zaterdag 12 mei 2012

Armoede

Wat is armoede? Wanneer ben je arm? ik heb zelf vrij lang een minimuminkomen gehad, verdeeld over verschillende periodes heb ik zelf in de bijstand gezeten of van een studiebeurs geleefd. Mijn inkomen was minimaal, maar ik heb me in de jaren dat ik onder de armoedegrens leefde nooit arm gevoeld. Ik vind dat je arm bent als:

-          Als je afgesloten bent van gas en licht.

-          Als je uit je huis gezet bent omdat je de huur niet meer kunt betalen.

-          Als je kattenvoer moet eten i.p.v. een lekkere gehaktbal of een gekookt eitje.

-          Als je je geen warme maaltijd kunt permitteren.

-          Als je geen geld hebt voor de bus om bij familie of kennissen op bezoek te gaan.

Naar mijn beleving ben ik nooit echt arm geweest. Alle bovengenoemde dingen waren op mij/ons niet van toepassing. We gingen zelfs 1 week per jaar op vakantie! Vaak was dat fiets-kamperen op goedkope (staatsbosbeheer-)campings. Of we vierden een weekje vakantie in een gehuurde caravan, ook heerlijk. We woonden in een achterstandsbuurt,  maar dat vonden we normaal, we wisten niet beter. Al onze vrienden en kennissen kregen een bijstandsuitkering of aanvullende bijstand op een kleine baan. Wel waren het overigens tamelijk hoogopgeleide vrienden die om wat voor reden dan ook in de bijstand verzeild waren geraakt. Mijn kinderen liepen in 2e handskleding, gekregen uit de vriendenkring of gekocht in de kringloopwinkel. Hier waren best mooie kledingstukken bij, ook merkkleding. Ik maakte ook veel (kinder) kleding zelf, van lappen op de markt. Daarnaast was er natuurlijk de uitverkoop. Daar kocht ik aan het einde van de uitverkoop kledingstukken, met name meisjesjassen, vaak met 75% korting. Te klein geworden kleding werd weer doorgegeven in hetzelfde vriendencircuit. Ik liep rond in oude spijkerbroeken, oude truien en t-shirts. Door mijn damesmaatje 54 was er in de kringloop voor mij niet veel te vinden. De haren van dochters en vriend werden door mijzelf geknipt. Haarstijl dochters: lang golvend haar. Mijn oudste dochter was zeker 12 jaar voordat ze voor het eerst bij de kapper kwam. Voor vriend had ik een handige tondeuse, die ongeveer 6 millimeter haar liet staan. Ik liet mezelf knippen op de kappersvakschool, goedkoop en goed. Verder maakten we maximaal gebruik van allerlei gemeentelijke regelingen, bijvoorbeeld een gedeeltelijke vergoeding voor het lidmaatschap van sportclubs en muziekschool. Zo konden de meiden met een forse korting op zwemmen, waterpolo, judo, gitaarles en pianoles. Regel: 1 sport per kind en 1 instrument per kind. Bij het waterpolo was het de eis van de zwemclub om tegelijkertijd zwemtraining te doen, en dus minimaal 3x per week in het zwembad te liggen. Er is een periode geweest dat beide dochters waterpoloden, dus dat was 3x per week naar het zwembad. Daarnaast zaten ze jarenlang op muziekles.

Boeken of platen kochten we nooit, maar leenden we in de bibliotheek. Leuke muziek namen we op, op bandjes. Dat scheelt ook enorm in ruimte, want we hadden maar een klein huis, met een woonkamer van 22 vierkante meter. Onze cadeautjes waren zelf opgenomen bandjes met muziek. Doosjes kun je heel mooi versieren met tekeningen etc. We hadden een videorecorder, waar we allerlei kinderfilms en speelfilms mee opnamen, rond kerst kun je vaak heel veel films opnemen. Dat was een heel goedkope bioscoop dus. We hadden geen schulden en wel een klein beetje spaargeld. Dat was voor slechte tijden, maar slechter dan dat is het nooit geworden, dus dat geld, een paar duizend gulden, bleef op de bank.

Het geheim van niet arm voelen is denk ik, dat je in principe eenvoudig leeft, weinig geeft om luxe en niet met jalousie kijkt naar mensen die meer te besteden hebben. Gewoon tevreden met wat er wel is. Op zondag op de fiets naar de kinderboerderij in plaats van met de auto naar de dierentuin, brood en water mee in plaats van naar de horeca. Daarna thuis om een eenvoudige doch voedzame warme maaltijd (om met Maarten Toonder te spreken) te genieten, die ik dan natuurlijk wel zelf klaarmaakte.

24 opmerkingen:

  1. Als ik je stukje zo lees dan heb ik er erg veel respect voor hoe je dat toen gedaan hebt met een klein inkomen. Helaas weet ik van mijn werk bij de SD dat het vaak anders gaat. Vooral mensen die al starten met schulden gaan door de jaren heen helemaal financieel naar de knoppen. Hoewel ze het er vaak zelf naar gemaakt hebben is het voor de kinderen vaak heel naar. Spanningen en altijd ruzie om geld. Dat vind ik armoede.
    Groetjes Nicole

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Jij was toen al een kunstenaar met geld. Maar had ook het voordeel,te leven in een kring van financieel-gelijke mensen.Het lijkt me moeilijker met weinig geld rond te komen,als al je vrienden het goed hebben. Groeten Izerina

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Ik moet zeggen dat ik als kind echt niet erg veel merkte van het feit dat mijn ouders soms maar moeilijk rondkwamen. Ja er waren geen dure spelcomputers (die kwamen toen net) en geen dure ver weg vakanties, maar ik heb mezelf altijd prima vermaakt. Het enige waar zwaar aan getild werd, waren goede schoenen. En daar sprongen mijn opa en oma vaak voor bij (het hielp ook niet dat ik echt lastige voeten heb)
    Zelf heb ik het nu ook niet heel breed en ben er druk mee bezig om er het beste van te maken. Ik merk meer en meer dat ik het enorm leuk vind om creatief te koken en van bijna niks iets goeds te maken. Het is geen strikte noodzaak, maar een keuze om ervoor te zorgen dat het geen noodzaak wordt. Ook zoonlief komt echt niks te kort. Aandacht is belangrijker dan dure spullen (sterker nog: hij vind het geweldig als hij op een rommelmarkt vind wat hij graag wil hebben, voor veel minder dan in de winkel)

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Wat dat betreft zit je in de WW (en helemaal in een koophuis)nog slechter: daarin zijn bijvoorbeeld geen regelingen opgenomen dat je kinderen met korting op een sportclubje kunnen. Onze kinderen moesten daar vanaf. Ook vakanties zaten er niet meer in, zelfs het goedkoopste dagje weg was voor ons niet te doen. Ik ben het met je eens dat armoede een rekbaar begrip is, vatbaar voor persoonlijke interpretaties, maar wij hebben heel wat meer in moeten leveren dan vrienden die (door eigen stommiteit) in de schuldsanering belandden. Zij kregen aan alle kanten hulp van de gemeente waar ze woonden waar wij het zelf maar uit moesten zoeken. Toch blijf ook ik erbij dat de stemming die er heerst in een arm huishouden, gemaakt wordt door de volwassenen. Niet bij de pakken neer zitten en van alles het beste zien te maken, is ook bij ons altijd het motto geweest.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. In de gemeente waar ik woon, gelden die regelingen voor iedereen met een laag inkomen. Ongeacht of dat inkomen is uit bijstand, WW, of werk. Zolang je jaarinkomen maar onder een bepaald bedrag is heb je er recht op. Ik vind het nogal oneerlijk van een gemeente om dit alleen te laten gelden voor bijstandsmensen. Voor sommige regelingen geld in mijn gemeente wel een vermogenstoets, dus daar heb je met een koophuis dan geen recht op, maar de kortingspas (voor korting op sport, cultuur, kapper etc.) kijkt alleen naar het inkomen, das wel zo eerlijk vind ik.
      Anna

      Verwijderen
    2. Als je dus een koophuis hebt val je buiten alle regelingen. Ook al hou je per maand minder over dan als je in de schuldsanering zit...

      Het zou met de huidige huizenmarkt fijn zijn als gemeenten voor kortingen / regeling wat ruimer zouden kijken dan alleen naar het inkomen. Dat zegt namelijk niet alles.

      Verwijderen
  5. Volgens mij ben je arm als je je arm voelt. Als de frustratie van sommige dingen niet te kunnen doen/kopen/hebben alles gaat overheersen. Natuurlijk moet je nog in de basisbehoeften kunnen voorzien, maar eens je dat kan, zit al de rest tussen het hoofd.

    Het heeft ook nog een voordeel, dat kunnen rondkomen met weinig geld. Het geeft je de mogelijkheid om bij elke stijging van het inkomen na te gaan of je dat allemaal wel moet uitgeven.

    Ikzelf heb niet veel nodig en toch een mooi inkomen. Als dat morgen halveert, dan zal het nog lukken. Dat spaargeld, dat zijn enkel cijfertjes op de bankrekening die zorgen voor een bescheiden extra inkomen. Meer niet.

    Hoe meer centen hoe liever natuurlijk. Maar het hoeft niet. Ik probeer zo weinig mogelijk nodig te hebben en leef daar bewust naar (zonder aan comfort in te boeten). Ik voel me dus rijk, ook al ben ik het, objectief gezien, waarschijnlijk niet.

    BeantwoordenVerwijderen
  6. @neurootje, ik vrees dat er heel wat drama's afspelen bij huizen waar een bordje 'te koop' nu in de tuin staan. Veel van deze mensen zitten financieel muurvast en dan kan men een tijdje opvangen maar een buffer is in tegenspoed zo weg. En bijkomende effect van geldcrisis is dat het van je lijkt af te stralen wat Nicole zegt: 'spanningen en ruzie om geld is armoede.
    Helaas worden voorzieningen zoals een bibliotheek, zwembad etc ook steeds duurder dat er nu al voor een aantal mensen te duur, dit vind ik wel heel treurig en armoede. En met name voor kinderen.

    Wennen aan een ander uitgavenpatroon, alternatieven vinden voor vrije tijd, je creativiteit gebruiken dat is heel goed mogelijk en geeft uiteindelijk ook veel voldoening maar ik kan me heel goed voorstellen als men financieel klem komt te zitten het even niet meer zit. Bravo dat er blogs zijn die op alternatieven wijzen!

    Nathalie

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. een jeugdabonnement op de bibliotheek is gratis... wij halen hier 16 boeken per week voor 2 kinderen.

      Verwijderen
    2. Bij ons is een jeugdabonnement alleen gratis wanneer één van de ouders een betalend abonnenement heeft.

      Verwijderen
  7. Goed stukje en verfrissend in een tijd waarin het net lijkt of iedereen loopt te klagen. Veel zit tussen je oren, en van kijken naar mensen die meer hebben dan jij (en die zijn er altijd..) en daar gaan naar zitten verlangen is nog nooit iemand gelukkiger geworden. Eten en drinken, een dak boven je hoofd in een land zonder oorlog en met goede gezondheidszorg is iets om dankbaar voor te zijn (al is het woord dankbaar niet meer zo in de mode de laatste tijd;-))

    En die mensen in te dure huizen? Ik kan er niet altijd medelijden mee hebben want op een bepaald moment groeiden de bomen de hemel in. Naar mijn mening moet je de hypotheek altijd van één inkomen kunnen doen en dan met een flinke marge voor tijden zoals deze. Tja en een stapje terug doen is niet fijn, maar bij heel veel gezinnen nog best mogelijk. En voordat iemand weer over mijn woorden valt: natuurlijk bedoel ik niet degenen die financieel al op het randje zaten en er nu overheen dreigen te vallen maar dat is in mijn beleving niet de grote meerderheid.

    BeantwoordenVerwijderen
  8. Ja, zo heb ik altijd geleefd en ben er niet armer van geworden.

    BeantwoordenVerwijderen
  9. Arm ben je inderdaad als je je arm voelt en als je echt niet meer rond kan komen.Gisteren bij de apotheek nog een vrouw wier houding plots helemaal inzakte, toen werd verteld dat deze medicijnen de eerste keer zelf betaald moesten worden.Ze nam ze niet mee, echt wat paniek bij haar:ik kan dit er niet óók nog bij!Tuurlijk moeten andere medicijnen ook van je eigen risico af, zoals de apotheker uitlegde,maar de paniek van die 12Euro op DIT moment moeten afrekenen was voor haar teveel.
    Ik kan niet in haar leven kijken,maar toen ik naar haar keek voelde ik haar armoede.In geld en ook in het idee dat zo iemand geen geluk meer kan zien op deze momenten.
    Ik zelf heb het ook met heel weinig moeten doen en ook nu weer met wat minder.Maar de keuze voor een leuke goedkope picknick met je kids is echt makkelijker, als je in staat bent het geluk daarin te zien.Dan zien de kids dat ook.De boerencamping,waar wij mochten overnachten in een heel afstandse stacaravan,vlak naast de schreeuwende varkens waren jarenlang geweldig.
    Maar ik kan me voorstellen dat dat bij sommige gezinnen erg moeilijk is, om de mooie dingen te zien i.p.v alle zaken die bij een ander nóg mooier zijn.
    Juist die mensen die het echt niet meer zien, kijken ook niet op dit soort sites.Dan is de cirkel moeilijk te doorbreken.
    Ik voel me rijk!En dat is een mooi gevoel.Voldoende om de momenten van onzekerheid te stoppen of te overbruggen.
    groet Esther

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Had jij het niet voor haar kunnen betalen? Je schijnt zo mee te leven!

      Verwijderen
    2. ook wij hebben meegemaakt dat ouders met een doodziek kindje in het weekend bij de apotheek van de huisartsenpost, de voorgeschreven medicijnen niet konden betalen. totale paniek stond op hun gezicht te lezen...............wij hebben hun rekening betaald. zij wilden ons rekeningnummer of ons adres...........dat hebben we niet gegeven, we hebben gezegd, doe het maar in een potje voor een evt. volgende keer, wat ze ons ook met de hand op hun hart beloofden.
      de opluchting op hun gezichten was ons méér dan genoeg!
      niet dat wij nou zwemmen in het geld, wij moeten ook echt opletten om rond te komen, maar met de rest van de maand nog wat extra opletten, kwamen we toch uit met ons geld. wij zijn zelf ook wel eens geholpen en daar heel dankbaar voor geweest.
      zo gebeurt het ook als er een bejaarde bij de kassa staat en de schamele boodschapjes nèt niet kan betalen omdat alles nèt wat duurder geworden is en hij/zij alleen afgepast geld bij zich heeft...........ik leg het verschil zo onopvallend mogelijk, vergezeld van een vette knipoog bij.
      ik hoop dan, dat als het ooit nodig mocht zijn, dat er dan ook zo iemand in mijn buurt is, want het kan ons allemaal overkomen.

      Verwijderen
    3. Beetje kort door de bocht om te denken dat ik vor iedereen die het moeilijk heeft de rekeningen maar kan en zal) betalen!Ook ik moet het zuinig aan doen en doe al voldoende voor anderen.Ook daar zit een grens aan.
      Mijn medeleven is niet minder echt als ik niet in staat ben om alle honger in de wereld op te lossen.
      Kortzichtig om een ander zo in een hoek te zetten!
      Esther

      Verwijderen
    4. Een oplossing voor dit probleem zou kunnen zijn apotheek vraagt aan mensen, wilt u dit nu betalen of wilt u dat wij een rekening sturen? Op die manier sta je niet voor het blok als je op dat moment geen geld hebt voor dringende medicijnen. Ik ga het met mijn huisarts bespreken en schrijf een brief aan de apotheek en zorgverzekering. Ik vind dat dit landelijk moet ingevoerd worden.

      Verwijderen
    5. ben ik helemaal met je eens.......is een belachelijke maatregel, dat je maar meteen moet betalen en anders noodzakelijke medicijnen niet krijgt. medicijnen zijn vaak duur en je weet van tevoren niet of jij of een gezinslid ziek wordt.
      wij waren op dat moment in staat om te helpen en hebben het gedaan...........gaat het niet, dan doen we't ook niet. wij hebben al contact opgenomen met onze zorgverzekeraar..........die zeggen dat je maar moet zorgen voor een buffertje voor dit soort gevallen........erg kort door de bocht als je maar amper rond kunt komen van je aow'tje of je uitkering........gezondheid is ook hier dus te koop!!!!

      Verwijderen
  10. @Nathalie: Je hebt gelijk. Gelukkig hebben wij dat bordje te koop nooit in de tuin hoeven zetten. We hebben alles altijd van 1 inkomen gedaan, nooit in de val van de bejubelde tophypotheek gestonken, zijn altijd erg zuinig geweest en hebben het uit weten te zingen tot we weer werk vonden. De kinderen zeggen nu ook dat ze er veel van geleerd hebben, getraumatiseerd zijn ze zeker niet. Wij dragen graag de boodschap uit dat mensen met heel wat minder toe kunnen dan jarenlang de standaard is geweest hier in het rijke westen. Wij, en gelukkig velen met ons, zijn daar het levende bewijs van. Helaas zien we hier in onze omgeving ook steeds meer huizen te koop staan. Voor een deel weten we dat het de leeftijd van de bewoners is, ze worden oud en kunnen het niet meer bijsloffen. Van andere weet je het verhaal erachter, en veel van die verhalen zijn meer dan schrijnend. Ik ben nog altijd dankbaar dat we het gered hebben. Makkelijk is het niet geweest maar één poel van ellende is het gelukkig ook niet geweest. Ik denk wel dat wij het geluk hebben gehad dat ons verhaal zich afspeelde voordat de kredietcrisis toesloeg. Toen alles in elkaar begon te zakken, begonnen wij er net uit te klauteren.

    BeantwoordenVerwijderen
  11. Wij hebben gelukkig nooit schulden gehad, maar hebben vroeger financiëel heel krap gezeten. Manlief had een laagbetaalde baan, moest met de auto naar het werk, onze kinderen hadden heel dure dieetvoeding nodig en op dat moment was er geen vergoeding voor van het ziekenfonds. Het kostte zeker 300 gulden per maand voor alleen de speciale melkvoeding.
    Verder deed manlief een opleiding die hij zelf betaalde en hadden we een eigen huis. Dat kon je toen nog kopen op een laag inkomen en we hadden al wat afgelost.

    Ik gebruikte katoenen luiers, we aten regelmatig pannenkoeken, kleding voor mezelf kocht ik bijna niet. Tweedehands was nog niet zo gebruikelijk een dikke twintig jaar geleden in het noorden.
    Gelukkig breide mijn moeder graag truitjes voor onze jongens en hoefde ik die niet te kopen. Ik liet de jongens veel joggingbroekjes dragen. En ik kocht bijna alles voor ze bij de Zeeman of de Wibra.
    Onze jongens waren zeer veel ziek en die combinatie maakte het heel erg zwaar. Ze waren negen maanden van het jaar ziek. Dus zaten het grootste deel van het jaar in huis. Lekker wandelen of fietsen, naar een speeltuintje, leuke dingen doen voor weinig geld dat ging niet omdat de jongens meestal te ziek waren. Verder ging mijn gezondheid ook steeds verder achteruit. Toen het met hen beter ging was bij mij de koek op qua energie.

    We hebben er veel van geleerd. Onze zoons zijn gelukkig goed gezond geworden en financiëel gaat het stukken beter. We zijn vrij sober blijven leven en hebben flink gespaard. Gelukkig wel, want manlief moet een andere baan zoeken en onze zoons zijn uitwonende studenten.

    Weinig geld hebben is best te doen als je gezond bent. Maar met ziekte kun je nog zo creatief willen zijn en koopjes bij diverse winkels willen halen, als je de energie er niet voor hebt maakt het dat het echte armoede wordt.

    VeggieMo

    BeantwoordenVerwijderen
  12. In je stukje staan volgens mij 2 zaken die veel mensen die in de armoede zitten niet hebben. Nl een goede opleiding en gelijkgestemden om zich heen. In mijn vrijwilligerswerk voor mensen met schulden kom ik regelmatig mensen tegen die in feite functioneel analfabeet zijn. Dan is het ongelooflijk moeilijk om je te handhaven en gebruik te maken van alle (overigens steeds soberder) regelingen.

    BeantwoordenVerwijderen
  13. Soms is het ook de toedracht die meespeelt bij het gevoel van rijk of arm. Als mensen zich unfair behandeld voelen en achteruit gaan in inkomen, voelen mensen zich sneller arm.
    Gelukkig hebben we dat niet mee hoeven maken.

    BeantwoordenVerwijderen
  14. ik heb meermalen gezien, dat armoede ook bij hoogopgeleiden voorkomt. de arbeidsmarkt in hun functies is verzadigd en na het eerste veelbelovende tijdelijke contract vliegen ze de laan uit om vervangen te worden. inmiddels zitten ze soms net in de kleine kindjes en nog met een studieschuld. het huis verkopen lukt nu niet of het komt in de executie verkoop en levert niet op wat het waard is. hier in de regio zijn zelfs te weinig betaalbare huurwoningen voor zulke mensen.
    armoede heeft niets te maken met opleiding en afkomst....over de hele linie komt het voor. armoede is als je je kinderen niet voldoende te eten kunt geven, als oude mensen interen en zichzelf eten en verzorging ontzeggen omdat ze niet meer rond kunnen komen, armoede is als mensen zichzelf afzonderen omdat ze door geldgebrek, geen sociale contacten meer kunnen onderhouden..........het kopje koffie of thee voor het bezoek is soms zelfs te duur.

    BeantwoordenVerwijderen
  15. Misschien waren onze ouders vroeger ook arm maar wij hebben dat als kinderen nooit zo ervaren. Vader kreeg elke vrijdag zijn loonzakje. En maakte van alle centen stuivers dubbeltjes kwartjes en guldens een hoopje en ging ze tellen. En ging ze vervolgens verdelen voor oa huishoudgeld dat mijn moeder in de portemonee kreeg en de rest was voor de event.rekeningen die die betaald moesten worden. Dat is mij altijd bijgebleven.De hypotheek werd 1 keer per jaar betaald met het geld dat ze hadden verdiend met het verkopen van 2 stieren die mijn vader had vet gemest. Wij mijn broer en ik hebben een gelukkige jeugd gehad en hebben er veel van geleerd. Wij mijn man en ik moeten nu ook een behoorlijke stap terug maar voelen ons nog steeds rijk om te zien wat we hebben en onze zegeningen te tellen.
    Groet Gea

    BeantwoordenVerwijderen

Reageren is leuk, graag zelfs, maar onzinnige, onaardige of kwetsende reacties naar mij of anderen en ook reacties met nep-informatie worden niet geplaatst.

Over verwijderde reacties ga ik niet in discussie.