Op herhaling - Gastles budgetteren les 4: Vaste lasten en Variabele lasten

Deze bijdrage is geschreven door Geldnerd [https://www.geldnerd.nl/].

Als het gaat over budgetteren en ZuinigAan doen, dan gaat het ook vaak over vaste en variabele lasten. Maar wat zijn dat dan? En hoe kun je hiervoor een begroting maken? En nog belangrijker, hoe kun je hierop besparen?

Vaste Lasten

Vaste lasten zijn uitgaven die je elke maand, elk kwartaal of elk jaar doet, of die in elk geval regelmatig terugkomen. Het zijn terugkerende uitgaven die je moet betalen omdat je een juridische overeenkomst bent aangegaan met een leverancier, provider of dienstverlener, of vanuit een wettelijke verplichting. Voorbeelden van vaste lasten zijn: huur of hypotheek, gemeentelijke belastingen, waterschapsbelasting, de energierekening, drinkwater, de meeste verzekeringen, jouw abonnement voor de (mobiele) telefoon, internet, of TV.

Het voordeel van vaste lasten is dat ze meestal makkelijk te budgetteren zijn. Een uurtje gaan zitten met je bankafschriften (vergeet je eventuele creditcard(s) niet!), of scrollend door je bankoverboekingen op je laptop. Maak gewoon een lijstje, in een spreadsheet of op papier. Als je jouw vaste lasten bij elkaar optelt weet je ook wat je elke maand sowieso kwijt bent. Je inkomen komt binnen, je trekt je vaste lasten ervan af, en je weet wat je maandelijks over hebt voor 'de rest'.

Niet schrikken, al in 2019 constateerde het NIBUD dat bij de meeste huishoudens meer dan de helft van het inkomen naar de vaste lasten gaat [https://www.nibud.nl/nieuws/nibud-meer-dan-helft-van-budget-op-aan-vaste-lasten/]. Ik vrees dat die situatie sindsdien alleen maar erger is geworden. Idealiter is een huishouden volgens het NIBUD niet meer dan de helft van het inkomen kwijt aan de vaste lasten [https://www.nibud.nl/nieuws/groeiend-aantal-huishoudens-financieel-klem/], afhankelijk van het inkomen en de woonsituatie.

Verlagen vaste lasten.
Vaak denken mensen dat vaste lasten niet te beïnvloeden zijn. Dat klopt niet. Je kunt de meeste vaste lasten wel degelijk verlagen. Alleen niet altijd onmiddellijk, je hebt immers een contract. Of een bepaalde huishoudsituatie waardoor je in een bepaalde categorie van de belastingen valt.

Vaste lasten zijn dus wel iets om je in te verdiepen. Om bij te houden wat de maandelijkse lasten zijn. Om bij te houden wanneer jouw contract of abonnement afloopt zodat je een andere, goedkopere oplossing kunt zoeken. Het is meestal niet de plek waar je vanaf morgen geld kunt besparen. Het is wel de categorie waar je op termijn vaak het meeste kunt besparen. Door het nemen van een goedkoper internetabonnement bijvoorbeeld, dat scheelt je elke maand zomaar een paar tientjes. Tot een paar jaar geleden waren er veel mensen die jaarlijks een nieuw energiecontract afsloten. Ook dat kon veel geld schelen. Elke vaste last heeft mogelijkheden.

Als jouw vaste lasten echt te hoog zijn, en er zijn geen mogelijkheden om je inkomen te verhogen, dan is het wel tijd voor drastische maatregelen. Goedkopere woning zoeken bijvoorbeeld, al ben ik de eerste om toe te geven dat dit voorlopig niet mee zal vallen, zowel op de koopmarkt als op de huurmarkt. Maar misschien heb je recht op huurtoeslag, of kun je jouw hypotheekrente verlagen.

Variabele Lasten

Tsja, en dan de variabele lasten. Dat is dus 'de rest'. Al jouw uitgaven die niet tot de vaste lasten gerekend worden. Dingen die je niet op een vast tijdstip betaalt. Uitgaven waar je zelf enige controle hebt over het moment waarop je de uitgave doet. Bijvoorbeeld de boodschappen, kleding die je koopt, uitgaven voor vrijetijdsbesteding zoals museumbezoek, en je vakantie. Ook aankopen van huishoudelijke apparaten zijn variabel. Al heb je niet altijd de controle. Want een stofzuiger of een televisie kan ook 'gewoon' kapotgaan en niet meer te repareren zijn.

En variabele lasten zijn dus ook lastiger te budgetteren dan vaste lasten. De allerbeste bron zijn je eigen uitgaven uit het verleden. Dat is een belangrijke reden waarom ik mijn persoonlijke administratie bijhoud. Zodat ik beter kan voorspellen wat ik in de toekomst uit ga geven. Ieder jaar als ik mijn nieuwe budget maak, dan kijk ik naar het vorige budget, en naar mijn werkelijke uitgaven. Is er reden om het budget te verhogen? Bijvoorbeeld omdat de boodschappen duurder worden, en ik elke maand dus meer ben gaan uitgeven? Of kan er een budget naar beneden?

Maar ook als je nog geen uitgebreid zicht hebt op je eigen uitgaven, kun je toch best een aardig startbudget voor jezelf in elkaar knutselen. Op internet is heel veel informatie te vinden, en soms is die zelfs betrouwbaar... Op de website van het NIBUD
[https://www.nibud.nl/onderwerpen/uitgaven/huishoudelijke-uitgaven/] staan bijvoorbeeld allerlei normbedragen voor uitgaven aan voeding, huisdieren en overige huishoudelijke uitgaven. Dat is een goede manier om te beginnen. Als je na een tijdje je eigen uitgaven beter in beeld hebt, kun je dan een beter budget maken voor jouw eigen persoonlijke situatie. Want elk huishouden is immers anders. Ik gebruik de normbedragen van het NIBUD zelf ook, om te toetsen of wij ons een beetje normaal gedragen.

Geldnerd is een groot voorstander van het regelmatig bijhouden van je eigen kasboek. Het is de beste manier om jouw eigen werkelijke uitgaven in beeld te hebben. Wat geef je werkelijk uit aan boodschappen? Aan je huisdier? Aan je hobby? En dat is weer de beste basis voor jouw eigen volgende budget. Toegesneden op jouw persoonlijke situatie.

Lasten Overhevelen

Sommige variabele lasten kun je tot op zekere hoogte ‘vast’ maken. Dat heeft voordelen. Want vaste lasten waren immers makkelijker te budgetteren. Hoe doe je dat dan?

Heel simpel! Potjes aanleggen. Spaarpotjes. Je kunt schrikken als je 'ineens' die vakantie moet betalen, of je kunt elke maand een bedrag in het potje 'Vakantie' stoppen. Idem met het onderhoud van jouw woning, en andere zaken. Je reserveert elke maand een bedrag en hebt een potje klaarstaan voor als de uitgave werkelijk komt. Het vraagt wel een beetje discipline, niet steeds aan jouw potjes komen voor andere doeleinden, maar het is een goede manier om grotere variabele uitgaven beter te spreiden in de tijd. Ik ben er zelf groot fan van. Misschien kan het voor jou ook werken?

Besparen

Tsja. Daar zit je dan met je budget. Je uitgaven zijn groter dan je inkomsten. Of je schrikt enorm van wat je uitgeeft aan ...vul hier jouw sluipuitgave in... en wilt het anders gaan doen. Maar hoe?

Vrijwel elke uitgave is een bewuste of onbewuste keuze van jouzelf. Zeker bij de variabele uitgaven. Je kunt dus heel veel doen om jouw budget te verlagen en geld te besparen. Het begint bij de vraag of iets goedkoper kan of moet? En wat je aan een bepaalde post wilt uitgeven?

Voor de vaste lasten moet je echt even gaan zitten. Op onderzoek uit. Hoeveel data en belminuten heb je nou echt nodig bij dat mobiele abonnement? Is er een goedkopere optie dan je huidige abonnement? Idem met jouw internetverbinding. Ga op zoek naar goedkopere verzekeringen. De mogelijkheden zijn eindeloos. Ook hier is internet jouw vriend. Zoek op 'goedkoper ...wat je maar wilt...' en er gaat een wereld open.

En ook bij de variabele lasten heb je meestal veel mogelijkheden. Goedkoper boodschappen doen? Lees de gratis cursus van ZuinigAan!

Veel succes met het budgetteren van jouw vaste en variabele lasten!