maandag 7 juni 2021

Een eetbuistoornis

Ik heb heel lang een eetbuistoornis gehad, erg lang, zeker ruim 45 jaar. Die eetbuistoornis zorgde er feitelijk voor dat ik dik werd en ook dat afvallen vaak niet lukte.

Een verstoorde relatie met eten heb ik al mijn hele leven. Dat kwam, omdat ik vanaf dat ik 1 jaar was, te dik bevonden werd en ik werd op strenge diëten gezet om te zorgen dat ik af zou vallen of in ieder geval niet zwaarder zou worden. Het ging altijd over te dik zijn, slanker worden en verboden eten.
Rond mijn 19e mondde al die aandacht voor niet eten en slank worden uit in een eetstoornis.  Ik ging voor studie op kamers wonen en voelde mij daar heel depressief en ongelukkig. In de jaren daarvoor ben ik door mijn ouders emotioneel verwaarloosd en werd ik door mijn vader regelmatig uitgescholden. Je kunt er hier meer over lezen.
Ik had dus een eetstoornis. Toen heette dat nog niet zo, ik wist alleen dat ik problemen had met normaal eten. In eerste instantie was het vooral  anorectisch gedrag, maar al snel veranderde dat in een eetbuistoornis waarbij ik last had van fikse eetbuien. 55 kilo wegen bij een lengte van 179 cm is mij nooit gelukt.

Dit staat er in de hulpgids voor de Geestelijke Gezondheidszorg over een eetbuistoornis volgens de DSM-5 criteria:

A. Recidiverende eetbui-episodes. Een eetbui-episode wordt gekenmerkt door beide volgende kenmerken:
(1) Het in een afzonderlijke tijdsperiode (bijvoorbeeld binnen een periode van twee uur) eten van een hoeveelheid voedsel die beslist groter is dan die de meeste mensen binnen dezelfde tijd, onder vergelijkbare omstandigheden zouden eten.
(2) Het gevoel tijdens de episode geen beheersing te hebben over het eten (bijvoorbeeld de betrokkene heeft het gevoel niet te kunnen stoppen met eten, of niet te kunnen beheersen wat of hoeveel hij of zij eet).
B. De eetbui-episodes hangen samen met drie (of meer) van de volgende kenmerken:
(1) Veel sneller eten dan normaal.
(2) Dooreten totdat een onaangenaam vol gevoel ontstaat.
(3) Grote hoeveelheden voedsel nuttigen zonder lichamelijke trek te hebben.
(4) Alleen eten, uit schaamte over de hoeveelheid die de betrokkene nuttigt.
(5) Achteraf van zichzelf walgen, zich somber of erg schuldig voelen.
C. Er is sprake van duidelijke lijdensdruk door de eetbuien.
D. De eetbuien komen gedurende drie maanden gemiddeld minstens eenmaal per week voor.
E. De eetbuien gaan niet gepaard met het recidiverend toepassen van inadequaat compensatoir gedrag zoals bij boulimia nervosa, en treden niet uitsluitend op in het beloop van boulimia nervosa of anorexia nervosa.


Als ik dit zo lees, dan kan ik werkelijk overal een vinkje achter zetten.
Met het inadequaat compensatoir gedrag wordt bedoeld: braken, misbruik van laxeermiddelen of overmatig bewegen en dergelijke.
Ik compenseerde de inname van al die extra calorieën inderdaad niet met manieren om te proberen om die calorieën weer kwijt te raken.

De hulpgids voor de Geestelijke Gezondheidszorg gaat nog even door:

  • Licht Gemiddeld 1 tot 3 eetbui-episodes per week.
  • Matig Gemiddeld 4 tot 7 eetbui-episodes per week.
  • Ernstig Gemiddeld 8 tot 13 eetbui-episodes per week.
  • Zeer ernstig Gemiddeld 14 of meer eetbui-episodes per week.

    Voorkomen

De eetbuistoornis komt bij 1-2% van de bevolking voor en, in tegenstelling tot boulimia nervosa, in gelijke mate bij mannen en vrouwen.


Mijn eetbuistoornis varieerde van licht tot matig en mijn broer had deze eetstoornis ook, maar daar ben ik pas een jaar of 20 geleden achter gekomen.

Hoe ging dat, als ik een eetbui kreeg?
Eetbuivoedsel had ik nooit in huis. In die zin overviel een eetbui mij niet. Het plan voor een eetbui en de behoefte daaraan ontstond altijd in de supermarkt. Ik sloeg eetbuivoedsel in met de bedoeling om dat allemaal op te eten: een zak chips, een pak gevulde koeken, een hele salamiworst, een gekookte worst, een hele boterkoek, een liter vla. Dat soort dingen. Ik kocht niet altijd zo veel voedsel, maar soms wel. Heel calorierijk en vet. In eerste opzet was het plan om daar maar weinig van te eten, bijvoorbeeld alleen de boterkoek of de helft daarvan. Maar al snel viel dat plan in duigen en at ik alles op. Dat kon ik eigenlijk ook niet anders doen. Ik had absoluut geen rem, het móést op! Altijd stiekem, altijd alleen en altijd had ik achteraf heel veel spijt en was ik beschaamd dat ik dat wéér gedaan had! Ik voelde me dan heel ellendig. Genieten van het voedsel deed ik niet en natuurlijk had ik heel veel last van zo'n enorme hoeveelheid eten in mijn maag. Ik werd er ziek van, soms was het zo veel dat ik er kotsmisselijk van werd en alles er spontaan weer uitkwam.

Wat was de functie van de eetbuien? Het was voor mij een manier om stress te verminderen, om verder even nergens over na te denken en mezelf als het ware plat te leggen. Andere mensen doen dat met alcohol of drugs. Ik koos voor eetbuien.

In die ruim 45 jaar waren de eetbuien niet altijd even heftig aanwezig. Soms ging het een tijdje goed en dan weer waren ze er volop. Tijdens mijn zwangerschappen had ik er geen last van. Ik denk dat ik het gevoel had dat ik mij tijdens de zwangerschap geen rare eet-capriolen kon veroorloven. Ik had last van hoge bloeddruk en ik had zwangerschapsdiabetes. Ik wilde mijn kind geen schade berokkenen.
Ook tijdens vakanties had ik geen last van eetbuien. Dat kon ook niet, want dan was ik nooit alleen, misschien lag het daar aan?

Hoe ben ik er van af gekomen? Ik ben er nog niet zo lang van af. Heel geleidelijk kocht ik in de afgelopen jaren kleinere hoeveelheden eetbuivoedsel totdat het na verloop van tijd helemaal stopte. Dat stoppen van het kopen kan ik mij niet precies herinneren, het zou heel goed kunnen dat het pas was nadat ik gestopt ben met werken, toen ik bijna 2,5 jaar geleden met pensioen ging.
Ik weet wel, dat de stoornis 3 à 4 jaar geleden al niet meer zo erg was. Zeker niet wekelijks en de hoeveelheden beperkten zich tot bijvoorbeeld maar 2 pakken koeken per keer.

Overigens moet ik constateren dat de eetstoornis niet voor 100% over is. Ik vertoon nog steeds gedrag dat je met een eetstoornis in verband kunt leggen:
iedere dag wegen, blij zijn als ik lichter ben geworden en een beetje de pest in hebben als ik zwaarder ben, iedere dag calorieën tellen en boos op mezelf zijn als ik meer dan 2000 calorieën op een dag eet. Maar dit alles valt in mijn beleving reuze mee. Ik word niet meer ziek van eetbuien en ik kom niet meer in de verleiding heel veel te veel te eten.  Dus naar mijn idee is het over, op wat mini-symptomen na die niet zo veel kwaad kunnen, maar wel een beetje dwangmatig zijn.

Mocht je ook een eet(bui)stoornis hebben, er is nu veel meer aandacht voor dan in 1972, toen mijn eetstoornis begon. Zoek hulp en veroordeel  jezelf  vooral niet!

17 opmerkingen:

  1. Wat heb je dit puur en eerlijk verwoord.
    Helaas heel herkenbaar.
    Het geeft mij hoop als ik lees dat jij er nu heel goed mee om kunt gaan.
    Ben nu weer in therapie om gevoelens ,nare dingen niet weg te eten maar te voelen zonder dat ik dit moet dempen met eten .Vindt het zwaar.
    Lieve groet ,
    Wendy

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Aaf, Zo herkenbaar wat je schrijft. En ik weet zeker dat er veel meer dan 1-2% aan deze eetstoornis lijdt. Ik ben net zo oud als jij en denk dat het sinds mijn pensionering beter gaat. Ben overigens wel actief bij de Weight Watchers (en niet voor de eerste keer) en daar kom ik veel mensen (digitaal) tegen die een eetstoornis hebben. Gelukkig is er nu meer openheid, maar velen vinden het toch moeilijk om er over te praten.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ik denk zelf ook dat het er meer dan 1 à 2 % zijn. Een eetbuistoornis heb je in het diepste geheim. Dat was bij mij in ieder geval heel lang wel zo. Ik schaamde mij te zeer!
      Het is pas sinds een paar jaar dat ik er meer open in geworden ben en toen was het eigenlijk al min of meer over.

      Verwijderen
  3. Wat goed dat je er zo open over bent, dat zal een overwinning voor je zijn ook.

    Al heeft mijn gewicht altijd gefluctueerd heb ik nooit eetbuien gehad.

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Bedankt voor het opschrijven, ik heb er ook last van. Niet omdat ik op dieet gezet werd maar
    omdat ik mezelf van kinds af aan op dieet zette. Het ging een tijd een stuk beter maar de laatste maanden heb ik er weer flink last van. “Gelukkig” blijft het bij 1500-2000 kcal per keer waardoor ik niet echt aankom (ben nog jong dus ik kan dat nog wel makkelijk compenseren).

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Geweldig, hoe jij op eigen houtje zover gekomen bent. Die paar naweeën, nouja, ik eet soms een hele Tony Chocolonely-reep op.
    Thea

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Dank voor je openheid. Het helpt mij om mezelf af te leiden met een andere activiteit, zodat ik niet meer steeds langs die ene kast loop en mezelf volprop met slechte dingen. Maar soms...

    BeantwoordenVerwijderen
  7. wat goed van je om hierover te getuigen!

    BeantwoordenVerwijderen
  8. Wat fijn dat de eetbuien niet meer voorkomen.
    Je schrijft over eetbuivoedsel.Wat ik me afvraag is of er ook met gewoon 'gezond'voedsel sprake kan zijn van eetbuien.Er waren tijden dat ik met gemak een heel pak van die zoete granola at,met yoghurt en daarna drie bananen.Voelde me daarna ellendig. Kocht nooit snoep of chips e.d.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Aan granola is tenminste 10% suiker of honing toegevoegd. Ik zie granola meer als snoep dan als gezonde voeding.
      Iedereen heeft haar/zijn eigen eetbuivoedsel. Ik weet dat het bij mijn broer dikwijls bestaat uit volvette oude kaas met roomboter en crackers.

      Verwijderen
  9. Dikke tranen, val onder ernstig

    BeantwoordenVerwijderen
  10. Dank je voor je openheid.

    Voor de meeste mensen die een normaal eetpatroon hebben niet voor te stellen en vandaar ook de schaamte. Want zie ik alle zooi die ik heb gekocht en op MOET en op gaat, dan snapt mijn verstand ook wel dat dit een slechte keus is.
    Het heet niet voor niets een verslaving. Een manier om met vervelende gevoelens of trauma om te gaan. Waar een ander een fles wijn drinkt iedere dag en door de roes 'even' alles milder ziet, is onze keus eten geweest. Altijd voorradig, niet duur meestal. En je hoeft niet bij de flessenbak te staan met tassen vol lege flessen.

    Vond het altijd jammer dat ik niet durfde te kotsen daarna. Dat zou zoveel 'handiger' zijn geweest. Blijf je slank en kan je toch eten!
    Je wil niet weten hoeveel slanke vrouwen Boulimia hebben. Vreetbuien en daarna weer alles uitkotsen.
    En ja, snap en weet dat kotsen ook slecht is voor je lijf. En gebit.

    Met een dikke vrouw heeft niemand medelijden. Want te zichtbaar is je vraatzucht, je gebrek aan discipline, alle ziektes die je krijgt door dat vreten, heb je zelf veroorzaakt (zegt men). Eigen schuld, hele dikke bult.

    En iemand schreef het al eerder. Wis niet uit wat stress doet met processen in je lijf.


    BeantwoordenVerwijderen
  11. Ooh ik herken het zo...het stiekeme eten, de lege verpakkingen wegfoemelen, in verschillende supermarkten inslaan opdat 'ze' maar niet zouden denken dat je alles alleen weg gaat stouwen. Het schuldgevoel, de walging, het verdriet. Herkenbaar dus.
    Groet, Robine

    BeantwoordenVerwijderen
  12. Ik vind het best onthutsend, hoe herkenbaar dit alles voor me is. Naast zoete cravings ook het hebben van eetbuien met voedsel dat met mate gewoon gezond is (ongezouten noten, zoet fruit, kaas).
    Jezelf een slappeling vinden en de bewijzen van je eetbuien wegwerken voor je gezin het ziet.
    Vandaag maar weer eens met mijn man besproken dat ik het echt moeilijk vind als er koekjes op het aanrecht staan. Ik heb maar 2 standen lijkt het wel: aan en uit. Bij stress ga ik op zoek naar eten, zoals een roker of drinker dat zou doen naar alcohol of tabak.

    BeantwoordenVerwijderen
  13. Wat fijn dat je hierover schrijft. Dit is zo herkenbaar. Ik heb het elke avond binnen 2 uur na het eten. Overdag heb ik er geen last van ben dan bezig maar ''s avonds als ik alleen zit dan vliegt het me aan ookal zoek ik afleiding
    Ook het tellen van calorieën en weegschaal ed herken ik.
    Groetjes Joke

    BeantwoordenVerwijderen

Reageren is leuk, graag zelfs, maar onzinnige, onaardige of kwetsende reacties naar mij of anderen en ook reacties met nep-informatie worden niet geplaatst.

Over verwijderde reacties ga ik niet in discussie.