Gastles: De psychologie van budgetteren. Zuinig met je geld les 3

Een paar lezers hebben aangeboden bijdragen te leveren voor deze cursus en daar ben ik heel blij mee!  Vandaag de eerste bijdrage, deze keer van Geldnerd [https://www.geldnerd.nl/] over de psychologie van budgetteren.

Voor veel mensen bestaat Budgetteren alleen uit cijferwerk. Uit grasduinen door je uitgaven van het afgelopen jaar, en op basis daarvan bepalen wat je het komende jaar elke maand uit moet of kunt geven. Uit het aanpassen van je maandbudget als je een mailtje krijgt dat jouw internetabonnement € 5 per maand duurder wordt. Maar dat is het eenvoudige deel van budgetteren. Tot 10 tellen kan immers vrijwel iedereen.

Budgetteren kan psychologisch heel zwaar aanvoelen. Het is namelijk ook een confrontatie met jezelf. Met jouw eigen sterke en zwakke punten, en jouw wensen en verlangens. Bij de blogpost waarin ZuinigAan deze cursus aankondigde en vroeg om ideeën, verwoordde Titia het heel treffend als volgt: "Hoe houd je het vol? Ik begrijp niet hoe je bezuinigen leuk kunt vinden, na een maand word ik depri en wil ik boeken kopen of plantjes of stofjes op de markt. Of duur eten, wat ik anders nooit doe. Ik word gewoon rebels, grr!".

1. Omdenken: budgetteren is leuk!

Om als eerste een misverstand uit de wereld te helpen: Budgetteren is niet automatisch hetzelfde als bezuinigen. Budgetteren is bedoeld om je te helpen. Te helpen om zeker te weten dat je uit gaat komen met je inkomen. Zeker te weten dat je alles kunt betalen dat je moet betalen. Hopelijk ook om te weten welke ruimte je hebt voor leuke dingen. Budgetteren zou dus rust moeten brengen. Je hebt minder geldstress. Hoe fijn is dat? Als je merkt dat budgetteren rust geeft, dan wordt het makkelijker om het vol te houden.

2. Bouw ruimte voor leuke dingen in

Als je de neiging krijgt om uit de band te springen, dan is jouw budget misschien wel te streng? Het is echt niet verboden om ruimte voor jezelf in te bouwen. Vind jij het belangrijk om af en toe een mooie bos bloemen voor jezelf te kopen? Dan budgetteer je dat toch gewoon? Vind jij het belangrijk om af en toe een mooi boek te kopen? Niemand die jou verbiedt om een boekenbudget aan te houden (of een abonnement op de bibliotheek natuurlijk). Heb jij een leuke hobby aan knutselen of je eigen kleding maken? Ook daar kun je jezelf gewoon een budget voor geven.

3. Sociale druk

Ken je dat? Je spreekt af met een paar vrienden of vriendinnen, en er moet natuurlijk weer net naar die ene hippe dure kroeg gegaan worden. Of je wilt gezellig uit eten, maar je gezelschap kiest net dat ene duurdere restaurant uit. Je weet eigenlijk dat het deze maand even niet uitkomt. Of dat het echt helemaal niet uitkomt. Maar zeg je er iets van, of doe je toch maar mee? En houd je dan aan het eind van je geld een stukje maand over?

Er is geen makkelijke oplossing voor. Bij veel mensen is praten over geld nog steeds een taboe. Toch is dat de enige manier die werkt. Het bespreekbaar maken. Of je kunt natuurlijk ook niet meegaan en thuis op de bank gaan zitten sippen. Probeer rustig uit te leggen dat je heel graag deelneemt, maar waarom je je deze uitgave niet kunt of wilt veroorloven. Stel een alternatief voor, nodig bijvoorbeeld mensen bij je thuis uit waarbij iedereen een hapje of een drankje meeneemt. De eerste keer zal dit erg spannend zijn, maar je hebt best kans dat blijkt dat je niet de enige bent. En hoeveel dieper wordt de band in de groep als je ook vrijuit over geld en financiële problemen kunt praten?

Vind je het wel belangrijk en kun je het je wel veroorloven? Neem dan in jouw budget een aparte post op voor uitjes met vrienden. Dan hoef je je niet schuldig te voelen als je daags na een leuk (maar niet goedkoop) uitstapje jouw kasboekje bijwerkt...

4. Budgetteren als bittere noodzaak

Er is natuurlijk een grote groep mensen die echt geen ruimte heeft voor leuke dingen. Die elke maand moeite heeft om de eindjes aan elkaar te knopen. Juist voor die groep is goed budgetteren belangrijk, denk ik. Jouw situatie wordt er niet leuker van. Maar een goed budget kan wel helpen om de geldstress te verminderen. En dat is toch fijn als je al zorgen genoeg hebt.

Lukt het je niet om dit zelf te doen? Vraag dan hulp. Is er iemand in je omgeving die je vertrouwt? Veel gemeenten hebben ook programma's om mensen met financiële zorgen te helpen. In mijn gemeente loopt bijvoorbeeld een programma waarbij je een 'budgetmaatje' kunt krijgen. Gewoon een andere inwoner van mijn gemeente, die zich hiervoor heeft aangemeld, en je helpt om zicht te krijgen en te houden op je geld. Je hoeft het niet alleen te doen.

Deze bijdrage is geschreven door Geldnerd [https://www.geldnerd.nl/].