat de begrafenisondernemer niet afwacht tot er eventueel iets te erven valt.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Degene die opdracht geeft voor de uitvaart is verantwoordelijk voor de kosten. Als het niet op de erfenis verhaald kan worden, dan zullen dus de erven moeten betalen

      Verwijderen
  3. Heeft je nicht geen overlijdensrisicoverzekering (evt. aan haar hypotheek) afgesloten? Dat is toch verplicht naar mijn weten?

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Jazeker, er is een overlijdensrisicoverzekering bij mijn nicht. Betekent dat dan dat als de opbrengst bij verkoop bij overlijden lager is dan de hypotheekschuld deze verzekering de restschuld dekt? Ik heb geen overlijdensrisicoverzekering, dat komt omdat ik bij de aankoop vrij veel eigen geld in mijn huis gestopt heb. Deze verzekering was daardoor niet nodig.

      Verwijderen
    2. Een overlijdensrisicoverzekering houdt doorgaans in dat of de complete hypotheek wordt gedekt door de verzekering, óf een bepaald bedrag. Ik heb een ORV die, dat als ik overlijd, mijn vrouw een bedrag van € 210K ontvangt. Idem als zij overlijdt of wij beiden overlijden.

      Dus, mocht zij overlijden, is de hypotheek (waarschijnlijk, ik heb geen inzage in de verzekering) gedekt en kunnen de kids dus met een gerust hart de erfenis accepteren.

      Verwijderen
    3. Inderdaad, Anoniem heeft gelijk. De overlijdensrisicoverzekering keert bij overlijden een bepaald, van tevoren afgesproken, bedrag uit om de hypotheek mee af te lossen (of in ieder geval flink te verlagen; afhankelijk van het bedrag dus).

      Tijd voor je nicht om zich hier in te verdiepen!!

      Verwijderen
    4. Kijk dat nog maar eens goed na. Dat dachten wij namelijk ook bij onze ORV. Toen we goed gingen lezen bleek het ieder de helft van het verzekerde bedrag bij overlijden. In ons geval geeft het geen problemen mocht het zover komen maar we zijn hier niet goed over voorgelicht destijds.
      Nic

      Verwijderen
  4. Let wel op dat je een erfenis al zuiver aanvaardt door simpelweg spullen uit het huis van de erflater mee te nemen, je gedraagt je dan namelijk als erfgenaam en zo zijn er meer handelingen rondom de erfenis die je niet mag regelen als je beneficiar wilt aanvaarden.

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Let er ook op dat bij het erven van een huis voor de erfbelasting die de Rijksoverheid/Belastingdienst rekent, de WOZ waarde van het huis geldt. Niet de hoogte van de hypotheek of de marktwaarde. Dat is zo rond 2010 veranderd. Veel mensen weten dat niet en denken: huis staat onder water, of vader en moeder hadden een 'opeethypotheek', dus: geen probleem.
    Het is ook niet makkelijk om deze dingen bij leven te bespreken en voor ouderen is het onmogelijk om alle veranderingen op dit gebied te blijven volgen.

    BeantwoordenVerwijderen
  6. En ook de bank heeft een stem in het benificiair aan vaarden.. Stel dat ze de hoop of het inzicht hebben dat het wel uit zou kunnen bij een eventuele verkoop dan willen ze dat liever dan met een schuld te komen zitten.Bij benificiair aan vaarden blijf je mede verandwoordelijk voor alle kosten bij voor de verkoop van het huis want immers pas daarna kan bekeken worden of er schulden of baten zijn .Stel dat er familie is die het nog jaren wil (ver) huren met al de kosten van dien.Ook als je kinderen hebt moet je oppassen met verwerpen want dan gaat de erfenis naar hun en of zij dan weer wel benificiair kunnen aan vaarden ? En inderdaad er mag niets nog geen kledingstuk of herrinering mee genomen worden .Helaas .Ook niet bij verwerpen.

    BeantwoordenVerwijderen
  7. Let op:
    Als jij een erfenis verwerpt, worden de overige erfgenamen in jouw groep (zie vererving volgens de wet) voor de erfenis verantwoordelijk. Hierbij is met name van belang te beseffen dat je kinderen voor jou in de plaats komen als jij de erfenis verwerpt. Als je niet wilt dat jouw kinderen de erfgenamen worden moet er ook voor de kinderen een verwerping van de erfenis geregeld worden. Als je met alle erfgenamen uit jouw groep gezamenlijk de erfenis verwerpt, worden er erfgenamen in de volgende groep gezocht.

    BeantwoordenVerwijderen
  8. Nog een kleine aanvulling op wat er al wordt geschreven. Het is inderdaad een grote valkuil je al als erfgenaam te gedragen, nog voor de keuze voor aanvaarden (beide vormen) of verwerpen is gemaakt. Door een handeling (actie, handtekening enz) die kan worden aangemerkt als beschikken over de nalatenschap, heb je automatisch zuiver aanvaard en heb je geen keuze meer. Veel mensen denken onterecht(!) dat het wel los zal lopen maar het gaat vaak (te vaak, eigenlijk) fout. Een bekende is dat de bank een handtekening vereist om alvast over het saldo op de bankrekening van overledene te kunnen beschikken (vaak gebruikt voor de uitvaart). Dit is dus zo'n handeling die aangemerkt wordt als beschikken over de nalatenschap en daarmee is automatisch zuiver aanvaard. Beter is het daarom te kiezen voor andere financiering.
    Het klinkt misschien als omslachtig maar wie zijn opties open wil houden gedraagt zich alsof hij/zij niets met de nalatenschap te maken wil hebben (feitelijk zou kunnen gaan verwerpen) tot de keuze is vastgelegd. Daarbij is het advies over het algemeen (in ieder geval de 'Nijmeegse school') om altijd beneficiair te aanvaarden (en de daarbij behorende kosten voor lief te nemen), slechts in zeer uitzonderlijke gevallen is het een goed idee om het risico te nemen van zuiver aanvaarden (..grapje onder notariële juristen: 'je weet maar nooit welke lijken er nog in de kast ipv de kist zitten..).

    Groetjes Lily

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. De notaris adviseerde bij het overlijden van mijn moeder ook om benificiair te aanvaarden. Omdat ik en niemand anders zich met mijn moeders geldzaken had bezig gehouden en ik mijn broer regelmatig geïnformeerd had over de stand van zaken, wisten we wel zeker geen lijken in de kast te zullen vinden. Maar als je het niet zeker weet, dan kies je niet voor zuivere aanvaarding en schiet je eerst alles voor.

      Verwijderen
    2. Natuurlijk zijn er altijd uitzonderingen die de regel bevestigingen! Maar helaas zijn die er alleen zo weinig ;). Er spreekt ook een groot vertrouwen uit, dat de persoon zonder eigen inzicht juist is geïnformeerd. Gelukkig zijn er gevallen waarin dat wel gebeurt en kan dat ook wel goed gaan!! Maar helaas kan een nalatenschap ook uitlopen op een spelletje van machtsgebruik en beïnvloed worden door nog niet vereffende emoties. Dat is voor niemand goed en kan beter te allen tijde voorkomen worden. Punt van voorkomen is dat je niet weet of het wel of niet zal plaatsvinden, maar al maatregelen neemt voor het geval dat het mis zou kunnen gaan. Feitelijk is het alleen maar heel mooi om te zien als erfgenamen er onderling op een voor ieder zo voordelig mogelijke wijze uit kunnen komen. Als meer mensen daar een voorbeeld aan zouden nemen zou de wereld daar een stukje vrediger van worden.

      Groetjes Lily

      Verwijderen
  9. De laatste jaren zijn spijtig genoeg drie familieleden overleden. Alle drie geen eigen huis, geen schulden en in twee gevallen een kleine spaarrekening. Het afhandelen van de nalatenschap bij de notaris verliep probleemloos. Wat mij wel opgevallen is, is dat de uitvaartverzekering nooit de kosten van een uitvaart dekt, ook al hou je het simpel. In die branche wordt veel geld verdient. In de dagen na het overlijden van een dierbare is de familie vaak aangeslagen. Als dan de uitvaart medewerker bij je aan tafel zit om de uitvaart te bespreken, zeg je al gauw ja tegen allerlei extra's, die later erg duur blijken te zijn. Misschien een onderwerp voor een blogje ?

    BeantwoordenVerwijderen
  10. wat goed dat je hier aandacht aan besteedt. ik denk dat mijn gezin er als een van de weinigen over praat. Ik weet wat mijn ouders hebben gespaard en wat het gat is tussen hypotheek en spaargeld mocht er iets met hen gebeuren dan weet ik ook waar ik op kan rekenen.

    BeantwoordenVerwijderen

Reageren is leuk, graag zelfs, maar onzinnige, onaardige of kwetsende reacties naar mij of anderen en ook reacties met nep-informatie worden niet geplaatst.

Over verwijderde reacties ga ik niet in discussie.