woensdag 17 januari 2018

De bedelaar die diende in het leger van Napoleon

Of eigenlijk was het andersom, de soldaat die na zijn deelname aan de veldtocht(en) van Napoleon bedelaar werd.

Ik mag graag naar het programma Verborgen Verleden kijken. Afgelopen vrijdag ging astronaut André Kuipers op zoek naar zijn voorouders. Hij vond onder anderen een voorvader die met het leger van Napoleon de Russische veldtocht in 1812 had meegemaakt en als één van de weinigen deze tocht had overleefd. Van het enorme Franse leger van 680.000 soldaten overleefden maar 40.000 mannen.
Die voorvader werd later als bedelaar een aantal keren opgepakt en naar Veenhuizen gebracht. Daar in Veenhuizen was een soort "heropvoedingskamp" voor bedelaars en landlopers.
Op de beelden is te zien dat André in Rusland aan de Berezina staat en zich realiseert dat het een wonder is dat hij er is, dat zijn voorvader een van die 40 duizend mannen was die terugkeerden uit deze rampzalige veldtocht.

Een aantal jaren geleden heb ik uitgebreid zitten speuren in digitale archieven en ik heb heel veel voorouders gevonden. Heel leuk werk, als je wat kunt vinden! Overigens kon ik van de mensen in onderstaand verhaal niet heel veel vinden en ik kon niet ver terug. 

Ook ik had een voorvader die in het leger van Napoleon zat en die diverse keren in Veenhuizen zat, dus ik vroeg me af of mijn voorvader - het was de overgrootvader van mijn grootvader - ook had meegedaan met deze tocht naar Rusland. Dat blijkt niet zo te zijn, volgens mijn gegevens nam hij in 1813 dienst in het leger en heeft hij dat tot minstens tot en met 1815 volgehouden, want in januari van dat jaar zit hij volgens een aantekening van de burgerlijke stand bij de aangifte van zijn oudste zoon in het Franse leger. Zijn vader, de opa van de pasgeborene deed de geboorte-aangifte voor hem.
Destijds bepaalde loting of je  mee moest vechten in het leger van Napoleon. Je kon je ook vrijwillig melden, maar dat deden er waarschijnlijk niet zo veel. Mijn voorvader kwam in dienst omdat hij zich had verhuurd als plaatsvervanger voor  een rijke boerenzoon. Hij kreeg dus geld van die boerenzoon en daarnaast kreeg hij als soldaat soldij van de Fransen.
Daarna kwam hij terug in Leeuwarden. Hij had al 1 kind en kreeg bij terugkeer nog een paar kinderen, 3 in totaal nadat hij terug kwam. Zijn jongste kind was de grootmoeder van mijn opa. 
Vanaf zijn 47e jaar belandt hij diverse keren in Veenhuizen, nadat hij opgepakt is voor landloperij of bedelarij. 
Hij kwam uit een arm gezin en ik stel me zo voor dat deze voorvader na zijn terugkomst uit het leger nog verder aan lager wal raakte. Misschien had hij wel last van Posttraumatische Stressstoornis. Als je in het programma Verborgen Verleden ziet wat die soldaten allemaal moesten doorstaan, dan kan ik me daar wel wat bij voorstellen. Zonder uitkering en zonder psychische hulp lijkt met me een moeilijk bestaan, geen wonder dat hij volgens de stadsbestuurders van die tijd regelmatig "heropgevoed" moest worden tot een eerzaam en ijverig burger. Hij overleed uiteindelijk op 67 jarige leeftijd in het armenhuis. Nog helemaal niet slecht voor zo'n armoedig en zwaar leven. Zijn dochter, de grootmoeder van mijn opa, werd overigens veel ouder, die werd 89 jaar en haar zoon, mijn overgrootvader, werd ook zo oud.

11 opmerkingen:

  1. Leuk dat je zoveel van je voorouders weet.
    Mijn vader heeft ook wel iets uitgezocht maar alleen data van geboorte en sterven en hun beroepen.
    De oudste voorvader was schoenmaker op het A-Kerkhof en mijn vader was ook schoenmaker en zij vader ook, zat dus in de genen.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Mijn man doet zeker al meer dan 50 jaar voorouder onderzoek. Hij heeft zijn hele familie en mijne aan vaders en moeders kant uitgeplozen en is nu bezig met die van onze kleinzoon. Hij heeft surinaamse roots en dat levert weer heel andere aspecten op. Mijn man probeert ook altijd zoveel mogelijk persoonlijke gegevens over het leven van zijn voorouders op te diepen,dat zijn de krenten in de pap zegt hij altijd. Het is leuk om te kunnen achterhalen wat voor leven ze geleid hebben, waar ze gewoond hebben of wat er zich in hun leven afgespeeld heeft. Tegenwoordig gaat dat een stuk makkelijker omdat er veel digitaal beschikbaar is. Voorheen moest je echt naar de archieven toe en hij heeft dan ook menig uurtje doorgebracht in de verschillende archieven in het land of contact gezocht met buitenlandse archieven. Op dit moment helpt hij veel surinaamse mensen met het opstarten van genealogisch onderzoek naar hun voorouders omdat hij nu veel ervaring heeft door het onderzoek naar de voorouders van onze kleinzoon. In zijn geval heeft hij de oudste voormoeder gevonden, diegene die uit Afrika kwam. Van voor die tijd is uiteraard niets meer te vinden, het spoor loopt dood in Afrika. Leontine

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Heb je wel eens op de Delpher site gekeken. Dat is een site waarop je o.a.in oude kranten kunt zoeken. Daar heeft mijn man ook veel interessante feiten boven water gehaald, bv een verslag van de begrafenis van mijn opa in 1926 met precies de route die met de kist gereden werd langs huis en werk. (Hij was bij de politie). Bij mijn weten kun je op naam zoeken. Leontine

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ik kan niet veel met Delpher. In mijn familie gaat het om veel voorkomende achternamen en daarnaast zijn er ook nog al wat namen met tussenvoegsels, zoals "van der" of "van" of "de".
      Dat levert veel hits op, maar vrijwel geen nuttige. Ik ontdek alleen dat mijn overgrootvader in 1908 failliet ging.

      Verwijderen
    2. Ook als je op een andere manier filtert? Wij hebben ook gewone veel voorkomende achternamen met "van" ervoor. Zoeken op alleen de naam is dan beter in combinatie met data. Of zoeken in familieberichten en/of advertenties. Het blijft een verslavende hobby. Leontine

      Verwijderen
  4. Interessante familie-historie en leuk dat je dat weet.

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Ook ik heb me ooit verdiept in de geschiedenis van mijn voorouders. Mijn moeder had een Franse achternaam en er werd in de familie altijd vermoed dat zij nazaten van Hugenoten waren, maar de voorouders bleken al rond 1600 in Nederland te hebben gewoond. Ik heb 2 dikke ordnermappen vol gegevens, maar helaas stopt het gewoon op enig moment, omdat er voor bepaalde jaartallen geen gegevens werden bijgehouden, of dat die verloren zijn gegaan.
    Mijn vaders voorouder bleek uit Engeland te komen. De man trouwde een Nederlandse weduwe in 1752. Hun zoon werd vernoemd naar de 1e echtgenoot van de weduwe, en mijn vader werd als zoveelste generatie weer vernoemd met diezelfde naam. Die naam sterft nu uit, ik ben het enige kleinkind in de hele familie met kind, maar dat is een dochter dus maar niet de namen van mijn vader gegeven (lol). Het blijft fascineren.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. De eerste golf franse protestanten, dus hugenoten, kwamen al aan het eind van de 16e eeuw naar het noorden, zeker toen de 80 jarige oorlog uitbrak. Dus als jouw voorouders al rond 1600 in Nederland waren zouden ze tot deze 1e golf behoord kunnen hebben. Later is er nog een 2e golf hugenoten deze kant opgekomen, eind 17e beging 18e eeuw. Leontine

      Verwijderen
  6. De voorouders van mijn moeder waren ook Hugenoten, in Frankrijk. Zij heeft dit behoorlijk uitgeplozen op Genealogisch gebied. De familienaam is l’Ami.
    Deze naam komt weinig voor onder de Nederlanders. Ik ben trots op mijn bijzondere achternaam; l’Ami
    Adriana Maria

    BeantwoordenVerwijderen
  7. Wat leuk nog iemand met de achternaam l'Ami
    De familie l'Ami in Roelofarendsveen is een behoorlijk grote familie waar ik dus deel van uitmaak.

    BeantwoordenVerwijderen

Reageren is leuk, graag zelfs, maar onzinnige, onaardige of kwetsende reacties naar mij of anderen en ook reacties met nep-informatie worden niet geplaatst.

Over verwijderde reacties ga ik niet in discussie.