dinsdag 3 november 2015

De strijd (voor een beter bestaan)

De VARA zendt de laatste weken op vrijdagavond een historisch programma uit, getiteld De Strijd. Het is een serie over de geschiedenis van de arbeiders in Nederland.
Er zijn vanaf 6 oktober inmiddels 4 afleveringen uitgezonden:
De fabriek,
De staking,
De revolutie en
De ideale arbeider.
Je kunt hier de afleveringen terugkijken.
Er komen nog meer afleveringen:
De arbeidersomroep
De oorlog
Rood en oranje
De arbeidersvrouw
Drees en Den Uyl
De nieuwe arbeider

Omdat ik uit een rode familie kom en interesse heb in de geschiedenis, kijk ik met veel interesse.
Het is voor mij een feest van herkenning!
Mijn grootouders waren goed georganiseerde arbeiders, lid van de vakbond, lid van de SDAP, lid van de VARA, lid van een socialistisch zangkoor. De grootouders van moeders kant waren daarnaast lid van de geheelonthouders-bond, de befaamde blauwe NV, oftewel de "blauwe knoop". Ook waren al mijn grootouders lid van de Nieuw-Malthusiaanse bond, die streefde naar geboortebeperking.
Mijn ouders hebben elkaar leren kennen bij de AJC, de Arbeiders Jeugdcentrale, waar de arbeidersjeugd cultureel en politiek geschoold werd.
Een oom van mijn vader had een enorm portret met de markante kop van Domela Nieuwenhuis aan de muur hangen, dat portret heeft later nog een tijd bij mijn broer gehangen, omdat hij het zo bijzonder vond.
Ferdinand Domela Nieuwenhuis
Dit staat over Domela op wikipedia: Op de landarbeiders en boeren in Friesland en Groningen maakte hij grote indruk. Hij werd veelvuldig vergeleken met Jezus. "Uw verlosser komt", aldus een Friese arbeider toen hij vernam dat Domela verwacht werd. Domela zelf stimuleerde dat imago. Door haar- en baardgroei maakte hij een profetische indruk en hij doorspekte zijn toespraken met bijbelse beelden, die zijn publiek zeer moeten hebben aangesproken.

Waarom schrijf ik hierover?
Vooral omdat de arbeidersbeweging er voor gezorgd heeft dat de leef- en werkomstandigheden voor arbeiders verbeterden en dat de arbeiders meer zeggenschap kregen door bijvoorbeeld algemeen kiesrecht.
De 8-urige werkdag kwam er in 1919. Daarvóór waren werkdagen van 16 (!!) uur mogelijk, 6 dagen per week.
Het algemeen kiesrecht voor mannen kwam er in 1917, en vanaf 1919 konden ook vrouwen stemmen.

Stel je voor, dat is allemaal nog geen 100 jaar geleden.
 

8 opmerkingen:

  1. Dat is een interessant stukje geschiedenis! Zeker de moeite waar om eens in te verdiepen denk ik. Bedankt voor de tip.

    Huisvlijt

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Ook ik kom uit een echte rode familie. Mijn ouders ware lid van de PvdA, de vakbond, de Vara, het Nivon, mijn moeder zong bij het socialistisch koor. Als ik weleens een ouderwets strijdlied hoor, zing ik het zo mee.Als kind was ik op volksdansles, samen met andere kinderen uit de rode kringen. Ik vond het toe vooral gezellig en je had ook het gevoel dat je ergens 'bijhoorde'. Pas later besefte ik hoe belangrijk deze beweging voor de ontwikkeling van veel mensen is geweest. Heel interessant, deze tv serie !

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Wat een goede tip! Ik heb geen TV. Normaal geen probleem, maar soms mis ik dan toch bijzondere dingen. Ik ga zeker kijken.

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Leuke serie. 'De ijzeren eeuw' vond ik ook zo boeiend.
    De geschiedenis van mijn land blijft me boeien.

    Groet,Greet

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. De ijzeren eeuw was inderdaad een hele leuke serie! Wat mij betreft komen er meer van dergelijke series!

      Verwijderen
  5. Even totaal iets ander: geef de man op de foto een knotje en het is een hipster. Het soort man waar je nu mee dood gegooid wordt. ;)

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Zeker interessant. Ik vind het altijd wel opmerkelijk dat de eerste sociale wet van Nederland van een liberaal komt: het 'kinderwetje' van Samuel van Houten. Goed om te beseffen dat sociaal en liberaal samengaan. Motieven kunnen verschillen, maar in de praktijk blijken dus sommige oplossingen bij te dragen aan beide richtingen.

    BeantwoordenVerwijderen
  7. heel herkenbaar, ook voor mij. Bij de begrafenis van mn moeder werden er strijdliederen gespeeld en, hoe triest ook, ze is op 1 mei begraven!! mooier kan haast niet voor een echte rode vrouw
    Berber

    BeantwoordenVerwijderen

Reageren is leuk, graag zelfs, maar onzinnige, onaardige of kwetsende reacties naar mij of anderen en ook reacties met nep-informatie worden niet geplaatst.

Over verwijderde reacties ga ik niet in discussie.