zondag 30 juli 2023

Ma's 100e verjaardag

Mijn moeder is in oktober 2012 overleden, maar als ze nu nog geleefd zou hebben, dan was ze vandaag 100 jaar geworden.
Honderd!
En mijn vader zou dat over ruim een week geworden zijn, op 7 augustus.

Mis ik ze nog?
Het zou leuk zijn om te zien hoe goed met met mijn kinderen en kleinkinderen gaat. Mijn moeder heeft de partners van mijn dochters ontmoet, de jongste schoonzoon is zelfs met haar in haar rolstoel naar het ziekenhuis geweest toen ze daar voor een consult naar toe moest en ik vanwege werk echt niet kon.
Ik mis mijn moeder  dus wel, maar ik mis alle zorg totaal niet. Ik vond het in haar laatste jaren een erg zware belasting. Dat begon eigenlijk al in 1993 toen mijn vader overleed. Pa was de regelneef en mijn moeder kon niets en wilde ook niets bijleren. Ze wilde blijven leunen, als het niet op haar echtgenoot was, dan maar op mij. Ik vond het ok en ik regelde vanaf dat moment haar financiën en allerlei andere zaken. Mijn pa gaf mijn broer en mij jaarlijks een gift, dus die traditie heb ik gewoon voortgezet, niet op haar initiatief, maar ze ging er ook niet tegen in. Ze gaf mij het volste vertrouwen dat ik alles naar behoren regelde, ze controleerde niets. Ik had al haar geld kunnen wegsluizen, ze had niets in de gaten gehad. Maar goed, dat vertrouwen heb ik niet beschaamd, ik heb mij gedragen als een goede dochter. Overigens legde ik wel verantwoording af aan mijn broer en liet hem meekijken in de financiële administratie.  Hij ontving zo nu en dan digitaal een overzicht op spreadsheet.
Vanaf het moment dat mijn moeder in een rolstoel belandde en in een verpleeghuis en later in een verzorgingshuis verbleef, was het pas goed raak met de uren die ik aan haar besteedde. Haar koophuis met zolder, drie slaapkamers en een grote woonkamer moest worden ontruimd en natuurlijk moest ik toen moeder in het verpleeghuis woonde minstens 2x per week langskomen, als het niet vaker was. Mijn moeder bewaarde veel, extreem veel. 
Ik heb alles uitgezocht, alle bruikbare spullen gingen naar goede doelen, het papier ging naar het oud papier, het glaswerk in de glasbak. Dat was ook uit respect voor mijn moeder, ze had alles wat in haar ogen waarde had bewaard en het moest een goede bestemming krijgen. Honderden uren heb ik er aan besteed. Het was goed dat ik nog een auto bezat, dan kon ik de spullen tenminste wegbrengen naar kringloop, glasbak etc.
Probleem voor mij was dat mijn moeder nooit enige dankbaarheid toonde voor al mijn inspanningen. Het was heel vanzelfsprekend. Ze heeft nooit gezegd dat ze het fijn vond dat ik veel voor haar deed, sterker nog, ze liet nooit blijken dat ze het leuk vond dat ik langs kwam of dat mijn kinderen op bezoek kwamen. Blijkbaar hoorde dat bij haar karakter.
Ik bleef er lang er moeite mee houden, want wat hunkerde ik naar waardering, een lief woord, een lach op haar gezicht als teken dat ze het leuk vond dat ze mij zag. Inmiddels, bijna 11 jaar na haar dood is haar gedrag niet meer een probleem. Ik heb het geaccepteerd, zo was ze nu eenmaal en kan ik er soms wel om lachen.

Mijn vader overleed in november 1993, toen hij een paar maanden 70 jaar was. Het is al zo lang geleden, dat ik hem niet meer echt mis. Misschien had ik nog over dingen in zijn jeugd willen praten, over onderwerpen waar we nooit aan toe gekomen zijn, maar dat heeft niet zo mogen zijn. Dat had ik eerder moeten bedenken. Hij was bij zijn overlijden al dementerend en vroeg naar mensen die al lang overleden waren. 

25 opmerkingen:

  1. Mijn ouders waren al op leeftijd toen ik geboren werd, mijn moeder was 43 en mijn vader 53. Ze zijn pas op latere leeftijd getrouwd. Mijn vader overleed toen ik 23 was en mijn moeder toen ik 35 was. Mijn dochter heeft haar opa nooit gekend en haar oma tot haar 7e , al was mijn moeder toen al een paar jaar dementerend. Inmiddels ben ik 62 en missen dat word wel minder maar echt over gaat het nooit. Zeker omdat ik ze al op vrij jonge leeftijd kwijtgeraakt ben realiseer ik me nu dat er nog zoveel is dat ik had willen vragen aan ze . Wat ik wel geleerd heb is dat ik mijn dochter bij mijn verscheiden niet op wil zadelen met de zware taak dat ze al mijn spullen moet gaan uitzoeken, want mijn ouders waren van het principe je doet niets weg als het nog goed is en bewaarden echt alles. De laatste 5 jaar ben ik gaan opruimen en steeds rigoureuzer . Als je eenmaal begint word het ook steeds makkelijker om dingen weg te doen vooral de spullen waarvan ik weet dat mijn dochter er niets mee heeft en/of het niet mooi vind. Mooie en bruikbare spulletjes gaan naar een kringloop voor het goede doel, want ik vind het wel belangrijk dat het hergebruikt gaat worden en als het dan ook nog wat opbrengt is dat meegenomen voor die mensen die zich inzetten voor anderen.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Herkenbaar, tegenwoordig worden er veel meer mensen 100 dat is veel 'gewoner' dan een halve eeuw geleden. De oma van Ed, mijn partner werd 102 en overleed 20 jaar geleden. Vanaf haar 65e woonde zij in een 'bejaardentehuis' dat kreeg je als je 65 werd aangeboden. Hoe anders is dat nu. Die dankbaarheid en waardering herken ik wel. Mijn vader 'ging er met een andere vrouw vandoor' toen mijn moeder 61 was onder medeneming van spullen, geld, etc. etc. Mijn moeder kon helemaal niets en was afhankelijk van ons. Nu is ze 86 en heeft ze steeds meer zorg nodig waardoor wij minstens 3 keer per week naar Amsterdam gaan. Ook omdat de professionele zorg er niet is. Ze kan niet met computers/smartphones etc. overweg dus doe ik dat. Zij toont ook geen dankbaarheid en voor haar is het vanzelfsprekend maar soms valt het mij zwaar. Ze heeft vorig jaar in mei een CVA gehad en heeft 6 weken gerevalideerd maar wat zou het fijn geweest zijn als zij daar permanent had mogen blijven. Dat wilde zij zelf ook het liefste maar goed dat kan tegenwoordig niet meer. Gisteren las ik zelfs een bericht van iemand die in zijn rolstoel sliep omdat er geen zorg was. Zo triest.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Gisteren ook gelezen dat washandje en zeep ook niet meer mogen, en dat mensen wekenlang niet gedoucht worden maar alleen maar ingesmeerd met crème. Soms niet meer uit bed gehaald worden… geen personeel..

      Verwijderen
    2. Is ook zo ik lag zelf een o.m. in het ziekenhuis met een heupluxatie een paar jaar geleden en mocht de eerste paar dagen niet uit bed i.v.m. niet belasten. Was onvoldoende personeel om mij in een douchestoel te zetten en ik kreeg een pak met van de lotionwashandjes. Daar waar ik zelf altijd gewend was mensen die bedlegerig waren met 2 kommen met water te wassen. Ik vond het ronduit smerig (natuurlijk is er iets voor te zeggen als iemand op sterven ligt maar altijd??).

      Verwijderen
  3. Mijn ouders zijn 90 geworden en ik mag me heel gelukkig prijzen dat zij best wel anders waren dan de verhalen die ik hier lees. Ze hadden beiden de zorg voor hen ouders als zwaar ervaren en dat wilden ze ons (ik heb een zus) niet aandoen. Met 75 jaar zijn ze verhuisd naar een flat en konden ze ook nog zelf hun grote huis uitruimen.
    Mijn vader regelde alles en na zijn dood heb ik de administratie, die prima op orde was, overgenomen. Mijn moeder wilde graag haar bankzaken wel zelf kunnen doen, en met veel geduld heeft ze dat van mijn dochter geleerd op een tablet. Wij, mijn zus, ik en mijn dochter, kregen regelmatig 5 euro overgemaakt omdat ze moest blijven "oefenen".
    Het missen gaat in golven, als er iets speciaals gebeurt komt het weer even hard binnen, maar meestal is het in dankbaarheid voor hun zorgzaamheid en liefde.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Wat lief! Dat blijven oefenen en dan iets naar je kleindochter overmaken.
      Ik heb ook een afhankelijke moeder die alle hulp meer dan vanzelfsprekend vindt en daar niets tegenover zet.
      Ik ga het anders doen later, bijblijven, voorsorteren qua huis en spullen opruimen en dankbaar zijn voor hulp.
      Deze verhalen sterken me hierin.
      Groet, G

      Verwijderen
    2. Wat ontzettend knap van je moeder dat ze zo zelfstandig wilde blijven. Mijn eigen moeder flink gestimuleerd om het bij de bank te leren (dat werd destijds aangeboden door de bank weet niet of dat nu nog zo is) maar ze had geen interesse terwijl ze vroeger zelf altijd zei: 'kan niet' ligt op het kerkhof en 'wil niet' ligt ernaast.

      Verwijderen
  4. Het is prachtig dat mensen ouder worden, het brengt ook mee dat mensen op oudere leeftijd de laatste fase van hun familieleden begeleiden. Ook wanneer ze zelf ouder en vermoeider zijn en toch nog werken bv.
    We zijn al jaren onze eigen spullen aan het opruimen en dat is nog niet klaar.Iknben daar pas echt mee begonnen na het overlijden van mijn moeder. Mijn kinderen voor al die keuzes en dat werk stellen, dat wil ik niet. En als ik achter in de 70 ben heb ik er geen fut meer voor waarschijnlijk dus moet het nu, en dan bijhouden.

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Ook ik was de ‘mantelzorger’ van mijn ouders en mijn ouders waren altijd zo blij als ik kwam en dankbaar voor alles wat ik deed. Niks huishoudelijk (ze hadden een hulp), niks verzorgends (dat konden ze lang zelf en later kwam er een thuishulp bij het douchen en steunkousen aan- en uitdoen)
    Ik haalde en bracht ze naar een feestje, ging met ze naar het ziekenhuis of therapie, kleren etc. kopen, 1 keer per week naar een grote supermarkt in een plaats verderop. Nadat mijn vader overleed nam ik een taak van hem over, 1 keer per week krulspelden inzetten bij mijn moeder. Mijn moeder werd 91 en tot een paar weken voor ze overleed redde ze zich prima.
    Thea

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Mijn vader (81) is een paar maand geleden overleden, gewoon thuis. Er was ondersteuning van thuiszorg, wijkverpleging, huisarts, predikant, schoonmaakhulp. Hij is tot het einde helder gebleven en heeft de administratie zo goed mogelijk bijgewerkt, en had zich bijvoorbeeld al uitgeschreven van websites waar hij een abonnement op had.
      Mijn moeder is 87 en weet weinig van computers, maar is nu bezig het zich eigen te maken. Ik ben de tablet aan het opschonen, en ze krijgt whatsapp- en email-les van de kleindochters. Digitaal bankieren is nu nog een stap te ver, vooral omdat ze heel bang is om per ongeluk crminelen toegang tot haar gegevens en geld te geven. Op haar leeftijd een gezonde reactie.

      Verwijderen
  6. Deze blog komt erg bij mij binnen. Mijn moeder is recent overleden, mijn vader heeft het meest voor haar gezorgd in de acht jaar dat ze ziek was. Ik vond dat zwaar, het verplichte en claimende dat zij had. Ik heb zelf een gezin met jonge kinderen en ik ga weer studeren, ik weet niet of ik dat ooit nog zou willen. Ik denk steeds vaker aan de zin uit de musical ‘Elisabeth’, Mijn leven is van mij. Of is dat egoïstisch?

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. "Mijn leven is van mij" heeft mij altijd diep geraakt. En nog eigenlijk.
      Ik wil niet meer voldoen aan andermans verwachtingen ten kosten van mezelf. Dat betaal ik altijd af met een te hoge prijs.
      Zelf ben ik minder valide en kamp met een hoop medische problemen.
      Ik noem het geen egoïsme,maar zelfliefde en zelfbehoud.
      Uiteraard help ik waar ik kan.

      Verwijderen
    2. Voluit meeeens. Het zou de huidige wereld een stuk mooier maken, wanneer iedereen over het laatste gedeelte van zijn / haar leven ging nadenken en daar ook naar gaat handelen.

      Verwijderen
  7. Gebaseerd op wat je zelf hebt geschreven, was je vader een monster. Zowel in zijn sexueel misbruik van je broertje als de manier waarop hij jou emotioneel mishandelde. Dus ik denk dat het heel goed is dat hij jouw kleinkinderen nooit heeft gekend. Ik snap dat je ook goede herinneringen hebt aan de man die je zo uitschold en kleineerde, maar ik vind het best moeilijk om posts als deze te lezen. Je moeder liet het namelijk ook allemaal toe. Zij was daardoor net zo goed een dader. Rouw en verwerking van kindermishandeling is gevoelig en gecompliceerd. Maar doordat je de context in andere posts hebt beschreven heb ik toch een heel vervelend gevoel bij dit soort teksten (of eerdere waarin je schreef dat je met andere kinderen met je vader kampeerde enz.) Misschien mijn eigen verleden dat daarin opspeelt.

    Eerlijk gezegd denk ik dat je zelf misschien toch ook baat zal hebben met wat therapie, zodat je ook dit stukje (een moeder die in alles voor haar man kiest en vervolgens nog door je verzorgd moet worden ook) wat beter kan duiden. Je bent echt een fantastische vrouw, sterk en met een geweldig inzicht op heel veel gebieden. Maar hier zou je misschien wat verder moeten kijken. Het doet je duidelijk nog steeds pijn, al geef je dat niet helemaal toe. De mantel van 'de goede dochter' is namelijk ook een beschermingsmechanisme. Zo van 'aan MIJ lag het in ieder geval niet'. Terwijl de waarheid is dat het sowieso altijd aan hun lag. Je hebt geprobeerd jezelf te bewijzen tegenover mensen die zelf ontzettend fout waren. Zij hebben je tekort gedaan en je broertje levenslang beschadigd. Dat hunkeren naar liefde en een aardig woord hadden zij tegenover jou moeten hebben, ZIJ verdienden het om zich rot te voelen en maar alles te doen om jouw goedkeuring te verkrijgen, niet jij.

    Nogmaals, ik weet dat jeugdtrauma's en rouw gecompliceerd zijn en dat niet alles zwart/wit is. Maar de gedachte dat deze mensen met jouw lieve kleinkinderen op stap hadden kunnen gaan als ze nog gezond of jonger waren geweest o.i.d. vind ik huiveringwekkend.
    -JennyL

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Niemand is alleen maar een monster, ook mijn vader niet. Hij had naast nare kanten ook lieve en vriendelijke kanten en dat gold ook voor mijn moeder. Mijn moeder miste haar huis vreselijk, toen ze op 84-jarige leeftijd naar een verpleeghuis en later naar een verzorgingshuis moest. En ik denk dat ze zich voor haar 84e nooit gerealiseerd heeft wat het voor mijn broer en mij betekende dat ze nooit iets van vroeger opgeruimd had.

      Verwijderen
    2. Inderdaad is niemand alleen maar een monster, maar bij sexueel misbruik is er sprake van een hele duistere foute kant. Daar moet je je kinderen voor beschermen/weg van houden. Het heeft zo moeten zijn dat ze hem gelukkig nooit gekend hebben.
      Ik ben sexueel misbruikt door mijn broer. Toen dat bij mij naar boven kwam en ik het naar buiten gebracht heb,heeft mijn moeder dat niet kunnen accepteren met allerlei argumenten die voor mij ontzettend pijnlijk waren. Mijn vader vertelde mij dat mijn broer altijd haar oogappeltje was en hij en ik kwamen daar niet tussen en omdat hij met haar getrouwd was kon hij niets voor mij doen.
      Toch ben ik lang loyaal gebleven naar mijn ouders, tot n paar maanden voor zijn dood. Ik werd gewoon ineens erg boos van binnen op hem. Hij liet het immers ook gebeuren en heeft mij net als mijn moeder in de steek gelaten. Na zijn dood merkte ik pas goed hoe veel stress dit alles mij tot dan toe gekost had en dat wilde ik echt niet meer. Ik heb er toen bewust voor gekozen om te breken met het gezin/familie, om voor mezelf meer rust te krijgen. Het blijft lastig maar ik heb voor mezelf gekozen.
      Iedereen doet het op zijn/haar eigen manier vroeg of laat

      Verwijderen
    3. JennyL zegt het onomwonden maar wat je vader betreft heeft ze mi gelijk!
      Er zijn veel slechte mensen waarvan iemand kan zeggen: hij/zij was ook aardig en kon lief zijn…….lief en aardig zijn weegt niet op tegen hun slechtheid.
      En je moeder ‘stond erbij en keek erna’ dat is net zo erg.
      Emotionele mishandeling is erger dan een pak slaag of een schop onder je kont!
      Gelukkig heb jij je dochters kunnen opvoeden tot goede volwassen mensen!
      Thea

      Verwijderen
    4. Hoe goed jullie het ook bedoelen...
      Maak aub niet de fout door te oordelen over de keuzes of gevoelens van Aaf.
      Kinderen blijven vaak loyaal aan de ouders, ook al zijn het nog zo'n "monsters".

      Verwijderen
    5. Mijn gevoel is dat ook.Oordeel niet over wat je een tijd geleden
      hier hebt gelezen . Je hebt daar je eigen conclusies uitgetrokken, beinvloed door je eigen nare ervaringen.
      Je kunt nooit oordelen over iemands gevoelens en elke situatie is weer anders.

      Verwijderen
    6. Het is geen oordeel slechts een mening. Ik vind het geweldig dat Aaf zo’n sociale en zelfstandige vrouw, liefhebbende moeder en oma en trouwe vriendin geworden is!
      Thea

      Verwijderen
    7. @ een aantal reacties: Het is geen oordeel, maar een observatie. Ik heb dit zelf meegemaakt dus ik weet heel goed hoe die 'loyaliteit' werkt. Juist daarom raadde ik Aaf aan misschien toch eens met een objectief iemand (psycholoog) te praten. Vooral ook omdat er in de loop der tijd best veel posts geweest zijn waarin ze dit soort gevoelens uit.

      Wat betreft monsterlijkheid: Tja, monsters kunnen inderdaad ook goede kanten hebben. Maar dat maakt ze niet minder afschuwelijk. Een pedoseksueel (pedofiel die niet alleen gevoelens heeft maar ook seksuele misdrijven pleegt) maakt vrijwel nooit maar 1 slachtoffer, dus naast Aaf's broertje zijn er waarschijnlijk meer kinderen geweest. (al is eentje er al een teveel). In feite zeg je hiermee: 'ja, hij verkrachte dan wel kinderen, maar soms kon je heel gezellig met hem praten of hielp hij met verhuizen'. Juist dat onder de tafel moffelen, dat 'het blijft toch je broer/vader/oom' is ontzettend pijnlijk voor veel slachtoffers. Ik vraag me ook af wat Aaf's broer voelt als hij de nostalgische berichten leest. Ik vond de zwart witte foto's laatst met dat onschuldige knulletje met zijn brilletje hartverscheurend om te zien. En als Aaf zoontjes had gehad, wat dan? Of kleinzonen? Toch maar laten oppassen? Of met haar dochters? Neem je het risico dat hij toch niet zo kieskeurig bleek te zijn en een meisje ook goed was als hij erg omhoog zat? Op moeders hoef je niet te rekenen om in te grijpen want die verdedigd haar man wel. Dus laat je ze dan nooit alleen? Dat zouden geen moeilijke vragen/antwoorden moeten zijn, maar in veel families zijn ze dat wel. Dat is echt een dolkstoot recht in het hart voor slachtoffers.

      Ik vind het pittige materie, maar vooral omdat Aaf soms wel, en soms niet de context vermeld en ook nog ontzettend in dat zelfbeschermingsframe zit. Struisvogelen, nog steeds goedkeuring zoeken. Zichzelf nog steeds beschrijven als een dik, lui kind terwijl het monster die haar een kamerolifant noemde en haar broertje misbruikte iemand is waar nog met warmte over geschreven wordt. De vrouw die deze emotionele mishandeling van Aaf toeliet (plus wat er met broertje gebeurde) schoongewassen van schuld. Juist die misplaatste loyaliteit is zo schrijnend en iets dat nog generaties kan doorwerken plus slachtoffers heel veel pijn kan doen.

      Om het wat kleiner te maken: Is iemand die tegen jou lief doet, maar een hond schopt of een ober in een restaurant als oud vuil behandeld nog steeds een lieve goeierd? Nou, nee.

      -JennyL

      Verwijderen
    8. Je hebt commentaar/raadgevingen op iets wat iemand in het verleden is overkomen. Zij heeft daar weleens over geschreven in haar blog, niet heel erg uitgebreid, maar genoeg om als lezer te begrijpen dat het nare, ingrijpende gebeurtenissen waren. Nu schrijf jij, met de beste bedoelingen uiteraard, dat alles nog eens op, familieleden noemende, woorden als monster, o wat een medelijden met het broertje etc.Terwijl Aaf dat in haar bericht niet eens, ook niet zijdelings, noemde. In een openbaar blog.
      Ik vind dat echt te ver gaan. Ook al heb je met dezelfde problematiek te maken en heb je ervaring in het verwerken daarvan door hulp/therapie.

      Verwijderen
    9. Ik vind het tenenkrommend hoe hier, ook al is het met de beste bedoelingen (daar twijfel ik niet aan!) vanuit eigen ervaringen raad, meningen en conclusies worden gevormd.
      Het gaat er niet om wat wij er van vinden en wij zouden doen, het is Aaf haar proces. Wij hebben immers niet dezelfde kilometers afgelegd in haar schoenen.
      Wees voorzichtig met het geven van ongevraagd advies, oplossingen aandragen etc.
      Daar zitten mensen vaak niet op te wachten.

      Misschien was een persoonlijk bericht naar Aaf beter op zijn plaats, maar ik weet uiteraard niet of dat dit kan?

      Verwijderen
    10. Je kunt zeker persoonlijke berichten sturen naar zuinigaan@gmail.com . Ik ben al heel lang geleden een periode in therapie geweest. Toen was ik heel depressief, dat was voordat ik moeder werd
      Die therapie werkte voldoende om het leven weer aan te kunnen
      Niet dat ik nu nooit meer een keer down ben, maar dat is van korte duur

      Verwijderen
  8. Mijn moeder is net het omgekeerde, die wil alles zelf doen want zij is de moeder en ik het kind. Maar er is vanalles dat ze nier meer zo goed kan, héél vervelend ...

    BeantwoordenVerwijderen

Reageren is leuk, graag zelfs, maar onzinnige, racistische of kwetsende reacties naar mij of anderen, reclame voor politieke partijen en ook reacties met nep-informatie (bijvoorbeeld complottheorieën) worden niet geplaatst.

Over verwijderde of niet geplaatste reacties ga ik niet in discussie.