zaterdag 19 september 2020

De ouders van mijn moeder

Een tijd geleden al weer schreef ik over de grootouders van mijn moeder.
Hier schreef ik over de ouders van mijn grootvader en hier over de ouders van mijn oma.
Gisteren was het 124 jaar geleden dat mijn oma geboren werd, daarom vandaag een verhaal over deze grootouders.
Een portret, gemaakt tussen 1918 en 1920 bij een fotograaf, waarschijnlijk n.a.v. hun verloving. Zelf foto's maken deden mensen toen nauwelijks

Beppe Aaf was geboren in september 1896 en pake L. twee maanden later.
Zoals ik al schreef in een eerder blog over hun ouders, was mijn grootmoeder van haar 12e tot aan haar huwelijk in 1922 dienstmeisje bij de gegoede stand. Dat is 14 jaar zwoegen voor een karig loon. Mijn grootvader werd timmerman en kreeg werk bij een aannemer. In de 1e Wereldoorlog moest hij in militaire dienst en was hij gelegerd ergens in Brabant. Vóór zijn diensttijd leerden ze elkaar kennen en na zijn diensttijd en nadat hij hersteld was van de Spaanse griep, verloofden ze zich.
Beiden waren geïnteresseerd in politiek en in geheelonthouding en in de vakbeweging. Ze werden beiden lid van de SDAP, de Sociaal-Democratische Arbeiderspartij. Het is mogelijk dat ze elkaar in deze kringen tegen zijn gekomen, ik weet het niet en ik kan het niemand meer vragen.
Beppe Aaf demonstreerde voor het vrouwenkiesrecht. Er is nog een foto van dat ze in een optocht loopt. Vrouwen houden enorme vaandels vast om hun actie kracht bij te zetten.
Mijn moeder is hun oudste kind, geboren in 1923.
Ze waren voor hun tijd heel vooruitstrevend, ze deden bijvoorbeeld aan geboortebeperking.
In feite wilden ze 1 kind, maar dat lukte niet, in 1927 kregen ze nog een zoon, mijn oom.
Een aantal jaren voordat de grote crisis in 1929 uitbrak en heel veel werkloosheid en armoede met zich meebracht, besloten mijn grootvader en een broer van hem twee eigen huizen te bouwen, voor allebei één. De broer was metselaar en mijn opa was timmerman en samen bouwden ze in hun vrije tijd aan hun huizen. Ze bouwden dus eigenhandig hun huis! Ik vind dat héél cool!

Zowel mijn opa als mijn oma kregen op latere leeftijd problemen met hun heupen. Bij mijn oma werd de slijtage veroorzaakt door een val met de fiets rond 1948, waardoor ze haar heup brak. Ze kreeg infectie aan haar heup, waardoor ze op sterven lag. In het Katholieke ziekenhuis waar ze lag, kwam er een priester aan haar bed om haar de laatste sacramenten te geven. Ze heeft hem kwaad weggestuurd, ze wilde nog helemaal niet dood! Die breuk leverde haar wel extra slijtage op.
Mijn opa had een aangeboren heupafwijking, een zogenaamde congenitale heupdysplasie. Dat hadden mijn moeder en mijn broer ook. Tegenwoordig krijgen baby's met zo'n afwijking een tijdlang een spreidbroek om de afwijking te verhelpen, maar dat werd in 1896/1897 nog niet gedaan en ook nog niet toen mijn broer een baby was.
De heupafwijking, gecombineerd met het zware werk als timmerman, zorgden voor een fikse slijtage!
Mijn grootvader werd als één van de eersten in Nederland rond 1950 geopereerd en kreeg een kunstheup. De technieken waren nog niet zo goed als dat ze nu zijn. De kunstheup bracht wel verlichting van de klachten, maar lekker liep hij nog steeds niet. Hij gebruikte altijd een stok en liep maar kleine eindjes. Meestal nam hij de fiets of de brommer. Mijn oma maakte de resultaten van de heupoperatie van mijn opa mee en besloot de sprong niet te wagen. Ze heeft zich nooit willen laten opereren. Dus ook zij liep moeizaam en alleen met een wandelstok.

Rond 1960, toen hij ongeveer zo oud was als ik nu, bleek mijn opa diabetes type 2 te hebben. Ik denk dat hij dat al veel langer had. Het is nog steeds zo dat er in Nederland veel mensen zijn die diabetes hebben zonder het zelf te weten. Op dit moment is dat aantal naar schatting een kwart miljoen.
Hij had al flink wat complicaties door de diabetes, onder anderen aan benen en voeten en verder hartproblemen. Mede door de diabetes is hij op zeventigjarige leeftijd overleden.

Mijn beppe Aaf werd een stuk ouder, ze overleefde hem nog 17 jaren en werd 87 jaar!

10 opmerkingen:

  1. Oh ik vind de stukjes over het verleden en je familie altijd super fijn om te lezen!
    Mijn eigen grootvader was eigenlijk niet veel jonger dan jouw grootouders: geboren in 1909. Ikzelf in 1982. Daar zit dus bijna een generatie verschil. Dat komt omdat mn grootouders pas op latere leeftijd een kind kregen.
    Toch bijzonder om te weten hoe die mensen hun wereld er helemaal anders dan de onze moet hebben uitgezien!
    Ik wens je een voorspoedig herstel Aaf,
    Groetjes,
    Nina

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Prachtige foto van jouw grootouders! Je grootmoeder kijkt slim en zelfverzekerd de camera in. Mooi om die verhalen te lezen. Ook leuk om te lezen dat ze zo vooruitstrevend waren. In mijn familie is het allemaal Calvijn en calvinisme wat de klok sloeg. Een benepen milieu. Ik heb me uit dit mileu weten te worstelen. Ik heb geen leuke herinneringen aan mijn grootouders,het was een kille bedoening. Gelukkig woonden ze ver weg.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Dat jouw fam kil en benepen was, heeft niets met Calvijn, of calvinisme te maken, dat waren de personen zelf, die ws niet zo gezellig waren! Dit werpt een onnodig kwaad daglicht over Calvijn

      Verwijderen
    2. Daar wil ik nog wel wat op zeggen. Ik ken veel families en andere mensen uit dit zeer christelijke milieu. Wat ik er heel naar aan vond en vind is dat men daar veel en vaak oordeelt over wat "goed" en "slecht" is. Inclusief mensen uitsluiten die naar hun mening niet "goed" de bijbel lezen. (alsof men een persoonlijke telefoonlijn met de heer heeft) Geloof me, ik kom er vandaan, ik zit er nog tussen en ik heb er zeer onder geleden. Deze vorm van geloof is afgeleid van Calvijn en zijn opvattingen, ik weet echt waar ik het over heb. Met name het oordelen, ik zie het nog dagelijks om me heen! met vr. groet, Joke

      Verwijderen
  3. Het was toen waarschijnlijk gewoon hoor, maar zo'n meisje van 12 dat dan ergens in een ander huis ging werken. Zo jong! Mijn vader ging na de lagere school als boerenknecht werken en dus al uit het ouderlijk huis. Zijn baas was niet heel vriendelijk en hij moest hard werken. Met de blik van nu denk ik, het was nog maar een kind.
    Ik weet dat dit nog op veel plekken op de wereld gebeurt, maar het is ook hier niet zo lang geleden, mijn vader was van 1938. Groet, g

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Mooie foto van je naamgenote.

    Bijzonder dat je zoveel weet van hun medische geschiedenis

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Dank voor n inkijkje in je familiegeschiedenis. Interessant om te lezen. Mvg Rob

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Wat ‘n mooi stel grootouders!
    Ik heb slechts een grootouder, de vader van mijn vader, gekend. Hij was een aardige maar zwijgzame man.

    BeantwoordenVerwijderen
  7. Wat mooi al die kennis. Wij hebben ook zo'n boek met "bruine foto's"Als kind wilde ik verhalen horen over die voorouders.

    BeantwoordenVerwijderen
  8. In 1952 heb ik in het toenmalige kinderziekenhuis in Arnhem gelegen, voor jeugdmigraine. Bij mij op de zaal lag ook een jongetje met een spreidbroek. Daar werd het dus wel gedaan in die tijd.

    BeantwoordenVerwijderen

Reageren is leuk, graag zelfs, maar onzinnige, onaardige of kwetsende reacties naar mij of anderen en ook reacties met nep-informatie worden niet geplaatst.

Over verwijderde reacties ga ik niet in discussie.