dinsdag 21 februari 2023

 Les 11. Voorkom verspilling

Welkom bij les 11: voorkom verspilling

Er wordt heel veel voeding weggegooid.
Milieucentraal:
Omdat het steeds om kleine beetjes gaat kun je voedselverspilling snel onderschatten. De kleine en grote beetjes tellen op tot gemiddeld ruim 34 kilo weggegooid goed voedsel per persoon per jaar. Dat komt neer op 120 euro. Alle huishoudens samen verspillen daarmee in Nederland 590 miljoen kilo goed voedsel. Dat zijn duizenden vuilniswagens vol!

Voeding bederft: verrot, beschimmelt, verdroogt, verlept, er komt vraat in van beestjes: wormpjes, torretjes. Het ziet er niet uit en is vaak niet meer eetbaar door het ontstaan van giftige stoffen door schimmels of bacteriën. Iets waarbij verspilling veel voorkomt: kort houdbare voeding, die je bijvoorbeeld in de koelkast moet bewaren.

Wat helpt tegen verspilling: koop niet te veel, niet meer dan je nodig hebt en bewaar wat je koopt heel goed.
Voor spullen buiten de koelkast: bewaar op een droge, koele plaats. Hoe méér vocht hoe slechter voor het product. Ook warmte is slecht voor de kwaliteit, zeker vochtige warmte.
In de koelkast: op producten in de koelkast zit vaak een uiterste houdbaarheidsdatum of een tenminste houdbaarheidsdatum.


HOUDBAARHEID
Als je alles weet over houdbaarheid kun je geld besparen.
Hier een aantal tips over bewaren van voeding.
 Op voedingsproducten staat een aanduiding over de houdbaarheid of de uiterste verkoopdatum.
 Tenminste houdbaar tot, of te gebruiken tot zijn gangbare termen.
Wat betekenen die termen?
Kun je voedingsmiddelen eten die over de datum zijn?
Het is heel handig te weten hoe lang je de verschillende etenswaren kunt bewaren, zodat je niet te veel in voorraad hebt en voedsel weg moet gooien. Dat is jammer voor het geld en de moeite die het gekost heeft om het product bij jou te krijgen. Het is lang niet altijd zo dat je een product dat over de houdbaarheidsdatum is, meteen moet weg gooien, in sommige gevallen is het nog prima te gebruiken.
Dus let op wat je weg doet.
Je zou een onderscheid moeten maken tussen houdbare spullen en spullen die snel bederven.
 Die laatsten zijn: vlees, gevogelte, vis, zuivel. Deze kun je, als je de etenswaren op een goede manier vervoert en bewaart, goed houden tot de datum die op de verpakking staat. Als er geen verpakking is, omdat ze bijvoorbeeld op de markt gekocht zijn, is het raadzaam de producten snel, bij voorkeur nog dezelfde dag te consumeren en tot de bereiding koel te bewaren. Zeker bij vlees, kip en vis zou ik je niet aanraden dit na de uiterste datum nog te gebruiken. Je kunt er akelig ziek van worden.
Eieren is al weer een ander verhaal. Daar staat een THT datum op de ik regelmatig overschrijd. Wat ik doe: ik bewaar eieren in de koelkast en als ik een ei ga bakken dat een paar dagen over datum is, ruik ik aan een ei nadat ik hem opgebroken heb.
Geen stank: niets aan de hand. Rotte eieren ruik je echt wel!
Ziek ben ik van eieren over datum nog nooit geweest. Zorg er wel voor dat je het ei goed door bakt, zodat je het lang genoeg verhit. Maar dat moet ook met verse eieren, want ook die kunnen besmet zijn met bijvoorbeeld salmonella.
 Kaas: blijft tamelijk lang goed. Zolang er geen zichtbare schimmel op staat, kun je het consumeren. Bij schimmel kun je de schimmelplekken er af snijden en de rest consumeren, dat deed mijn hele familie. Omdat zowat mijn hele familie in de kaas/zuivel werkte, lijkt mij daar niets mis mee. 

Langer houdbare voeding:
Diepvries: het is van belang dat diepgevroren voedsel niet ontdooit, ook niet een beetje. Tijdens de periode in de vriezer gaat de kwaliteit heel langzaam iets achteruit, voornamelijk door uitdroging. Dus het is wel slim om producten niet al te lang te bewaren, want dit is niet bevorderlijk voor de kwaliteit. Bederven doet het eigenlijk niet, volgens mij. Zorg voor snel en koel vervoer van winkel naar jouw diepvries.
LET OP Doe nooit ontdooid vlees, kip of vis weer in de vriezer.
Ook brood bewaar ik in de vriezer. De plakken brood die ik per dag nodig heb, haal ik 's ochtends uit de vriezer.
Conserven in potten en blikken. Deze zijn heel lang houdbaar, meestal jaren. Een paar maandjes meer of minder maakt niet uit. Zorg voor een koele, droge omgeving. Ik weet niet hoor, maar het lijkt me een slecht plan om je blik sperziebonen op de verwarming te bewaren. Dat komt de houdbaarheid vast niet ten goede.
Bij pakken koekjes etc. volg ik de datum. Koekjes bederven niet zozeer, maar worden snel minder smakelijk. Ik zou niet zo snel koekjes presenteren die houdbaar waren tot een maand geleden. Waarschijnlijk zijn ze zacht of smaken ze muf. Als ik verder niets in huis had, zou ik wat gaan bakken. Een stuk lekkerder!
 Zuurkool in vacuüm, dit is in feite heel lang houdbaar, dit komt dat zuurkool geconserveerde kool is. Met de datering op het pak neem ik het niet zo nauw. Soms is de zuurkool dan wel wat zuurder. Als ik oude zuurkool heb die over de datum is, dan spoel ik het af. Het komt bij mij overigens bijna niet voor dat ik zuurkool heb die over de datum is, tegen die tijd heb ik de zuurkool al lang opgegeten.

TooGoodToGo / VerspilMijNiet /
Op zich is een pakket voordelig in vergelijking met de normale prijs, maar ik heb wel twijfels over de hoeveelheid spullen en de soort spullen die in dergelijke pakketten zit. Te veel (zoet of vet) eten wat je normaal niet koopt, te veel bederfelijke waar in relatie tot wat je al in huis hebt, zodat je alsnog eten weg moet gooien.  Ik heb bijvoorbeeld als alleenstaande nog nooit een TooGoodToGo pakket gekocht omdat ik verwacht dat ik dan veel te veel tegelijk in huis haal.
Ik zou het bijvoorbeeld als experiment een keer kunnen doen als ik helemaal niets vers in huis heb.

De volgende keer: les 12. Budget ontbijt en lunchproducten

20 opmerkingen:

  1. Koop niet teveel. En het is ook niet nodig om een enorme voorraad eten in de kast te hebben. Wat moet je met vijf pakken rijst of tien pakjes bouillontabletten, de kans is groot dat er iets over de datum raakt. Waarom zoveel kaas kopen dat je na een tijd de beschimmelde stukken er af moet snijden, bah. Koop gewoon wat je nodig denkt te hebben, dan zit je nooit met een oude wortel die nog best in de soep kan of beestjes in het pak havermout dat achterin op de plank stond.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. De laatste jaren is er wel de trend om wat meer in huis te hebben, voor geval dat….ik kan daar wel in komen, maar maak dan wel op, wat anders te oud wordt en vul het weer aan.

      Verwijderen
  2. Omdat ik veel diepvriesruimte heb kan ik ook veel invriezen. Alle restjes aardappel, groente, broodkorstjes en in mijn geval ook restjes vlees of vleeswaren in zakje in de vriezer. Als die vol is ruim water erbij, opkoken en de staafmixer erdoor prima basis voor soep.
    Ik heb regelmatig TGTG boxen en bv roerbakgroente eten we niet, partner houdt niet van knapperig, dus ook die kook ik en pureer ik als soepbasis.
    Fruit dat daarvoor in aanmerking komt vd tgtg boxen zoals druiven, peren, banaan en niet snel opkomt vries ik ook in en ook hier met wat water koken, dat hoeft meestal niet gepureerd te worden. Vries het in in muffinvormpjes en gaat in de yoghurt

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Bij mij zijn restjes aardappel, groente, brood, vlees met staafmixer erdoor dé soep. Niet de basis voor soep…

      Verwijderen
  3. Eieren in de koelkast in de doos zijn echt veel langer houdbaar, zeker als je ze niet rauw gaat consumeren, bij ons gebeurt het regelmatig dat ze weken over datum zijn. De luchtkamer wordt wat groter maar verder zijn ze prima te verwerken. Eieren hebben hun eigen bescherming in de vorm van lysozyme, zijn goed verpakt door de kip, dus ik maak me weinig zorgen.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Zolang ze niet blijven
      drijven in een bak water zijn ze nog te eten

      Verwijderen
    2. Toen ik met de FLY lady routines begon snapte ik maar niet waarom we op donderdag de administratie moesten doen én de koelkast schoon maken . Wat dat nu met elkaar te maken had. Ik schaam me nog. Maar als ik de meest koelkasten zie , kennen veel die schaamte niet eens. Alles wordt er zo in gepleurd , zonder eerst even te kijken of er niet ergens schimmel
      zit. Dat tast vanzelf de verse boodschappen aan. Ook zie ik nog maar zelden dat het in goed af te sluiten bakjes op geborgen wordt. De meeste koelkasten meuren. Wat een verspilling. Dan heeft de administratie , kijken wat er “ nog “ besteden is , ook niet zo veel zin. En wat ik ook vaak zie , de zware pakken of flessen worden niet aan de scharnier kant van de deur gezet. Door ze aan de andere kant te zetten worden de scharnieren veel meer belast , slijten sneller, de deur sluit minder goed. Meer stroom kosten en of bederf.

      Verwijderen
    3. Ik koop ze bij een locaal kraampje waar ik eieren, aardappelen en uien kan kopen langs de weg. Eieren zitten altijd in al hergebruikte dozen, staat ook een bordje dat ze graag de lege dozen weer terug krijgen. Weet dus nooit een datum.

      Verwijderen
    4. Ik zet ze ook in de koelkast, net als Lot haal ik ze bij een lokale boer en is er nooit een duidelijke datum. Nog nooit last mee gehad soms staan ze enkele weken in de koelkast. Ook als ze drijven kun je eieren meestal nog prima eten als je ze goed bereid, als er echt iets mis mee is ruik je dat direct, geen enkele twijfel mogelijk.

      Verwijderen
    5. Wij kopen ze bij iemand die kippen houdt voor zijn plezier. Er staat geen datum op de doos, maar de eieren zijn kakelvers, dus dat komt altijd wel goed. Ik bedoel: bij ons liggen eieren max 2 weken.

      Verwijderen
  4. Als iets over datum raakt, zegt dat mij dat ik het eens op moet maken. Produkten zijn echt niet na 1 dag over datum al bedorven. Bij houdbare waar al helemaal niet. Zelfs bij bederfelijke waar, tgt gebruik ik mijn neus en ogen om te bepalen of het nog goed is. Ik heb overigens nog nooit last gehad van beestjes. Geartsje

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Hoe de boodschappen ingepakt worden en naar huis vervoert worden maakt ook heel veel uit ontdekte ik. Ik propte alles zo snel en veel mogelijk in een rugzak, lekker schommelen op mijn rug. Of van die leuke zelfgehaakte , duurzame netjes en dan op elkaar drukken in de fietstassen. En dan verbaasd zijn dat de tomaten, aardappels , peren en appels en bananen . zelfs citroen , allemaal beurse plekjes hebben die snel bruin worden en de rest aantasten. En doen verrotten. Het scheelt echt dagen. Het kan nog erger. De kaasboer van de markt vertelde dat er eens een vrouw ,terwijl er veel mensen bij de kraam stonden , verontwaardigt kwam klagen dat zijn filet american zo snel en erg bedierf. Ze kwam met een vieze grijze klont en wilde haar geld terug. Die had de boodschappen in de auto gelegd en was een paar uur met een vriendin op een terras gaan zitten pimpelen. Er zijn van die schattige kleine koelboxtasjes met koelelementjes te krijgen voor die genen die nog even onderweg zijn. Met dit soort spul. Zo respectloos voor het dier wat zo nodeloos zijn leven heeft moeten geven.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Het was vast niet grappig bedoeld, maar om het eerste deel moest wel lachen.
      Dat verhaal over die dame met die filet american...dan moet je toch wel heel simpel zijn om dat niet te snappen...tis een rauw produkt!
      Zodra het wat beter weer is in het voorjaar neem ik een koeltas mee, met rits, voor gekoelde boodschappen en van de zomer gaan daar ook 2 koelelementen bij.

      Verwijderen
  6. Ik vind het altijd verbazend te lezen dat er zoveel voedsel wordt weggegooid. In al die jaren dat ik inmiddels op eigen benen sta/ een gezin heb nog bijna nooit wat weg moeten doen. Een paar keer een pak melk in de hondsdagen in de zomer wat de volgende dag al zuur/ bedorven was. Heb altijd overzicht in de koelkast. Elke week wordt de koelkast even opgeruimd. En verder is de voorraad kast en diepvries goed gevuld. Maar bij nieuwe aankoop gaat het nieuwste achterin. En eens in de zoveel tijd check ik even de data in de kast. Zijn er dan producten die bijna aan de datum zijn dan zorg ik dat we die dan in korte tijd opeten. De diepvries altijd overzichtelijk houden, Ook met een goed gevulde diepvries kan dat. En dan voorkom je dat er onnodig wordt weggegooid. TGTG pakketten halen we regelmatig op..( alleen zou ik deze dus niet kopen, veel lust ik niet of mag ik neit ivm allergie) Met een gezin fijn en ik weet er altijd wel wat van te maken. Soms zitten er producten in die we niet lusten( vega vlees) maar dan krijgen de kippen dat weer. En wij krijgen weer verse eitjes van de kippen. Overbodig groente afval gaat bijv ook naar de kippen/dieren. En ook restjes oud brood. appel schillen etc. Groetjes Louise

    Groetjes Louise

    BeantwoordenVerwijderen
  7. Ik ben opgevoed met kijken, ruiken en proeven qua eten. Soms is het eten ondanks voorzichtig en op de juiste manier bewaren toch bedorven. Andere producten blijven veel langer als de houdbaarheidsdatum goed. Blikken gooi je weg als ze bol staan, daarom een blik met deuken meteen opeten of domweg niet kopen. De kans dat het misgaat bij deze blikken is nl. aanwezig. Sommige producten veranderen alleen van structuur zoals suiker en zout. Ik denk dat iedereen wel eens een grote klont suiker in de pot vind.
    Dit zijn de regels die ik heb meegekregen van thuis uit. En sommige restjes verwerkt mijn moeder op een creatieve manier. Een rijstgerecht krijgt een jasje van bladerdeeg, een restje hutspot verdwijnt in de soep.

    BeantwoordenVerwijderen
  8. Dit is misschien niet voor heel veel mensen relevant maar ik kom het regelmatig tegen als ik bij de wijkvereniging ben om mensen - die veelal al vele jaren van erg weinig moeten rondkomen - te helpen met administratie dus misschien helpt het ooit iemand die dit stukje tegen komt:
    Vergeet niet na te denken over wat je graag eet en daar je inkopen op aan te passen. Gezond is heel erg belangrijk, goedkoop/voordelig voor velen ook een noodzaak maar ga niet zomaar een bepaalde voordelige groente inslaan of goedkope peulvruchten kopen als je weet dat niemand in het huishouden dat eigelijk wil eten. Moet het altijd een lievelingskostje zijn? Natuurlijk niet, het is steeds een beetje zoeken naar een balans en soms is de keuze erg beperkt als de middelen dat zijn. Maar de kans dat iets blijft liggen en uiteindelijk wordt weggegooid is oneindig veel groter als niemand eigenlijk zin heeft om het op te eten.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ik vind het een goede aanvulling! Het is inderdaad zo dat voeding die je niet lekker vindt vaak veel te lang blijft liggen. Het mag eten dan heel goedkoop of gezond zijn, maar als je het niet op gaat eten, dan is het alsnog een verspilling van geld.
      Jouw tip: koop lekker, gezond en voordelig in!

      Verwijderen
    2. Wat logisch is. Ik kan me niet voorstellen om iets te kopen wat weliswaar gezond is, maar dat niemand van het gezin graag eet.Zijn er echt mensen die dit doen ? Er is zoveel (ook voordelige) keus, dat is toch niet nodig.

      Verwijderen
    3. Wij hebben soms dingen die wat lastiger schoon ye maken zijn. Die moetbik echt gelijk na aankoop verwerken (een ananas en een hele gerookte makreel liet ik in een drukke week eens te lang liggen 🙁)

      Verwijderen
    4. Dat is het nadeel van pakketten zoals TGTG, daar zitten soms dingen in die niemand in het huishouden eet...

      Verwijderen

Reageren is leuk, graag zelfs, maar onzinnige, racistische, onaardige, of kwetsende reacties naar mij of anderen en ook reacties met nep-informatie worden niet geplaatst.

Over verwijderde reacties ga ik niet in discussie.