zondag 23 februari 2014

Hoe voelt dat? Bijstand?

Al weer lang geleden leefde ik van een inkomen op bijstandsniveau. Vanaf november 1999 heb ik de bijstand definitief achter mij gelaten, maar ik denk nog vaak terug aan die tijd, vooral als het gaat over wijzigingen in de wet of ander nieuws.

Voor mij was bijstand:
- Leven in een achterstandswijk met drugsoverlast, vandalisme, zwerfvuil en andere ellende.
- Rondlopen in oude, lelijke kleding omdat er geen geld was voor nieuwe en mooie dingen. Ik naaide wel kleding, maar dat was van goedkope lappen op de markt en over het algemeen was die kleding het nèt niet. Ik had 2 spijkerbroeken en 2 truien, heel goedkope t-shirts die ik ook gebruikte als hemd en als nachthemd.
- Altijd letten op belkosten, stookkosten, want een onverwacht hoge rekening kon bruin niet trekken.
- Naar de middelbare school van de oudste gaan met een minimaformulier en aan de directeur vragen om een stempel en een handtekening, zodat ik een deel van het boeken- en schoolgeld terug kon vragen bij de sociale dienst. Dan wist de school, een gymnasium, gelijk dat we een bijstandsgezin waren.
- Me zorgen maken dat mijn kinderen er misschien op aangekeken werden dat we in de bijstand zaten.
- Aan het einde van het jaar met kwitanties en nota's van sportclubs en muzieklessen van de kinderen naar de sociale dienst om een deel van het geld weer terug te krijgen. Je zat daar dan eindeloos te wachten met veel andere bijstandsgerechtigden totdat je eindelijk aan de beurt was. Wel fijn dat ik wat terug kreeg overigens!
- Altijd weer weekbriefjes en later maandbriefjes inleveren bij de sociale dienst om door te geven of we in die periode extra inkomen gehad hadden. Dat was nooit het geval, maar die briefjes moesten ingeleverd worden. Geen ondertekend briefje, geen geld.
- Uitzichtloosheid. Ik kon alleen maar dromen over een baan. De dag dat ik mijn diploma kreeg was al zo lang geleden. Ik had weinig geen werkervaring en in ieder geval niet in een betaalde baan, hoe moest ik dan aan werk komen?
- Fietsen van de ene supermarkt naar de andere om overal de aanbiedingen te halen. Gek genoeg had ik er toen veel meer last van dan nu om alleen met aanbiedingen bij de kassa te staan. Toen had ik het gevoel een minder soort mens te zijn omdat ik echt afhankelijk was van die aanbiedingen. Nu pak ik gewoon het voordeel mee.
- Het gevoel te hebben buiten de maatschappij te staan. Ik deed niet mee, telde naar mijn gevoel niet mee en was alleen maar afhankelijk.

Eigenlijk had ik nog heel veel geluk, ik was hoogopgeleid en had goed overzicht over onze financiën. Ik kende alle regelingen en ik zorgde ervoor dat ik huursubsidie aanvroeg, en een vergoeding voor de kosten van de school en sport- en culturele clubs van de kinderen. Mede daardoor waren er geen schulden.
Hoe deden mensen het die wel schulden hadden en niet goed de weg wisten in bijstands-land? Geen idee, ik denk dat het voor hen veel moeilijker was. Dat waren ook de mensen die strafkorting kregen omdat ze niet kwamen opdagen bij een oproep voor een gesprek (je was echt verplicht te komen), of hun werkbriefje vergaten in te leveren.  Zo'n gesprek ging mij ook een stuk gemakkelijker af. Ik sprak met mijn HBO maatschappelijk werk opleiding ongeveer dezelfde taal als de bijstandsambtenaar.

In het licht van de huidige participatiewet: deed ik helemaal niets voor het geld dat ik kreeg?
Jawel hoor!

- Ik voedde twee dochters op tot fijne, slimme, volwassen mensen.
- Ik begeleidde als vrijwilligerswerk vrouwen-hulpverleningsgroepen.
- Ik was bestuurslid van de buurtorganisatie, ik deed in die hoedanigheid allerlei soorten klussen voor de wijk: buurtschouw, contact met politie, met wethouder en burgemeester enzovoorts en zo meer.
- Ik organiseerde in die wijk een LETS club, die later is gefuseerd met De Keerkring.
- Ik zat in de ouderraad van de crèche en hield me naast het bestuurlijke werk bezig met het regelmatig schoonmaken van speelgoed en het aanvragen van subsidies voor buitenspeeltoestellen.
- Ik was op de basisschool luizenmoeder, leesmoeder, bibliotheekmoeder en begeleider op schoolreisjes.

En dat allemaal niet omdat het moest van een ambtenaar van de sociale dienst, maar gewoon omdat het op mijn weg kwam.

26 opmerkingen:

  1. Mooi verhaal! Gelukkig gaat het financieel nu een stuk gemakkelijker!

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Interessant om te lezen en nu het vervolg naar betaald werk, ik ben nieuwsgierig :)

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Mijn man, werkloos, mocht een opleiding volgen aan de Vakschool voor Volwassenen (1974) en op vrijdagmorgen bracht de postbode een cheque van de SD, geld voor een week. Elke vrijdagmiddag stond ik bij de bank om het geld op te nemen en te verdelen over de diverse potjes. Op zekere vrijdagmorgen: geen cheque. Paniek.......ik vlug met baby naar telefooncel en man opgebeld.
    Hij mocht (!) van de instructeur naar de SD bellen en kreeg als antwoord op zijn vraag : nee. de cheque ligt nog hier. We wilden even een gesprek met je en als je het geld vast houdt, komen ze wel.........

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Hoe ben je eruit gekomen en wat voor werk doe je nu? Volgens mij leef je trouwens qua uitgavenpatroon nog steeds op bijstandsniveau? Dus waarom was dat vroeger dan zo veel zwaarder, zat dat puur in de afhankelijkheid?

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ik denk dat het antwoord hierop is, dat het vroeger een noodzaak was en nu een vrije keuze. Dat geeft een totaal een verschillend gevoel.
      Geartsje

      Verwijderen
    2. Inderdaad, ik heb nu veel meer de keuze en geef toch ook echt wel meer geld uit, vooral aan vakanties. Als ik nog in de bijstand gezeten had, was ik nooit met mijn kinderen op Kreta geweest, of in de Alpen of op Gran Canaria. Ik ga weliswaar niet ieder jaar op vakantie, maar destijds bleef het bij kamperen op goedkope campings of een huurcaravannetje op Ameland.

      Verwijderen
  5. Een heel herkenbaar verhaal! Het had het mijne kunnen zijn. Ik ken ook het verschil tussen zuinig doen toen en zuinig doen nu. Dat gaat toch om het "moeten", nu is het een keuze en kan ik er trots op zijn. Ik heb het nog steeds niet heel erg breed, maar wel ruim genoeg en ik geniet van het leven waarin ik niet meer die afhankelijkheid ervaar.

    BeantwoordenVerwijderen
  6. ik leef net iets boven bijstands niveau ,maar ik kan ook een heleboel dingen niet ,maar toch zie ik dat niet echt als een probleem, ja ik moet erg zuinig doen en opletten dat ik niet te veel uitgeef, natuurlijk is het op bijstandsniveau nog zwaarder,maar toch waarom zou je je minder moeten voelen als je niet met de laatste mode meedoet en 2e handskleding draagt, als je op de aanbiedingen moet letten met boodschappen doen en als je nooit op vakantie gaat en niet de nieuwste gadgets hebt, vroeger toen ik nog getrouwd was had ik al die materiele dingen wel en nu inmiddels al een flink aantal jaren niet meer en het zal eerder nog slechter worden financieel dan beter,maar ik ben gelukkiger met minder dan ik was met meer, bovendien heb ik door het zuinig doen een flink aantal talenten bij mezelf ontdekt, zo kan ik flik veel zelf zoals kleding en gordijnen maken, zelf dingen repareren en maken, zoals lampen nieuwe fittingen geven, mijn verwarming bijvullen , zelf een storing oplossen aan mijn vaatwasser en nog veel meer, allemaal dingen die ik niet te verwacht had te kunnen en dat hoefde ook niet als er vroeger iets kapot was dan werd het door een vakman gemaakt of gewoonweg vervangen, nee ik voel me nu rijker dan voorheen. en natuurlijk zijn er wensen die niet vervuld zullen worden ,maar ik denk dat ook mensen met meer geld niet altijd kunnen doen waarvan ze dromen.

    BeantwoordenVerwijderen
  7. Mooi verhaal. Dat minderwaardige gevoel herken ik wel een beetje. Vooral als ik me vergelijk met anderen. Daarom weten echt heel weinig mensen dat ik bijstand krijg, ook al is het een aanvulling. Het inkomen is gelijk aan bijstand natuurlijk. Ik werk voor m'n geld, wat me dan wel weer een goed gevoel geeft. Toch heb ik echt geen armoe, al ben ik elke dag in mijn hoofd aan het rekenen.
    Heb trouwens dezelfde opleiding als jij, is wel een voordeeltje om redelijk opgeleid te zijn. Al is het alleen maar voor in- en overzicht.
    Fijn dat jij het geluk hebt gehad om uit de bijstand te komen. De hulp van de sociale dienst of uwv voor omscholing/opleiding op hun kosten en van daaruit een baan krijgen is er niet meer in deze tijd. Wat zou ik dat graag willen!

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ook al een maatschappelijk werker die nu iets heel anders doet?

      Verwijderen
  8. Heb eerder in de bijstand gezeten met 2 kinderen, al snel een parttime baan gevonden, waarbij ik aanvullende bijstand kreeg;
    nu leef ik alleen van mijn inkomsten uit werk, en ik geloof dat ik hiermee iets onder bijstandniveau zit.

    Maar het lukt om rond te komen, en de tijd heb ik mee, want kringloopwinkels zijn op dit moment populair, je bent echt niet de enige; en aanbiedingen meepakken dat doen bijna alle klanten momenteel.

    Ik ga niet op vakantie, en koop tweedehands kleding, en tweedehands apparaten als het nodig is; ik knip zelf mijn haar, en koop, kook en eet basis-
    produkten.

    Allemaal niet erg, als ik maar niet in de hal van de Sociale dienst hoef te zitten wachten. Vroeger kwam het voor dat ik op tijd was bij de Soc. dienst, maar stond er een rij voor de balie; toen ik eindelijk mij kon melden was de tijd dat ik een afspraak had eigenlijk al begonnen, wat mijn consulent mij fijntjes onder mijn neus wreef: ik was te laat en een volgende keer zou hij dat niet meer door de vingers zien...

    Vriendelijk heb ik uitgelegd hoe het kwam, maar inwendig ontplofte ik zowat.
    Ik vind de behandeling die je krijgt als bijstandsklant eigenlijk meer vernederend dan het leven van een klein inkomen.
    Zelf verdiend, met eerlijk werk, en niemand die met zijn of haar kapsones
    jou laat voelen dat je leeft van gemeenschapsgeld.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Heel herkenbaar, en vergeet de familie niet, die ook vindt dat je van zijn/haar belastinggeld leeft.

      Verwijderen
  9. Bedankt voor je verhaal en tips. Wat me opvalt is dat vooral de behandeling bij de Sociale Dienst een rotgevoel geeft. Jammer, als die mensen nu iets meer inlevingsvermogen krijgen...

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ik werk met behoud van mijn uitkering i.v.m. ziekte. Ik ben geopereerd, operatie geslaagd, patiënt uitgeput doordat er géén goede pijnstilling gebruikt kan worden door patiënt. Toen ik net weer een beetje begon op te krabbelen kreeg ik te horen ik moest binnen 6 maanden mijn huis uit. Nieuw huis moest ik zelf maar zoeken. Met advocaat strijd aangegaan en gewonnen na ruim 1 jaar. Maar patiënt nog steeds veel te moe. Sociale Dienst hier doet niet moeilijk. Blijf zeer waarschijnlijk nog wel even in de Bijstand. Na 1 jaar met rust te laten geworden, opgeroepen voor gesprek. Uitgelegd hoe ik er voor sta. Wil wel maar kan nog niet. Sociale Dienst heeft alles aangehoord en hebben liever dat ik er langer over doe om weer gezond te worden, dan dat ze me over 1 jaar definitief moeten laten afkeuren. Ik zelf ga ook voor de langzame maar goede weg. Nu nog alle papierwerk rond krijgen.

      Verwijderen
  10. Mag ik vragen? Is het je uiteindelijk gelukt om een baan te vinden? En zo uit de bijstand gekomen?

    BeantwoordenVerwijderen
  11. Al vaker heb ik dit geschreven n.a.v. eerdere blog van Zuinigaan : wat super toch dat er in Nederland een bijstandsuitkering bestaat. Ik woon in een land waar nauwelijks sociale voorzieningen zijn. Waar 1/3 van de bevolking geen gezondheidsverzekering heeft. En dat in een Europees land ! Natuurlijk kleven er veel nadelen aan het ontvangen van een bijstandsuitkering, maar denk je eens in dat die uitkering er NIET zou zijn !

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Zo iets is heel gemakkelijk gezegd, als je er nooit mee te maken hebt gehad. Tuurlijk is het super dat hier een bijstand bestaat, maar zo super is het nu ook weer niet, als je er geestelijk en emotioneel en sociaal gebutst en gedeukt mee door het leven moet...!!

      Hier hebben we ook een gezondheidsverzekering, ja, super, maar voor hoeveel mensen wordt deze nu haast onbetaalbaar??

      Verwijderen
    2. Welk land hebt je het over?

      Verwijderen
    3. Anoniem 1 : Nee, dat is niet makkelijk gezegd, familie in Nederland leeft al jaren van een bijstandsuitkering. Ik weet heus hoe het kan zijn. Stel je trouwens eens voor, hoe geestelijk, emotioneel en sociaal gebutst je zou zijn zonder de bijstandsuitkering & gezondheidsverzekering en afhankelijk van familie. Geen zwangerschapscontroles, geen vaccinaties voor je kind en wat als je een ernstige ziekte krijgt ? Ik hoop van harte dat zulke situaties zich nooit in Nederland zullen voordoen.

      Anoniem 2 : Ik woon al vele jaren in Griekenland.

      Verwijderen
  12. Mooi verhaal Zuinigaan! Ik bewonder hoe jij je leven op eigen kracht omgebogen hebt .Door nog steeds zuinig te leven zorg je er ook voor dat je in de toekomst een goed leven zult hebben.
    Ik heb diep respect voor je en heb al heel wat blogs teruggelezen van je.

    BeantwoordenVerwijderen
  13. Goed gedaan Zuinigaan. Toch een rijk leven opgebouwd, in de zin van welbesteed etc. Nu ook maar wat relaxter nu het kan
    Groet
    Jannie

    BeantwoordenVerwijderen
  14. Als ik het zo lees, lijkt het me echt erg als het zo moet. Willen leven van weinig is natuurlijk weer wat anders. Ik geef relatief ook weinig uit, maar heb ook de mogelijkheid om b.v. met aanbiedingen flink in te slaan. Als je geen geld hebt, kun je vaak ook veel minder met (hetzelfde) geld doen. Knap hoe je hieruit bent gekomen en er inmiddels zo voorstaat als je nu doet!

    BeantwoordenVerwijderen
  15. Mooi verhaal hoor! Het is jaren geleden maar denk dat je dit niet snel zult vergeten omdat het een groot deel van je leven heeft beheerst.
    Ik heb "maar" 1 jaar in de bijstand gezeten, was het jaar 2007, maar ik heb het niet als een "arme" periode ervaren. Wat ik wel vervelend vond was om elke maand mn briefje in te leveren met steeds dezelfde gegevens. Ze wisten dat ik geen betaald werk had en in mijn situatie veranderde ook niets. Maarja, geen briefje geen geld. Ik ben er gelukkig snel uitgekomen doordat ik zelfstandig een baan had gevonden waarmee ik direkt uit de bijstand kon komen, verdiende toen 100 euro meer als wat ik van de gemeente kreeg. En ik was blij....zo blij dat ik geen verantwoording meer hoefde af te leggen...kon gaan en staan waar ik wou....en vooral...geen briefjes meer inleveren.

    Gr. Boukje

    BeantwoordenVerwijderen
  16. Sommige mensen hebben gestudeerd en dan nog in de bijstand en dat is bitter als je dan ook nog hebt gestudeerd. Het is niet gemakkelijk om daar van rond te komen. Vooral niet als je ook nog jonge kinderen hebt. Ik hoop dat het niet lang duurt en dat er vooruitzicht is.

    BeantwoordenVerwijderen

Reageren is leuk, graag zelfs, maar onzinnige, onaardige of kwetsende reacties naar mij of anderen en ook reacties met nep-informatie worden niet geplaatst.

Over verwijderde reacties ga ik niet in discussie.