Mijn uitgaven voor eten en drinken in week 14

In de afgelopen week geen VMN voeding gekocht, wel wat afgeprijsde voeding. De volkoren mueslibollen heb ik direct in de vriezer gedaan, zodat ze nog wel een tijdje mee kunnen. Ik ga ze gebruiken voor uitstapjes, bijvoorbeeld naar musea.
De AH eigen merk cottage cheese gaat uit het assortiment. De kuipjes die ik kocht zijn houdbaar tot 5 mei, dus het hoeft niet direct op. Dat gold wel voor de pittige roomkaas. Die was tenminste houdbaar tot de aankoopdatum is al op.

29 mrt- 5 april 25
*=aanbieding, @=afgeprijsd, VMN= verspilmijniet, BB= bonusbox	WAAR	PRIJS
Voeding
1 mango*	AH	1,19
1,5 kg grote mandarijnen*	AH	3,19
4 volkoren muesli-notenbollen @	Plus	1,49
4x 200 gr. cottage cheese @	AH	2,57
gerookte haring*	AH	2,45
roomboter*	AH	3,22
dikke maïswafels	AH	0,99
900 gram cocktail trostomaten*	Plus	2,99
prei, 380 gram *	AH	0,33
flespompoen, 1340 gram *	Lidl	0,99
gemengde noten	Lidl	2,49
2x 2 vegetarische rondo's *	Lidl	2,58
pesto	AH	1,15
bio yoghurt	AH	1,52
Snacks/ hapjes
150 gr.  roomkaas met paprika en rode peper @	Plus	0,49
cracker mix, 300 gr	Action	1,29
Dranken
4 liter sojamelk	AH	2,84
TOTAAL		31,77

Repaircafé deel 3: nóg een lamp

Afgelopen zondag schreef ik dat ik nog een lamp ter reparatie naar het repaircafé heb gebracht. Van die lamp is de schakelaar stuk, wat inhoudt dat de lamp alleen brandt als je de schakelaar ingedrukt houdt.
Doe je dat niet, dan gaat de lamp weer uit.
Ik had de lamp in de kringloop gekocht, als bedlampje voor het logeerbed. Voor €1,50. Ooit hadden we twee van die lampjes, in roze. Voor elke dochter één. Een van die lampen hangt bij mijn bed en de andere is verdwenen, ik denk dat jongste dochter die meenam toen ze naar haar studiestad verhuisde. De nieuwe, uit de kringloop, met een zwart kapje, kwam daarvoor in de plaats. Alleen deed de schakelaar het niet goed. Soms, na een tijdje vasthouden, bleef hij branden, maar soms ook niet. Dat maakt hem feitelijk onbruikbaar. Het maakt ook, dat ik een beetje teleurgesteld ben in de kringloop. Ik kocht iets, dat stuk blijkt te zijn! Niet goed voor mijn vertrouwen.

Ik heb geprobeerd er zelf een nieuw snoertje met schakelaar aan te zetten, in de kringloop zijn er genoeg, maar ik krijg de fitting niet los, die zit klem. Je moet, als ik een JoeTube filmpje bekijk om te leren hoe je het moet doen, een palletje indrukken en dat lukt mij niet met deze kleine fitting.

Ooit, toen ik jongvolwassen was, ruim 50 jaar geleden,  hadden schakelaars schroefjes waarmee je de schakelaar open kon draaien en vervangen door een andere schakelaar. Dat heb ik destijds ook wel eens gedaan. Een simpel klusje. Maar tegenwoordig kan dat niet meer, de schakelaar kan niet meer open gemaakt worden en dus ook niet vervangen worden door eentje die niet defect is. Heel jammer!

Hoe lang het deze keer gaat duren voor de reparatie klaar is? Ik heb geen idee, ik zie het vanzelf. Ik gebruik zelf het oude roze lampje als bedlampje, dus het heeft geen haast.

Het lampje met een defecte schakelaar. De witte kant zit tegen de wand gemonteerd.

Nieuwe museumuitstapjes plannen

Al heel lang wil ik nog weer een keertje naar het Jopie Huisman museum. Daar was ik in mei of juni 1989, hoogzwanger van mijn jongste dochter.  Met een groep vrouwen. Het was een reisje vanuit Project F, een project voor werklozen. Het reisje was enkel voor de vrouwen die bij dit project een cursus volgden.  We reisden rond in Zuidwest-Friesland en deden onder anderen de Aldfears Erf Route aan en het museum. Een leuk toeristisch busreisje. Wat mij nog het meest bijgebleven is, zijn de schilderijen van Jopie Huisman. Die wil ik binnenkort nog een keertje bekijken. Alleen, het is een flink eind lopen vanaf het station naar het museum.
Het is volgens de OV-reisplanner vanaf het station 1281 meter lopen en ik moet natuurlijk ook weer terug naar huis en in het museum loop/drentel ik ook. Ik heb dan onderweg een paar bankjes nodig om even uit te rusten.  Dan kan ik die afstand met gemak overbruggen,  afgelopen zaterdag liep ik ruim 9 kilometer (met veel rustpauzes op bankjes). Ik keek op mijn app Alle Bankjes en die bankjes zijn er wel dichtbij het museum en bij het station, maar er tussenin geen, alleen bij het water van de Diepe Dolte.

Een ander museum waar ik graag naar toe wil, is museum Belvédère in Oranjewoud, bij Heerenveen. Daar is op dit moment een expositie van de schilderijen van Jan Mankes en ook Anne Feddema, Jan van der Kooi en Han van Hagen. Om bij het museum te komen,  moet ik volgens de OV-planner vanaf de bushalte 1396 m lopen. Iets verder dan naar het Jopie Huisman museum, maar daar zijn volgens Alle Bankjes op de route wél geregeld bankjes.
Dat museum ga ik als eerste bezoeken. 

Overigens: Wat is het toch heerlijk voor trein- en busreizigers dat het Groninger museum pal naast het station ligt! Een ideale plek. 

Ik ben voor mijn vakantie komende zomer aan het trainen, zodat ik dan hopelijk met gemak een aantal kilometers kan lopen. De wandelingen naar bovenstaande musea zijn goed in te passen in mijn dagelijkse trainingen.

Heb jij deze musea al eens bezocht?

Twee nieuwe dinerborden

Vorige week kocht ik in de kringloop 2 nieuwe borden van porselein. Van het linker dessin heb ik taartbordjes, ontbijtbordjes en diepe borden, maar ik had geen dinerborden. Dus toen ik er eentje in de kringloop vond, kon ik het niet laten om hem te kopen. Ook het bord rechts kon ik niet laten liggen. Zo'n leuk dessin.

De 2 nieuwe borden

mijn mooie borden, van het exemplaar linksonder heb ik er 2.

Ik heb nu 5 mooie borden, allemaal van porselein. Het stoort mij niet dat ze verschillend zijn. Naast de mooie borden heb ik nog 8 saaie, witte borden van steengoed, gekocht bij Ikea. Misschien gaan daarvan binnenkort een paar naar mijn oudste dochter, die heeft dezelfde borden, ook bij dat woonwarenhuis vandaan.

De 2 musea, vervolg

Gisteren schreef ik over mijn bezoek aan Warffum, afgelopen weekend.
Vandaag ga ik verder met mijn verhaal over de Menkemaborg, dat museum bezocht ik op dezelfde dag.
Van Warffum naar Uithuizen is maar een klein stukje met de trein. Het dorp Uithuizen wordt ingrijpend vernieuwd vanwege aardbevingsschade. Woningen worden gesloopt en aardbevingsbestendig teruggebouwd, andere woningen en scholen worden versterkt en vernieuwd. Het gaat alles bij elkaar om honderden woningen. Ik verdwaalde een beetje in deze chaos, ook doordat ik blijkbaar niet zo goed overweg kan met Google Maps. Ik liep een paar keer de verkeerde kant uit.

Een paar bankjes en heel veel stappen verder zag ik dan toch echt de Menkemaborg. De borg is een groot woonhuis bewoond door Groninger landadel. Het gebouw heeft ruime vertrekken en er werkte ooit veel personeel om de huishouding te ondersteunen. In 1921 schonken de toenmalige erfgenamen de borg en de directe omgeving aan het Groninger Museum in Groningen.

Zijkant en achterkant van de borg.
Het rode dak is van het restaurant.

De grote zaal, met een pijporgel en een doorkijkje
naar de voorkamer

Eikenhouten schoorsteenmantel in de grote zaal uitgevoerd
door beeldhouwer Jan de Rijk (1661-1722)

Keuken

Kelder, heerlijk koel, met echte groenten en fruit

studeerkamer, waar de kinderen hun lessen kregen,
die kinderen gingen niet naar de dorpsschool

gastenslaapkamer, met hemelbed bespannen
met Chinees zijden damast uit de vroege 18e eeuw

Voordat ik de borg betrad, dronk ik eerst een kopje cappuccino op het terras van het restaurant. Heerlijk even uitrusten van de wandeling naar het museum en nieuwe energie verzamelen voor de borg!
Het was zonnig en warm genoeg om te genieten van de zon en de overige bezoekers. Ik zit niet vaak op een terras. Dus extra genieten nu ik dit wel een keertje deed.

Ook zijn er tuinen bij de borg. Ik heb er heel even een blik in geworpen, maar ik was èn te moe voor een ontdekkingstocht, èn  het was een beetje te vroeg in het voorjaar. Er viel nog niet heel veel te genieten.
Op de website valt het volgende te lezen:
Geschiedenis
De tuin ten westen van de borg is gereconstrueerd naar het originele tuinplan uit circa 1705 en heeft een heldere overzichtelijke indeling met symmetrisch gerangschikte vakken van geschoren buxus met daarin 18de-eeuwse bloemen- en plantensoorten.

Het fraaiste gedeelte is de besloten lusthof voor het ‘theehuis’ met poorten en halve koepels van treillagewerk. In de lange door buxushaagjes omzoomde bloemperken staan in symmetrie de planten tussen de taxuskegels.

Aan het einde van deze tuin ligt de opmerkelijke natuurlijke zonnewijzertuin, waar de schaduw van de hele houten wijzer de 18de-eeuwse tijd aanwijst. Midden achter de borg ligt een strakke tuinindeling van paden en grasperken, dat aangelegd is met behulp van de originele tuintekening. Daarnaast ligt de grote doolhof met in het midden de oude plataan.

Ik vond de ruimtes vaak enorm, de bewoners leefden er riant. Het interieur en de serviezen zijn werkelijk prachtig. Het verschil met de kleine ruimtes en vaak zeer eenvoudige inrichting van woonruimtes in het museum Het Hoogeland is erg groot. Bijzonder om te zien!

Ik heb nu in mijn leven al wel 4 Groninger museum-borgen mogen bekijken: de Menkemaborg, Nienoord, Fraeylemaborg, en Verhildersum. En allemaal tenminste 2 keer. Allemaal weer heel anders, van buiten en binnen.
Ik wil nog naar Ekenstein, maar die borg is tot eind 2025 gesloten wegens een grootschalige versterking en uitvoering ‘planmatig onderhoud’ om zijn eeuwenoude pracht te behouden (volgens de website). Ekenstein is overigens niet een museum, maar een hotel/restaurant.

___________________________________________________________________

Stand van zaken bezoeken musea met mijn museumkaart (69 euro per jaar, bij verlenging)
Op 25 januari naar het Groninger Museum entree normaal €21,50, nu alleen 5 euro eigen bijdrage
Op 29 maart naar Openluchtmuseum het Hoogeland normaal €8,50, met kaart gratis
Ook op 29 maart naar Museum de Menkemaborg, normaal met tuinen €11,50, met museumkaart gratis.

Totaal bespaard:  37,50 euro. 

Naar 2 musea op één dag

Sinds eind december heb ik opnieuw een Museumkaart. Daarmee kan ik (vrijwel) gratis onbeperkt naar musea. In januari ging ik naar de tentoonstelling Hoe van Gogh naar Groningen kwam, afgelopen zaterdag ging ik met de trein naar het noorden.
Nu woon ik al vrij noordelijk, maar Warffum en Uithuizen zijn nog noordelijker dan de stad Groningen.
Het was een zonnige dag, heel geschikt voor een uitje met de trein.

Eerst ging de reis naar Warffum. Daar is het Openluchtmuseum Het Hoogeland. De naam zeg het al, het gaat om een streekmuseum met oude gebouwen, die eerst ergens anders gestaan hebben en in Warffum weer zijn opgebouwd. Ze hebben zo’n 15.000 tot 20.000 bezoekers per jaar.
Ik was er een paar keer toen mijn kinderen klein waren, maar daarna niet weer. Het werd wel weer eens tijd voor een bezoek.

Wat was er?
Een school, een kosterswoning, een gasthuis voor armen, een TBC-huisje (zie foto's), een drukkerij. een privaat (of tonnetje, poepdoos, of gemak), een stookhut, een Joodse slagerij (foto), een eenkamerwoning (foto) en nog veel meer.

Er is ook een museumrestaurant en een speeltuintje voor kinderen. Mijn jongste dochter was er laatst geweest met mijn kleinzoon van 3 jaar. De dames bij de kassa vertelden over de speeltuin. Dat leek hem een goede plek om te bekijken en hij wilde er niet meer weg 😂

Bank met mozaïek bij de entree

TBC-huisje, uit de eerste helft van de 20e eeuw,
dat met de zon mee gedraaid kon worden.
(wandelstok rechts is van mij)

Interieur.
Hier verbleef een patiënt de hele dag, in
de hoop dat hij door de buitenlucht
en zon weer zou herstellen.

Joodse slagerij

woning bij slagerij

een 1-kamerwoning, met links een weefgetouw
en op de achterwand 3 bedsteden

Het is een interessant museum met veel informatie over hoe mensen ruim een eeuw geleden of  nog langer geleden leefden en werkten. Ook geschikt voor kinderen die in de bovenbouw van de basisschool zitten. Mijn kleinzoon was nog wat te jong voor het museum. Dat geeft niet, mijn oudste dochter was nog geen 1 jaar toen ze naar musea ging, gewoon doordat ze met haar ouders meeging. Ook naar het museum Het Hoogeland en het Groninger Museum!

Over de Menkemaborg in Uithuizen morgen méér!

Mijn stroom en gasverbruik in week 13 + teruglevering zonnepanelen

Hierbij weer mijn zondagse blogje over mijn energieverbruik. Voor iedereen die daarin geïnteresseerd is en zijn/haar verbruik wil vergelijken.
Het is trouwens voorlopig mijn laatste zondagse blogje, want nu het voorjaar is, is mijn verbruik voor de meeste lezers niet meer zo interessant. Dat merk ik aan het aantal lezers. Vorige week 295 en in de winter soms wel rond 600. In de herfst pak ik deze rubriek weer op, als er weer volop gestookt gaat worden.

Wat verbruikte ik in week 13 in mijn woning van 130 m²?

GAS  2,4 m³
Ter vergelijking: in week 12 verbruikte ik 8 m³ gas.

STROOM
Ik kreeg van het net geleverd:  7 kWh
Ter vergelijking: vorige week kreeg ik ook 7 kWh geleverd.
Mijn zonnepanelen leverden  40,9 kWh en ik leverde 34,1 kWh terug. Voor eigen gebruik van de zonnepanelen gebruikte ik dus 6,8  kWh.
Dat brengt het totaal van mijn stroomverbruik in de afgelopen week op 13,8  kWh.
In de week er voor, in week 12, verbruikte ik in totaal ook 13,8  kWh.

Zonnepanelen
De panelen leverden in de afgelopen week 40,9  kWh.  Een jaar geleden was dit in week 13 maar 38,2  en in 2023 was dit 36,4 kWh. Een groot verschil met de opbrengst in de winter, wanneer er soms maar 2,5 kWh behaald wordt.

Repaircafé deel 2

Weken geleden schreef ik over het Repaircafé. Ik had daar een lamp naar toe gebracht. Het snoer was doorgesleten en dat snoer moest vervangen worden. Dat Repaircafé is alleen op vrijdag open en op die dag wordt er gewerkt.
Eigenlijk verwachtte ik op die vrijdag de 31e januari dat mijn lamp ter plekke gerepareerd zou worden en dat ik hem dan weer mee naar huis kon nemen.
Dat liep anders, heel anders.
Van mijn verwachtingen klopte helemaal niets.
Er ging 1 week voorbij, er gingen 2 weken voorbij. Nog steeds geen bericht! Ik keek in de spam van mijn e-mail, maar nee, ook daar geen bericht.
Er ging nog weer een week voorbij, toen bleek het vakantie te zijn en was het Repaircafé dicht.
Op een foto op hun facebook-pagina, zag ik mijn lamp op een kast liggen.

vrijwilligers bezig met reparaties

Op vrijdag 14 maart  stuurde ik ze een mailtje om te vragen naar de stand van zaken.
En wat blijkt?
Ze waren er net mee bezig en ik kon de lamp aan het einde van de middag op komen halen.
Helaas kon ik op die vrijdag niet komen, want op vrijdagmiddag pas ik vanaf een uur of 3 altijd op.
Dus wandelde ik er op vrijdag 21 maart naar toe.
En toen bleek dat de lamp toch nog niet klaar was. Ik had er een mailtje over gehad, maar dat had ik over het hoofd gezien, mijn fout.
De reparatie zou gereed zijn aan het einde van de middag, maar dan was ik weer verhinderd, wegens oppassen.
Afgelopen vrijdag deed ik een nieuw, geslaagde, ophaalpoging.
En nu is mijn lamp weer veilig te gebruiken!
Een nieuwe lamp uit dezelfde winkel zou mij nu €19,99 gekost hebben.
De kosten voor mij?
Die waren €0,00, doordat het een gerecycled snoer was uit een andere vestiging. Een snoer van een apparaat dat niet meer te redden was.
Ik mocht wel wat doneren.
En dat heb ik gedaan.
Daarom heb ik €3,- gedoneerd. *

Het verhaal wordt vervolgd, want ik bracht opnieuw iets naar het repaircafé, weer een lamp.
Daarover later meer.

Nog even voor de duidelijkheid: de gemeente Groningen wil op korte termijn, namelijk al in 2030, afvalvrij worden. Daarom stimuleert de gemeente de 15 repaircafés die in Groningen actief zijn. Op de site van de gemeente: Hulp vragen is altijd een goed idee. Er zijn mensen die het leuk vinden om jou te helpen repareren. Veel van die mensen hebben zich verzameld rond zogenoemde repaircafés. Daar kun je je kapotte spullen, meestal gratis, samen maken. Een vrijwillige bijdrage in de kosten is altijd welkom. Je kunt er bijvoorbeeld ook terecht voor gereedschap dat je zelf niet hebt. Of voor advies: ‘Is dit nog de moeite waard om te repareren?’

Ik ben blij dat ik de lamp niet hoefde weg te gooien en hem nog steeds kan gebruiken. Dat scheelt weer afval!

Morgen zomertijd!

In de komende nacht moeten we de klok weer vooruit zetten, want morgen gaat de zomertijd in!
Dus is het dan 's ochtends een uur later licht en 's avonds weer een uur langer licht. Ik ben in de afgelopen week al bezig geweest om er aan te wennen. Wat vroeger naar bed en vroeger opstaan, zodat de overgang naar de zomertijd gemakkelijker gaat. Ik sta als gepensioneerde niet echt op tijd, dus voor mij maakt het niet zo veel uit. Normaal gesproken sta ik tussen kwart over acht en kwart voor negen op. Als je dat een uur verschuift, wordt het wel wat heel laat om te gaan zwemmen etc. Dus wende ik mijzelf aan om eerder naar bed te gaan en de wekker te zetten om wat vroeger wakker te worden.

Op zich zijn de avonden met veel licht heerlijk, vind ik. Dus daar ga ik van genieten!

Ik heb er nog over gedacht om bij het verschonen van mijn bed het zomerdekbed te gaan gebruiken en de elektrische deken weg te halen, maar dat doe ik toch nog maar niet. Een beetje te snel! Het kan tot half mei 's nachts nog vriezen!

Uitgaven voor eten en drinken in week 13

Het was een week waarin ik weinig geld uitgaf, misschien dank zij nog weer een VMN zakje dat ik afgelopen maandagochtend kocht (bovenaan mijn lijstje en zie ook foto). De stuksprijzen heb ik geprobeerd om te rekenen

VMN1* deze week

22 - 29 mrt 25
*=aanbieding, @=afgeprijsd, VMN= verspilmijniet, BB= bonusbox	WAAR	PRIJS
Voeding
VMN1* 5 bananen, normaal 1,55	AH	0,30
VMN1* witte kool, bio 862 gram, normaal 2,09	AH	0,40
VMN1* bio courgette , normaal 1,69	AH	0,30
humus, groot doosje	AH	2,15
2 harde broodjes BB	AH	0,58
zakje radijs	AH	0,85
3 doosjes à 250 gram  snoeptomaten @	AH	3,25
2 komkommers*	AH	1,60
2 pakjes klant en klaar Udon noodles*	AH	1,70
blik tomatenpuree	AH	0,65
vegan bouillonblokjes zonder zout*	AH	3,13
zout met minder natrium	AH	2,99
2 potten mayolijn  *	AH	2,98
Snacks/ hapjes
2 chocoladerepen*	AH	2,00
Dranken
6 liter sojamelk	AH	4,26
TOTAAL		27,14

Besparingstip: gratis wilde groenten.

In je tuin en in de vrije natuur kun je eetbare wilde planten vinden.
Helemaal gratis groeit er van alles in je tuin en in bossen, parken en nog veel meer.

Paardebloem

Welke planten zijn eetbaar?
Brandnetels en paardebloemen zijn waarschijnlijk bij iedereen bekend, maar ook andere planten zijn eetbaar:

Ganzenvoet
Grote en smalle weegbree
Veldzuring
Zevenblad
Vogelmuur
Witte dovenetel
Witte en rode klaver
Look zonder look

Ik heb alle planten gelinkt naar wikipedia, waar je uitgebreid over deze planten kunt lezen.


Ik vond een site waar je een lijst kunt vinden van veel voorkomende eetbare wilde planten, klik daarvoor hier.
Let goed op dat je geen planten haalt van mogelijk vervuilde grond en eet alleen planten waarvan je zeker weet dat het niet iets anders is. Want één ding is zeker, giftige planten zijn NIET gezond.
Ook planten uit wegbermen zou ik zeker mijden vanwege de uitlaatgassen die daarop neerslaan.
Wat ik zelf regelmatig eet: ganzenvoet, zevenblad en paardenbloem.
Foto boven: paardenbloem
Foto beneden: look zonder look
Bron foto's: wikipedia

Look-zonder-look

Misschien overbodig, maar toch: ook wilde groenten moet je goed wassen en gebruik geen groenten van weilanden waar vee graast.

Ook eetbaar en gratis bij groenten die je koopt:
het blad van radijs,
het loof van de wortel
het blad van de bloemkool

Tafelmanieren in mijn jeugd en ook later

Een paar dagen geleden ging het over tafelmanieren. Het aanleren daarvan door kleine kinderen. Mag je als kind wel of niet met kleiner bestek eten en op welk bord of schaaltje moet de maaltijd dan liggen.
Dan denk ik automatisch terug aan mijn jeugd.
Ik ben absoluut niet opgevoed met tafelmanieren, mijn ouders gaven daar niet om.

Bestek warme maaltijd.
We aten nooit met mes en vork, maar alleen met een vork en een lepel voor de soep en nagerecht. Mijn vader gebruikte wel een mes, maar dat was om het vlees voor ons allemaal te snijden. Mijn vader gebruikte het mes alleen om te snijden, niet om te eten. We kregen dan elk een lepel vol fijngesneden vlees, dus een mes hadden we helemaal niet nodig. We hadden genoeg aan een vork om de aardappels en groenten te prakken en een kuiltje voor de jus te maken. Toen mijn broer en ik ouder waren, mochten we zelf onze gehaktbal of portie vlees fijnsnijden. Messen, vorken en lepels hadden we maar in één maat. We hadden geen dessertbestek.

Borden warme maaltijd
We aten van oude borden, borden die kwamen uit inboedels van overleden kinderloze ooms en tantes van mijn moeder. En daar had ze er nogal wat van. Allemaal verschillende diepe borden. Soepborden dus eigenlijk. Dat waren de borden in mijn jeugd. Mijn moeder had een net servies, gekregen bij haar huwelijk, maar dat gebruikten we bijna nooit. Alleen als mijn opa's en oma's kwamen eten. En dat gebeurde zelden. Later, vanaf dat we gingen kamperen, ongeveer vanaf mijn 9e jaar, werden de diepe borden vervangen door diepe campingborden. Héél gemakkelijk, want onbreekbaar.
Als er een toetje gegeten werd, dan aten we dat van hetzelfde bord. Je moest dan je bord schoonlikken, met je tong, en dan was het weer (bijna) schoon. Dan kon de vla er uit gegeten worden.

Bestek broodmaaltijd
Voor de broodmaaltijd gebruikten we alleen een mes, om het brood mee te besmeren en om het brood in blokjes te snijden.
Nooit een vork.
We aten het brood dus met de handen.

Borden broodmaaltijd
Deze borden waren kleiner, en plat, echte ontbijtbordjes. Ook een allegaartje.

Bekers en glazen
Bij de warme maaltijd werd niet gedronken. Helemaal niets. Bij de broodmaaltijden dronken we melk uit een beker van aardewerk.

Bedekking van de tafel en servetten.
De tafel was tijdens de maaltijd altijd bedekt met een tafelzeil en servetten had alleen mijn ene oma. Thuis gebruikten we geen servetten.

Mocht je alles opeten?
Thuis wel, daar mochten de pannen leeg, maar in bijzijn van vreemden mocht je niet de hele schaal of pan leeg maken. Er moest wat overblijven. Het was niet netjes om alles op te maken. Mijn ouders vonden het uitermate belachelijk dat mijn oom de pan volledig leeg maakte.

Ik wist niet anders en vond het allemaal heel gewoon, zoals dat gaat bij kinderen. Pas later kwam ik er achter dat veel mensen vinden dat het niet zo hoort, zoals wij het deden. We aten nooit in een restaurant, dus we hoefden niet netjes te eten. We wisten wel dat je buitenshuis je bord en ook je mes niet hoorde af te likken. En dat je buitenshuis een warme maaltijd met mes en vork hoorde te eten.

Ook de partner, waarmee ik 20 jaar samen was en waarmee ik 2 dochters kreeg, had een dergelijke opvoeding genoten. Daar likten ze hun bord niet af, maar kwam het toetje in het schoon geschraapte diepe bord. Dat vond ik vies. Het gebruik van bestek was vergelijkbaar met hoe ik het van huis uit gewend was.
Onze kinderen hebben vrij lang van kampeerbordjes gegeten. Totdat ze groot genoeg waren (ca 4 jaar of zo) om van een gewoon (diep) bord te eten. Voor onze dochters kocht ik een dessert bestek met mooi gekleurde heften. Voor de ene lichtgroen en de ander roze.

Wat vind ik er van? Het heeft me nooit gestoord dat we zeer eenvoudige tafelmanieren, borden en bestek hadden. Achteraf gezien vind ik het eten van campingborden wat heel ver gaan, maar verder ben ik van mening dat het gaat om de kwaliteit en de smakelijkheid van de maaltijd en niet om wat er omheen zit.

Wat vind jij en hoe was dit bij jou?

Vanuit Brussel ook het advies om een noodpakket in huis te hebben

Volgens de Europese commissie is permanente paraatheid nodig. We moeten minimaal 72 uren kunnen overleven bij oorlog, cyberaanvallen, rampen en pandemieën. Dat stond afgelopen maandag op de site van de Volkskrant
We zouden allemaal genoeg water, eten, medicijnen, batterijen en toiletartikelen in huis moeten hebben om de eerste dagen zonder hulp van buiten door te komen.

Wat kan er allemaal gebeuren?
Overstroming
Stormen, windhozen
Oorlog
Cyberaanval
Pandemieën
En waarschijnlijk nog wel meer, wat ik op dit moment niet kan verzinnen.

Door oorlog kan een combinatie van ellende optreden: door cyberaanvallen of bombardementen geen stroom meer, door stroomuitval werken de gemalen niet meer, waardoor er overstroming kan ontstaan.
Ik moet er niet aan denken, aan al die toekomstige ellende.

Ik heb al vrij veel spullen in huis, maar in hoeverre kan ik het ook gebruiken?
Er zijn hier voldoende toiletpapier, conserven, houdbare sojamelk en water, ruim 3,5 liter per dag tijdens die 72 uren. Als ik dat water tenminste alleen als drinkwater, om mee te koken en tandenpoetswater gebruik. Voor het doorspoelen van de toilet moet ik zorgen dat er emmers water uit een nabije vijver worden gehaald.
Ik heb voldoende kaarsen + aanstekers
Ik heb voldoende medicijnen
Er ligt in de keukenlade een noodfluitje
Er is een powerbank, een noodradio met lamp, een knijpkat en nog een lamp die handmatig opgeladen kan worden.

Er zijn ook hier spullen die oud of onvolledig zijn.
Ik heb bijvoorbeeld een grote zaklantaarn, nog van de millenniumwissel, toen men bang was voor uitval van systemen. Ik heb er al jaren niet naar omgezien.
Verder heb ik twee campinggasbrandertjes, waarop ik eten warm zou kunnen maken.
Ook het EHBO pakket heeft aanvulling nodig. Pleisters, snelverband om maar wat te noemen.

Die grote zaklantaarn onderwierp ik aan nader onderzoek. Die is door roestvorming waardeloos geworden. De roest bij de lamp wil er nog wel af, maar onderin, waar je niet bij kunt, maar waar de batterij wel contact moet maken, zit ook roest. Daar hoef ik niet eens grote D batterijen voor te kopen, die zaklamp kan zo de vuilnisbak in! Tijd voor een nieuwe, met Ledlampen.

De campinggasbrandertjes zijn bij nader inzien onbetrouwbaar. Ze zijn 45 en 35 jaar oud en het rubber dat de gastank moet afsluiten en moet zorgen dat het gas alleen door de brander naar buiten komt, is waarschijnlijk niet goed meer. Ik vind het riskant. In plaats daarvan ga ik een éénpits elektrisch kookplaatje aanschaffen. Voor als er geen gas is. Ik heb ook een magnetron en een oven, dus als er stroom is, kan ik eten warm maken. Mocht er geen gas èn geen stroom zijn, dan is het ook niet erg om koud voedsel uit blik te eten.

Dus dit zijn mijn nieuwe aanpassingen aan mijn noodpakket.
Heb jij je oude onderdelen van je noodvoorraad/pakket al eens kritisch bekeken?

Geen actieve herinnering meer

Mark Rutte had nogal eens last van geheugenverlies. Dan had hij geen actieve herinneringen meer aan gebeurtenissen uit een recent verleden. Ik dacht altijd dat hij loog, maar daar ben ik nu niet meer helemaal zeker van. Hoewel ik bij Rutte echt mijn twijfels heb. Er wordt in de politiek zo veel gelogen!

Kort geleden schreef ik over Spaanse lessen die ik online doe. Mijn dochter wees mij er op dat ik ook met haar op een Spaanse cursus was geweest.
Ik kon me er helemaal niets van herinneren.
Best schokkend!
Mijn dochter begon erover, naar aanleiding van mijn blog op 17 maart. Volgens haar hadden we samen een cursus gedaan.
Ik bleef volkomen blanco, het zal wel, maar ik wist er niets meer van.
Niet fijn.
Ik ging op zoek en ik vond het lesboek op zolder en twee werkschriftjes.
Ja, er begon mij iets te dagen. Het boek is uit 2001, gedrukt bij Wolters-Noordhof en er staan met potlood aantekeningen in. In mijn handschrift. Wat er ook in zat, was een kopie van een deelnemerslijst, met mailadressen, mijn dochter was niet een van de deelnemers.  Mijn dochter suggereerde dat ik een of meer van de deelnemers kon mailen en vragen stellen. Dat heb ik gedaan en ik kreeg een antwoord, en nu komen er toch weer wat herinneringen terug. De vrouw die mij antwoordde, wist nog in welk schoolgebouw het was, dat hielp. Ik herinnerde mij dat schoolgebouw aan de Helperbrink in Groningen wel degelijk. De lessen waren op avond en ik weet nog dat ik over de Hereweg fietste en ook weer terug naar huis fietste. In dat gebouw vonden meer talencursussen plaats, op verschillende niveaus, het was er druk. Die cursus moet ergens tussen 2004 en 2009 zijn geweest.
Toch vreemd dat ik niets meer wist.

Mijn dochter had het zich overigens ook niet goed herinnerd. Zij heeft kort daarna Spaans bij de universiteit gedaan, en we hebben volgens haar samen wel met mijn lesboek gewerkt.
Mijn dochter vertelde mij ook dat een vriendin van haar over dingen die ze samen en met anderen gedaan had, ook totaal geen herinneringen meer had. Stijldanslessen? Een vakantiereis naar Italië? Geen idee!
Ik vind het een geruststelling dat deze vriendin, die nu ongeveer 37 jaar is, en daarmee 35 jaar jonger dan ik, zich ook lang niet alles kan herinneren.
En er even van uitgaande dat hij het oprecht niet meer wist en niet loog: Rutte is ook een stuk jonger dan ik.  Ruim 14 jaar! 

Het menselijke geheugen is nu eenmaal selectief, dat blijkt wel weer.
Ik accepteer het, maar ik vind het wel jammer dat ik nu zo weinig meer van het Spaans weet dat ik toen leerde. Ik zit nog lang niet aan dat niveau, dat is mij duidelijk als ik in dat oude boek en mijn schriftjes kijk. 

Heb jij dat ook wel eens? Dat compleet vergeten?

Toch nog gekocht!

Oudste kleindochter van acht jaar vindt zichzelf nog veel te klein om met volwassen bestek te eten.
Het is een bijzonder kind. In sommige opzichten, zoals bij bijvoorbeeld bij vakken op school en motorisch, loopt ze voor op veel kinderen van haar leeftijd, in andere opzichten wil ze nog erg graag klein zijn. 

Ik had maar 1 kinderbestek in huis. Ooit gekocht voor haar omdat ze hier tot corona op woensdagmiddag altijd was en ook wel eens 's avonds meeat. Nu krijgt haar vierjarige zusje altijd dat kinderbestek als ze hier logeren en moet oudste kleindochter onder groot protest kiezen uit een babysetje dat haar eigenlijk niet zint of volwassen bestek. Ze wil een volwaardig kinderbestek.
Eerst dacht ik: je past je maar aan en je eet maar met wat voorhanden is, maar afgelopen week dacht ik daar anders over.
En ik kocht onderstaand setje. Laat haar maar lekker daar mee eten zo lang zij dat wil.

Mijn stroom en gasverbruik in week 12 + teruglevering zonnepanelen

Hierbij weer mijn zondagse blogje over mijn energieverbruik. Voor iedereen die daarin geïnteresseerd is en zijn/haar verbruik wil vergelijken.

Wat verbruikte ik in week 12 in mijn woning van 130 m²?

GAS  8 m³
Ter vergelijking: in week 11 verbruikte ik 6 m³ gas.
Die 8 m³ verbruik was dus ondanks mankementen aan de CV ketel. Hij verwarmde wel, maar gebrekkig. Daarom liet ik in de nacht de thermostaat op 16 graden staan, zodat ik 's ochtends de woonkamer niet al te koud zou aantreffen.

STROOM
Ik kreeg van het net geleverd:  7 kWh
Ter vergelijking: vorige week kreeg ik ook 7 kWh geleverd.
Mijn zonnepanelen leverden  43,3 kWh en ik leverde 36,5  kWh terug. Voor eigen gebruik van de zonnepanelen gebruikte ik dus 6,8  kWh.
Dat brengt het totaal van mijn stroomverbruik in de afgelopen week op 13,8  kWh.
In de week er voor, in week 11, verbruikte ik in totaal 12,94  kWh.

Zonnepanelen
De panelen leverden in de afgelopen week 43,3  kWh.  Een jaar geleden was dit in week 12 maar 26,1  en in 2023 was dit 27,1 kWh. . Je kunt aan de productie van de zonnepanelen heel goed zien dat de afgelopen week, net als week 11 een bijzonder zonnige week was!

CV ketel was stuk

Begin februari vertoonde de ketel al een storing. Als ik aan de thermostaat draaide, dan sloeg de verwarming niet aan. Tenminste, niet meteen, na een uur of langer wel en dan werden de radiatoren wel warm. Maar dat duurde lang.

Op zondagmorgen 2 februari duurde het uren, zo lang dat ik de storingsdienst gebeld heb. Er kwam een monteur langs, maar die kon niets vinden. Ondertussen deed de verwarming wel weer wat hij moest doen, namelijk warmte geven. Steeds weer probeerde ik om de ketel wat sneller te laten verwarmen, wat sneller te laten aan slaan. Dat deed ik door de schakelaar in de meterkast uit te doen en dan weer aan, zodat de ketel opnieuw opstartte. En dat hielp een paar keer, maar later niet meer. Het bleef zo dat de ketel uiteindelijk wel aansloeg, maar ik moest een paar uren of in ieder geval een uur geduld hebben. Ik zette de thermostaat niet lager dan 16 graden en dan bleef het ook 16 graden in de woonkamer.

Afgelopen donderdagochtend vond ik het heel fris in huis en die ketel die sloeg steeds niet aan. Ik ging checken hoe het zat met het tapwater. Ik douche altijd in het zwembad en was mezelf thuis aan de wastafel met koud water. Afwassen doe ik met water uit de waterkoker. Dus elektrisch verwarmd afwaswater. Toch eens even checken hoe het zit met het tapwater en dat bleef lauw, het werd niet echt heet.
Echt de hoogste tijd om weer de storingsdienst te bellen. Ik kreeg een afspraak voor de volgende dag. Er zou tussen 8:00 en 12:30 uur een monteur komen. En op die vrijdagochtend sloeg de verwarming vrij vlot aan. Zul je net zien, bel ik de storingsdienst, doet de verwarming het toch wel weer.  Maar heet tapwater produceerde hij niet, helaas. Ik heb de verwarming weer uit gedaan, want ik dacht dat het misschien niet zo'n goed idee was om een monteur te laten werken met een hete ketel.

De monteur kwam rond 11 uur en constateerde dat de druk in de ketel op 0.0 stond! Ik had volgens hem veel eerder de verwarmingsinstallatie bij moeten vullen! Dat dacht hij tenminste. Ik vond het vreemd, want de drukmeter in de badkamer gaf 1,8 atmosfeer aan en de cv had vanochtend nog gewerkt. Ik denk echt dat een cv niet werkt zonder waterdruk, maar volgens de monteur was de drukmeter in de badkamer kapot. De monteur vulde voor mij de verwarming bij en dacht daarmee het probleem verholpen te hebben. Maar de ketel gaf nog steeds een waterdruk van 0.0 atmosfeer aan! Het bijvullen hielp niets, conclusie van de monteur: de waterdruksensor in de ketel was defect. En de drukmeter in de badkamer niet. Hij had zelf geen nieuwe sensor bij zich en hij moest daarvoor naar een collega die in de buurt werkte. Best omslachtig, want de ketel moest eerst afgetapt en daarna de druksensor ingebouwd en daarna moest de ketel weer bijgevuld.

Het duurde even, nou ja, minstens een uur. Maar nu doet de inmiddels 8,5 jaar oude cv ketel het weer als vanouds. De rekening komt nog. Voor de waterdruksensor en een nieuwe vulkraan, want de kraan voldeed niet meer aan de eisen.

Ondertussen repareerde ik gisteren mijn deurbel. Want toen de verwarmingsmonteur aanbelde, bleek dat mijn bel het niet meer deed. De bel hangt er nog niet zo lang, maar nu al was de batterij leeg! Ik heb er een nieuw 12V 23A staafbatterijtje van een goed merk (je weet wel, van dat speelgoedkonijn) in gedaan. Die had ik nog in huis, dus hopelijk doet hij het nu wat langer dan het oude batterijtje dat bijgeleverd was. 

Uitgaven voor eten en drinken in week 12

Vandaag geen verslag van wat ik allemaal at in de afgelopen week, maar alleen een lijstje met aankopen.
Deze aankopen bleven nog net onder mijn budget van 40 euro per week.
Ik kocht 1 VerspilMijNiet-zak met groenten en fruit en ik heb mijn voorraadje limonadesiroop weer aangevuld. Ik kan weer een zomer vooruit!

15 - 22 mrt 25
*=aanbieding, @=afgeprijsd, VMN= verspilmijniet, BB= bonusbox	WAAR	PRIJS
Voeding
VMN1* 2 bananen	AH	0,15
VMN1* 1 mandarijn	AH	0,10
VMN1* 1 biologische witte kool	AH	0,40
VMN1* 2 winterwortels	AH	0,10
VMN1* 1 rode paprika	AH	0,25
2 mango's*	AH	1,79
smeerkaas, 20+	AH	1,25
geitenkaasrol, 2x	Lidl	3,78
jong belegen kaas*	AH	4,17
2 kuipjes halvarine, vegan*	AH	1,98
9 minikrentenbollen*	AH	1,34
gerookte haring BB	AH	2,38
270 gr champignons	markt	1,00
courgette*	Lidl	0,39
aubergine *	Lidl	0,59
pot met peterselie, bio*	Lidl	0,99
2x cherrytomaatjes à 250 gram	AH	2,50
2 flessen slasaus @	AH	2,00
volkoren pita broodjes	AH	0,75
crispy chilli*	AH	2,99
bio yoghurt	AH	1,52
Snacks/ hapjes
huzarensalade @	AH	0,75
Dranken
3 flessen limonadesiroop 0% suiker *	AH	8,00
TOTAAL		39,17

De inhoud van VMN 1 zak

Geen hartritmestoornissen meer?

Sinds ik mijn activitytracker draag en dat is sinds juni 2023, gaf de tracker regelmatig aan dat ik boezemfibrilleren had. In rust, vaak in mijn slaap, was mijn hartslag dan soms 165 slagen per minuut,  in plaats van de voor mij normale 58 slagen per minuut. 
Soms iedere maand een paar dagen, soms was de tussenpoos langer en gingen er wel eens bijna 3 maanden voorbij voordat er weer een melding kwam, maar de tussenpoos was nooit langer dan 3 maanden, meestal iedere maand een paar dagen achter elkaar.
Ook toen ik de wondroos had, een zware infectie waarbij ik een maand lang 3 achtereenvolgende antibioticakuren slikte, klopte mijn hart onregelmatig. Ik heb toen 24 uur een klein holterkastje gedragen, waarop een elektrocardiogram (ECG) gemaakt werd. Daar uit bleek dat ik last had van atriumfibrilleren, zoals mijn activitytracker al had gesignaleerd. Ik kreeg een betere bloedverdunner, maar verder geen medicatie tegen de hartritmestoornissen.

En daarna bleven de hartritmestoornissen weg!
Nu al 7 maanden.
Zou het komen door de antibioticakuren die ik in augustus/september een maand lang gebruikte, plus de antibiotica die ik sinds half december iedere dag slik?
Dus dat er in feite op of rond het hart sprake was van een infectie, die misschien door artsen gemist is? Ik had geen gezondheidsklachten die wezen op een ontsteking van het hartzakje of van de hartspier. Ik voelde mij niet anders dan anders. Soms wel een beetje moe als ik een aantal dagen achter elkaar hartritmestoornissen had, maar ik merkte er niet heel veel van. Ik voel me al jaren wel eens een paar dagen wat minder fit, en ga dan bijvoorbeeld niet zwemmen. 
Ik voel me nu niet anders dan vóór augustus vorig jaar. Nog steeds heb ik zo nu en dan een slechte dag of slechte dagen. Daarom kan ik mij eigenlijk niet voorstellen dat er ergens rond of in mijn hart een ontsteking was die er nu niet meer is.

Ik wacht af of dit atriumfibrilleren inderdaad niet weer terugkomt.

Dat wegblijven lijkt mij helemaal prima!

Ik ben er blij mee, want volgens mij betekent het dat mijn hart beter functioneert en dat is alleen maar goed!

Waar blijft de AOW?

Eigenlijk verwachtte ik vandaag mijn AOW (en mijn pensioen)  te ontvangen, maar die kwam maar niet!
Anders ontving ik altijd mijn AOW op de donderdag als de 23e van de maand op zondag viel.

Nu niet.

Toen realiseerde ik mij dat ik daar een tijd geleden al over geschreven had.
Het wordt maandag en vandaag nog niet.

Wat in het vat zit, verzuurd niet, zullen we dan maar zeggen!

Blij dat ik niet meer beleg

In oktober 2023 verkocht ik de helft van mijn beleggingen en in mei vorig jaar de andere helft. Ik belegde via de ASN en ik vond het steeds weer heel onplezierig als beleggingen daalden in waarde.
Ik belegde sinds 2015 omdat het goed zou zijn voor mijn geld om te beleggen, de spaarrente was op dat moment bijna 0%, en heel misschien leverde beleggen meer op. Maar beleggen is ook riskant, je weet nooit zeker of je belegde geld ineens een stuk minder waard is.

Nu hoef ik helemaal niet bang te zijn dat mijn beleggingen in waarde dalen, ook al breekt Trump de economie in de VS helemaal af, want ik heb die beleggingen gewoon niet meer.

Beter van niet natuurlijk die afbraak van de Amerikaanse economie, want als de VS in een recessie komt, dan worden andere landen meegetrokken, wat voor geen enkel land goed is. Het leidt tot inflatie en werkloosheid. Een recessie zoals in de jaren 20 en 30 van de vorige eeuw.

Nu zeg je misschien: wat maken die paar spaarcenten van jou nu uit?
Daar heb je gelijk in.

Dat is niets vergeleken bij de fascistische, totalitaire dreiging die zich nu in de VS aan het voltrekken is.  Het is echt ongelooflijk wat daar allemaal gebeurt. Canada en Groenland worden bedreigd in hun onafhankelijkheid van de VS. Dat mensen hun pensioenen dreigen kwijt te raken, dat er geprobeerd wordt kranten en tv zenders het zwijgen op te leggen, journalisten worden door Trump tuig genoemd, die illegale dingen schrijven. Dat hardwerkende illegale latino's in laagbetaalde banen gedeporteerd gaan worden. Dat rechters verbaal aangevallen worden die tegen de onzin-regelgeving van de regering in gaan. Dat federale ambtenaren worden ontslagen alsof ze nutteloos zijn. De grondwet wordt genegeerd en terzijde geschoven alsof die niet ter zake doet. Ik hoop echt dat het tij nog te keren is en de vriendjes van Trump nog te stoppen zijn.

Daarbij vergeleken gaat het nergens over om bezorgd te zijn om een paar honderd euro meer of minder. En toch is het prettig om geen last meer te hebben van mijn beleggingsstress. Ik had de beleggingen eerder van de hand moeten doen.

Vaak en goedkoop naar de film

Vanaf 19 november 2024 had ik 4 goedkoop  maanden lang een filmabonnement, voor een gereduceerde prijs door een actie van de AH.  Gisteren was de allerlaatste dag. De kosten daarvan bedroegen 46 euro en ik heb er goed gebruik van gemaakt.

Dit waren de films die ik zag, de bovenste titel is de recentste film die ik gezien heb.

1.  I'm still here
2. Mickey 17
3. Anora
4. A complete unknown
5. The brutalist
6. Bridget Jones 4
7. Monsieur Aznavour
8. Longing
9. Paddington 3
10. We live in time
11. Flow
12. Wicked 
13. Vaiana 2 
14. Small things like these
15. The new year that never came 
16. Here 
17. Absolution 
18. Führer und Verführer
    
19. Heretic
20. Wilde Noordzee (een documentaire)
21. De Z van Zus
    
    Een van de films zag ik als 50+ film. Dan betaal je €2,50 extra. Volgens mij omdat daar een koffie of thee en een koek of muffin bij inbegrepen is.
    Kosten per film in de afgelopen 4 maanden: €2,31
    
    Maar de prijs is voor mij niet het belangrijkste, wel leuk natuurlijk, maar het gaat mij om het plezier dat ik beleef aan films.
    Voor mij in de top 5 van bovenstaand lijstje: The brutalist, Small things like these, We live in time, Anora en I'm still here.
    Als laagste eindigt De Z van Zus.
    
    Overigens hebben ze bij de Pathé de website gewijzigd. Ik vind het een stuk chaotischer geworden!
    En ook is mijn hele filmhistorie verdwenen. Ik had altijd onder mijn account een overzicht van alle films die ik in de afgelopen jaren gezien had. Nu niets meer. Zelfs de meest recente films van de afgelopen weken zijn niet meer te vinden.

Reparatie geslaagd!

 

De spijkerbroek van mijn jongste dochter was kapot. Ik kreeg de vraag of ik die kon maken.
Dit is het resultaat:

Bijna onzichtbaar gerepareerd

Hoe ziet dat er aan de achterkant uit?
Nou, zo!

Ik heb er een stuk achter gezet. Dat kon misschien netter, maar voor een oude broek is het goed genoeg.

Het lapje dat ik gebruikte,  kwam van een afgedankte spijkerbroek.  

Spaans en Duits

Sinds kort ben ik weer talen aan het leren. Ik schreef er hier over.
In dat blogje schreef ik over Spaans, maar ik ben ook volop bezig met Duits.

Waarom die twee talen?
Met de talen Duits en Spaans maakte ik voor het eerst kennis toen ik een kind was, al voor mijn 9e jaar. 

Spaans
Al zo'n 65 jaar geleden hoorde en leerde ik een beetje Spaans doordat mijn vader Spaans studeerde. Hij deed een opleiding Spaanse handelscorrespondentie en hij gebruikte voor zijn spreekvaardigheid een platencursus van Assimil. Tot mijn verbazing bestaat die methode nog steeds. Bijzonder! Nu uiteraard niet meer met platen, maar online. Destijds speelde mijn vader die plaatjes in de woonkamer op de platenspeler af en daarbij pikten mijn 2 jaar jongere broertje en ik ook woorden op, waardoor we al een zekere basis voor de taal hadden. Nu moet ik zeggen dat mijn broertje beter in talen is dan ik. Hij heeft Portugees en Frans gestudeerd en kon op basis daarvan op vakantiereis op Cuba voor zijn vrouw tolken.
Toen ik 14 jaar was, gingen we met het gezin op vakantie in Spanje en daar hadden we door de taalvaardigheid van mijn vader veel contacten met bewoners van het dorp en ook daar leerde ik en ook mijn broer nogal wat woordjes. Zinsopbouw en grammatica waren mij nog volkomen vreemd, dat leerde ik pas op de avondschool, toen ik als hobby Spaans twee schooljaren lang als vak nam op havo niveau.
Daarna koos ik Spaans in coronatijd, om de tijd te verdrijven. Overigens verwacht ik niet ooit nog weer naar Spanje te gaan. Ik was er in 1967 met mijn ouders, en later nog zes keer. Twee keer naar Gran Canaria, 2x naar Mallorca en 2x naar de Costa Brava.

Duits
Mijn vader was van 1942 tot 1945 dwangarbeider geweest in Duitsland. Daar had hij goed Duits geleerd, op basis van zijn opleiding MULO. Weer terug in Nederland behaalde hij zijn diploma Duitse handelscorrespondentie. (En ook diploma's Franse en Engelse handelscorrespondentie) In Duitsland was mijn vader aan het einde van de oorlog bevriend geraakt met de familie die hem na een bombardement opgevangen had. De zoon van deze familie bezocht ons met zijn gezin toen ik 8 jaar was. Ze verbleven toen een week bij ons en we gingen onder anderen een dag naar Vlieland,  een dag naar Noord-Holland en Utrecht, waar we Soestdijk en Schiphol bekeken. Hun dochter was iets jonger dan ik en met haar speelde ik in die week. Later bleef ik met haar corresponderen, mijn vader vertaalde. Later kon ik zelf brieven schrijven. Ik heb tot aan haar dood op 30 jarige leeftijd contact gehouden. Ze had al jong MS en overleed aan de gevolgen daarvan.
Op de havo koos ik Duits als vak, ik heb er ook eindexamen in gedaan. Op mijn 19 kreeg ik op een internationaal jongeren congres, verkering met een Duitser. Daar kun je hier alles over lezen.
Door deze relatie, die nog geen jaar duurde, leerde ik veel Duits, vooral spreektaal, hoewel we ook veel brieven uitwisselden.
En later, vanaf mijn 22e tot mijn 24e jaar, deed ik avond VWO, weer met Duits als één van de eindexamenvakken.
Sindsdien heb tot 2020 niets meer aan de taal gedaan. In coronatijd ging ik online weer wat lessen doen, en daarna ging ik 2x in de zomervakantie op vakantie naar Duitstalige gebieden.
Komende zomer weer, en daarom besteed ik nu weer tijd aan het ophalen van de taal.

Mijn stroom en gasverbruik in week 11 + teruglevering

Hierbij weer mijn zondagse blogje over mijn energieverbruik. Voor iedereen die daarin geïnteresseerd is en zijn/haar verbruik wil vergelijken.

Wat verbruikte ik in week 11 in mijn woning van 130 m²?

GAS  6 m³
Ter vergelijking: in week 10 verbruikte ik 5,9 m³ gas.

STROOM
Ik kreeg van het net geleverd:  7 kWh
Ter vergelijking: vorige week kreeg ik 9 kWh geleverd.
Mijn zonnepanelen leverden  33,6 kWh en ik leverde 27,66  kWh terug. Voor eigen gebruik van de zonnepanelen gebruikte ik dus 5,94  kWh.
Dat brengt het totaal van mijn stroomverbruik in de afgelopen week op 12,94  kWh.
In de week er voor, in week 10, verbruikte ik in totaal 15,3  kWh.

Zonnepanelen
De panelen leverden in de afgelopen week 36,6  kWh.  Een jaar geleden was dit in week 11 maar 22,8  en in 2023 was dit 29,1 kWh. . Je kunt aan de productie van de zonnepanelen heel goed zien dat de afgelopen week een bijzonder zonnige week was!

Bijna tandenloos

Mijn broer en ik hebben dezelfde ouders, we kregen dezelfde voeding, dezelfde poetsdiscipline aangeleerd. We kregen beiden als kind fluor, op advies van de tandarts.
En toch had mijn broer al jong veel problemen aan zijn tanden. Mijn tanden en kiezen bleven tot na mijn 18e jaar volkomen gaaf. Hij had al als tiener zenuwontstekingen aan zijn tanden en zijn gebit ging in de jaren die volgden achteruit, met een veel grotere snelheid dan dat van mij.
Ik kreeg ook zo hier en daar een vulling, maar nog steeds heb ik tanden en ook een enkele kies die helemaal gaaf zijn. En nu pas zijn er in januari  een tand en een kies getrokken. Die tand gaat vervangen worden door een implantaat, maar verder zijn er geen problemen.
Bij mijn broer is dat niet zo, hij heeft kronen en bruggen en een plaatje, hij heeft bijna geen eigen tanden meer. Er is, op zijn 69e bijna niets meer over van zijn gebit.

Vreemd, we hebben veel dezelfde kwalen.
We hebben alle twee loslatingen en scheuren in het netvlies gehad, waardoor we kans liepen blind te worden. Door operaties en lazeren gaat dat nog steeds goed.
We hebben allebei relatief jong staaroperaties gehad, aan beide ogen. Ik op mijn 61e en mijn broer nog wat jonger.
We hebben beide 2 nieuwe heupen en beide hebben we gehoorproblemen waarvoor we hoortoestellen dragen.

Lang ben ik trots geweest op mijn goede en bijna gave gebit, maar ik denk nu: dat was toeval en geen eigen verdienste. Blijkbaar heb ik in aanleg een veel beter gebit dan mijn broer. Ik heb gewoon mazzel.
Misschien heeft mijn broer dat slechte gebit van mijn vader, hij was 29 jaar toen ik geboren werd en ik heb hem nooit anders gekend dan dat hij een kunstgebit droeg. En dat 's nachts in een glas met kunstgebitreiniger legde 😬. Lang dacht ik dat dit kunstgebit van mijn vader lag aan het feit dat hij in de 2e wereldoorlog als dwangarbeider in Duitsland werkte en toen ondervoed was. Maar misschien had hij van zichzelf net zo'n in aanleg slecht gebit als mijn broer?