vrijdag 22 november 2019

Tegenprestatie voor bijstand, een goed idee?

Het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) is met een vernietigend rapport gekomen over 5 jaar participatiewet (klik voor de site van het SCP, je kunt dan een pdf bestand downloaden).
Deze wet bundelt de vroegere sociale werkvoorziening, de regeling voor Wajong-ers die kunnen werken en de vroegere bijstand. Geen van die groepen is er de afgelopen 5 jaar op echt vooruit gegaan. Er zijn heel weinig mensen die vanuit een uitkering zijn gaan werken.

De VVD staatssecretaris heeft nu een oplossing bedacht waardoor het vast beter zal gaan met de mensen in de bijstand, of eigenlijk om ze uit de bijstand te helpen. Er moet namelijk nu verplicht een tegenprestatie geleverd worden. Geen gratis geld meer, maar je moet iets doen, anders volgt een strafmaatregel.
Tot nog toe mogen gemeenten zelf weten of ze een tegenprestatie van uitkeringsgerechtigden vragen en ook hoe die tegenprestatie er dan uit ziet. Sommige gemeenten deden dat wel, dat vragen om een tegenprestatie, maar andere niet. Dat gaat nu dus veranderen. Geen bijstandsuitkering zonder tegenprestatie.
Er komt een aanpassing in de wet.

Wat ik niet goed snap is de maatregel die de staatssecretaris wil gaan invoeren. Veel gemeenten vroegen al wel een tegenprestatie en toch zijn de cijfers over instroom naar werk niet bemoedigend, ook niet van de gemeenten waar wel een tegenprestatie gevraagd werd. Een van de conclusies van het SCP is dat  een tegenprestatie niet werkt en nu komt Tamara van Ark met een algemene verplichte tegenprestatie?
Dit lijkt meer op uitkeringsgerechtigden en gemeenten pesten dan op een maatregel die echt wat oplevert.

Op zich ben ik niet tegen maatwerk voor mensen met een uitkering. Het kan, mits goed gebruikt, mensen weer aan het werk helpen. Ik heb zelf 22 jaar geleden een voor mij gratis parttime omscholingstraject gevolgd waardoor ik definitief uit de bijstand kwam. Dit was geen initiatief van de sociale dienst, maar een eigen initiatief en de sociale dienst vond het goed. In feite kostte die 1,5 jaar omscholing  uiteraard een behoorlijk bedrag! Door een nieuwe vakopleiding te volgen in een sector waar op dat moment behoefte aan was, lukte het mij om weer te gaan werken en uiteindelijk, na een aantal tijdelijke contracten bij verschillende werkgevers, dit werk te behouden en in totaal ruim 20 jaar aan het werk te zijn.

Het blijkt dat gemeenten ook niet op een aanpassing van de wet zitten te wachten.
Peter Heijkoop, woordvoerder van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG): "Alle gemeenten willen al dat bijstandsgerechtigden meedoen. Een verplichting is echt overbodig. Passend aanbod? Schuldhulpverlening? Vrijwilligerswerk? Dat doen we al volop. Soms leggen we een tegenprestatie op, soms een andere oplossing. We kennen onze mensen en passen maatwerk toe."
Volgens de wethouder (Peter Heijkoop) komt het idee voor een tegenprestatie voort uit een verkeerd beeld van de bijstandsgerechtigden. "Je gaat uit van een negatief mensbeeld, alsof de meeste mensen niet willen werken; terwijl het SCP-rapport duidelijk aangeeft dat dat niet klopt." (Bron: NOS)

Door invoering van de participatiewet is fors bezuinigd op uitkeringen als de vroegere sociale werkvoorziening, de regeling voor Wajong-ers die kunnen werken en de vroegere bijstand. Er is voor wel 70% bezuinigd, ik las ergens 1,7 miljard.
Als iedereen met een bijstandsuitkering een verplichte tegenprestatie moet leveren, dan kost dat veel geld. Je zult maatwerk moeten leveren en intensieve trajecten opzetten, anders lijkt het meer op de werkverschaffing van bijna een eeuw geleden.

25 opmerkingen:

  1. Geen goed idee volgens mij. Ik vind het juist top, dat de VNG protesteert. Zij doen het werk en weten wat er speelt. Laat die Tamara eens wat dichterbij de gewone mensen komen. Van bovenaf dwang opleggen, echt, ik heb er grote afschuw van.
    Esje

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Waar halen de werkgevers vandaan om voor die "werkgelegenheid"te zorgen? Een vriendin van me had jaren lang een Melkert-baan. Leverde goed werk,maar doorstromen ho-maar.

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Zou verplicht inzet elders geen banen kosten? En waarom moesten de sociale werkplaatsen eigenlijk weg als iedereen aan de slag moet?
    Ik merk dat deze verplichting vooral veel vragen bij mij oproept.

    Hoe gaat het met kwetsbare mensen die niet 'zomaar' aan de slag kunnen, ook al willen ze wel - maar kunnen ze niet (er zijn behoorlijk wat mensen met een psychische kwetsbaarheid in de bijstand). En vaak kan er wel iets, maar dan wel met goede kennis en ondersteuning. Komt die er ook?

    En hoe zit het met de moeders in de bijstand? En dan met name met de moeders die een kind hebben waar iets mee is. Ook al zit een kind op school / dagbesteding, sommige moeders moeten toch steeds stand-by staan, of redden het juist zonder die baan, omdat de opvoeding / zorg van / voor een kind waar 'iets' mee is nogal uitputtend kan zijn.

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Ons bestel kraakt aan alle kanten, bij het onderwijs, de zorg, de ggz, de politie. En toch blijft den haag het ene onrealistische plan na het andere droppen. Tijd om eens te luisteren naar ervaringsdeskundigen! Ik begrijp dat veel mensen die nu in de bijstand zitten het vaak niet redden op de werkvloer, door ziekte of psychisch functioneren. Breng de nette regelingen van weleer terug. Zoals sociale werkplaatsen. Dan blijven er minder mensen in de bijstand over. Ik word er echt een beetje verdrietig van, mis het sociale land dat we ooit waren. Groet, g

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Ik vind het mooi om te lezen hoe het jou is gelukt om uit de bijstand te klimmen als het ware. Goed gedaan zeg, en het kan dus wel.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Dat was in de vorige eeuw, nu is alles anders.
      Mijn man was automonteur en in de tijd van de oliecrisis vroeg hij een omscholing aan tot fijnbankwerker. Scholing was gratis en met een aanvulllende uitkering op mijn inkomen heeft hij in een jaar de opleiding afgerond.. Helaas sloten net in die tijd bijna alle bankwerkerijen en werd de markt overstroomd met werkzoekende bankwerkers. Via het arbeidsbureau kwam hij als leerling bij ‘n goudsmids-atelier terecht en met behoud van uitkering kon hij daar de opleiding voor meester-goudsmid en juwelier volgen. Daarna hebben we zelf een atelier geopend!
      Veel mensen in de bijstand zouden met twee handen zo’n kans aangrijpen maar mensen in de bijstand krijgen die kansen nu niet meer!

      Verwijderen
    2. Zonder te investeren in het werken aan uitstroom krijg je de mensen de bijstand niet uit. Ik was, toen ik met mijn omscholingstraject begon, 45 jaar en inmiddels 13 jaar werkloos, en wie wil er nu iemand die een gat van 13 jaar op zijn/haar CV heeft? Ik kreeg vaak niet eens een reactie op sollicitaties, laat staan een uitnodiging voor een gesprek.
      Na mijn omscholing lukte dat wel, ook al was ik toen inmiddels nèt 47 jaar geworden.

      Verwijderen
  6. Doet mij ook denken aan de "ein euro jobs" in Duitsland.
    Mensen met een uitkering werken voor zo goed als niets en hebben niet meer kans op een echte baan.
    Ze werken tijdens hun uitkering en krijgen €1,- a €2,- per uur naast hun uitkering.

    De bedrijven die ze aannemen krijgen subsidie en hoeven minder sociale lasten te betalen.
    Bedrijven kunnen nu bestaande banen goedkoper in laten vullen door uitkeringsontvangers omdat ze daarvoor subsidie krijgen. In de praktijk verdwijnen dus echte banen.

    Hier een documentaire : https://www.youtube.com/watch?v=20eHNRFPp1c

    Ik ben benieuwd hoe ze dit in Nederland willen invullen, ik verwacht eigenlijk dezelfde uitwerking als in Duitsland.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Daar worden dus niet de mensen met een uitkering geholpen, maar werkgevers. Werkgevers maken meer winst en echte banen verdwijnen hierdoor. Dramatisch vind ik dat!
      Hopelijk laten we dat in Nederland niet gebeuren!

      Verwijderen
    2. Maia, vergeet de 450 Eurojobs niet! Even voor de lezers die niet weten wat dat is: banen in Duitsland die vaak tegen het minimum uurloon worden aangeboden. Per maand mogen deze mensen max 450 euro verdienen, en zijn niet verzekerd voor ziekte(-kosten), werkeloosheid en pensioen. De werkgevers hoeven geen sociale lasten te betalen, op een ongevallen verzekering na. In de praktijk komt het er vaak op neer dat 1 fulltime baan door 4 deelkrachten wordt bezet.

      Verwijderen
    3. Klopt, ik heb ook een 450€ job.
      Nu is het in mijn geval zo, dat het werk wat ik als "mini jobber" doe anders waarschijnlijk "zwart" gedaan zou worden.

      Voorheen had ik een normale, goed betaalde baan. Maar na mijn ouderschapsverlof ben ik ontslagen. Ik wilde graag deeltijd werken, maar dat zagen zij niet zitten. Ik wilde geen uitkering en heb zelf op korte termijn nog wat kunnen regelen, deze 450€ job dus. Hierdoor gaan wij er financieel enorm op achteruit in vergelijk met een normale baan.

      Maar voor mij is het zo dat ik mijn mini-job heel graag doe, dus ik neem de financiële nadelen voor lief.

      Verwijderen
    4. @Maia, ik lees je blog graag, en concludeer dat je werkgever een klein bedrijf is. Dus ik kan het wel begrijpen dat ze op deze manier werken, want waarschijnlijk is personeel parttime aannemen gewoonweg te duur..

      Verwijderen
    5. Klopt, het is een boerderij gerund door een echtpaar. Zij hebben een winkel waarin ze zelf verbouwde groente en fruit verkopen. Dat is natuurlijk een hele andere situatie als wanneer 'gewone' werkgevers gebruik maken van 450€ jobbers.

      In bijvoorbeeld een restaurant in het dorp zijn alle mensen in de bediening mini-jobbers. Die werken dus zonder doorbetaling bij ziekte, zonder verzekering voor werkloosheid en pensioen voor het minimumloon. Lekker gunstig voor het restaurant wellicht, maar mens-waardig is het niet zo.

      Verwijderen
  7. Sommige mensen belanden in de bijstand omdat ze geen baas boven zich kunnen hebben, avondmens zijn of slecht tegen stress kunnen. Verplicht werken heeft voor deze groep geen zin.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Helemaal mee eens! Hoewel dat soort mensen het prima zouden kunnen redden als zelfstandig ondernemer, desnoods parttime. Maar dat mag vaak weer niet vanuit de gemeente, of wordt door regelgeving, gebrek aan financiering etc onmogelijk wordt gemaakt.
      Wat mensen ook vaak vergeten: het gros van de bedrijven zit echt niet te wachten op (oud-) ondernemers die (gedeeltelijk) in de bijstand zitten

      Verwijderen
  8. Het loont niet of nauwelijks om uit de bijstand te komen. Ga je werken en raak je daardoor toeslagen kwijt, dan hou je geen cent méér over. Genoeg mensen die dan liever in de bijstand zitten en nog een beetje zwart bijklussen. Die hebben het beter dan een heleboel laagbetaalde werkenden. Ik vind dat pervers.


    BeantwoordenVerwijderen
  9. Werken in NL loont vaak niet. Alleenstaande werkeloze moeder met 2 kinderen bijv. Ong. 2000 eur netto en huursubsidie. Bekend als de armoedeval.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ook al scheelt het weinig in inkomen, ik vond het heerlijk om niet meer afhankelijk te zijn van een uitkering. Heel trots om zelf voor brood op de plank te zorgen.
      Daarnaast had ik het gevoel meer mee te tellen dan toen ik in de bijstand zat.

      Verwijderen
    2. dit is een generatiedingetje ben ik bang. in mijn generatie en de daaropvolgende bestaat die drive en trots helaas een heel stuk minder.

      Verwijderen
  10. Goed van je Aaf. Helaas kiest de meerderheid van de bijstandsgerechtigden voor de weg van de minste weerstand. Lekker gratis leven.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ik denk dat het in veel gevallen geen kiezen voor een gratis leven is, maar een uitzichtloze situatie waaraan moeilijk te ontkomen is. Ik zag na 13 jaar werkloosheid en bijstand ook geen perspectief, maar werd gestimuleerd door een vriendin die al eerder hetzelfde omscholingstraject ingegaan was. Zonder haar had ik waarschijnlijk nog veel langer in de bijstand gezeten en zat ik er misschien tot mijn pensioen nog in!

      Verwijderen
    2. Ga toch maar even reageren op het laatste zinnetje "lekker gratis leven". Heb zelf een WAO uitkering op uiteindelijk bijstandsniveau. Ben alleen, en zoals zovelen in dezelfde situatie:het is harken, plannen en veel dingen niet kunnen. Hoezo lekker leven? IK heb mijn verwarming als het even kan op 16* a 17* (als er bezoek is uiteraard hoger). Doe geen gekke dingen heb geen schulden of tattoo's en of piercings. Rook niet en drink niet. Ga wel naar yoga want goed voor me en eet gezond. Maar dus geen geld om er warm bij te zitten Hoezo "lekker leven" op bijstandsniveau. Zo kortzichtig altijd. En beter wordt het niet hoor. Maar ach....
      En dit bedoel ik niet om te klagen maar het klopt gewoon niet wat je zegt.

      Verwijderen
    3. Het is zeker geen gemakkelijke opgave om rond te komen van een inkomen op bijstandsniveau. Diegenen die denken dat het zo simpel is, zijn bevooroordeeld en hebben zelf waarschijnlijk helemaal geen ervaring met een bijstandsinkomen.
      Goed dat je vanuit jouw situatie reageert op deze uitspraak.

      Verwijderen
  11. De oplossing, de werknemer niet dusdanig beschermen dat een werkgever jaren aan betalen vastzit als het niet werkt samen.

    Mensen met een ziekte, crimineel verleden, psychische aandoening ed vallen hierdoor bij solliciteren buiten de mand. En begrijpelijk. Je neemt een flinke gok als werkgever en als je misgokt kan je dat, zeker als diegene op een belangrijke plek zit of je bedrijf niet zo groot is, je bedrijf kosten. En dan zitten er nog meer gezinnen zonder eten. Daar zouden ze eens wat voor moeten doen. Als die werkgever niet verplicht is zolang en zoveel te betalen, krijg je A de mensen die echt willen werken op sollicitatie en B veel meer kansen voor mensen die nu vaak achter het net vissen. Laat ze daar eens geld voor uittrekken.

    BeantwoordenVerwijderen
  12. Ik ben het eens met jou en met Peter Heijkoop van de VNG.

    BeantwoordenVerwijderen

Reageren is leuk, graag zelfs, maar onzinnige, onaardige of kwetsende reacties naar mij of anderen en ook reacties met nep-informatie worden niet geplaatst.

Over verwijderde reacties ga ik niet in discussie.