Bejaardenhuizen vroeger

Eigenlijk bestaat het moderne bejaardenhuis nog helemaal niet zo lang. Pas rond 1965 werd het eerste moderne bejaardenhuis geopend.  Mijn grootouders, geboren in 1896, 1898 en 1899, waren enthousiast over de nieuwe bejaardenhuizen en schreven zich in. Toenertijd was er een wachtlijst. Als je aan de beurt was, dan kon je verhuizen naar een bejaardenhuis. Ook relatief gezonde ouderen gingen in een bejaardenhuis wonen, ideaal in hun ogen: er werd gekookt, schoongemaakt, alles werd geregeld.
Waren er vroeger geen bejaardenhuizen? Ja wel huizen die er op leken:
Er waren wel gasthuizen en armhuizen waar ouderen en zieken verpleegd werden. In de familie van mijn vader hebben veel mensen in het Stadsarmhuis in Leeuwarden verbleven. Daar kwam ik achter door stamboomonderzoek. In het bevolkingsregister zijn adressen beschreven van inwoners. Als kind kwam ik wel eens in het gasthuis, zoals het toen heette, destijds gevestigd in de Haniasteeg. Het was een huis met grote kamers. In de woonkamers woonden groepen bejaarden. In de slaapzalen stonden de bedden van deze ouderen. In de woonkamers zaten meerdere, verwarde, oude mensen bij elkaar aan een tafel. Privacy was volledig afwezig en communicatie was lastig, want de oom van mijn vader was nogal doof. Mijn vader moest schreeuwen om zich verstaanbaar te maken. Diezelfde oom werd op een gegeven moment bedlegering, dan bezochten we hem op de slaapzaal in datzelfde gasthuis.
Vaak woonden ouderen in eerste instantie bij hun kinderen in, maar als de ouderen te oud en gebrekkig werden en misschien ook dement (?) dan gingen ze naar het gasthuis.
Ook waren er diaconiehuizen die vanuit de kerk opereerden en hulpbehoevende bejaarden opnamen.
In de stad Groningen heb je prachtige gasthuizen of hofjes, zeker zo'n 31 in totaal, soms gesticht door particulieren, soms gesticht door de diaconie, zoals het Aduarder gasthuis, het Sint Anthonie gasthuis, Jacob en Annagasthuis; het Doopsgezind gasthuis, het Sint Martinus Gasthuis, het Middengasthuis aan de Kleine Rozenstraat. het Middengasthuis aan de Grote Leliestraat, het Pelstergasthuis, het Pepergasthuis of Geertruidsgasthuis. In al deze hofjes woonden vroeger bejaarden, soms arme mensen, soms kochten mensen zich in om verzekerd te zijn van zorg.
Pas toen ik al een puber was ontstonden de eerste bejaardenhuizen zoals wij die nu kennen. Mijn beppe ging vanaf 1966 in een bejaardenhuis wonen en ze heeft tot haar dood in 1984 in dit bejaardenhuis gewoond.