Mijn oma woonde van haar 72e tot haar 84e in een bejaardenhuis. Er kwam, nadat mijn opa overleed, na ongeveer 2 jaar een plekje voor haar vrij. Het bejaardenhuis stond in het deel van Leeuwarden waar ze vanaf haar 13e jaar woonde, waar ze haar kinderen had gekregen en waar ze lid was (geweest) van allerlei organisaties, onder anderen een toneelclub en de geheelonthoudersorganisatie/drankbestrijders.
Het bejaardenhuis zoals dat in de late zestiger jaren bestond, is er niet meer. Er woonden relatief gezonde ouderen en de gemiddelde leeftijd waarop men in zo'n huis ging wonen, was nog geen 75 jaar, denk ik.
Voor schoonmaak, warm eten, brood met beleg, koffie en thee werd gezorgd en ook je bed werd opgemaakt. Koekjes en ander lekkers kon je kopen in een winkeltje op de begane grond. Op de begane grond kwam ook regelmatig een kapper en zo nu en dan was er iemand van een bankfiliaal en kon je geld halen.
Mijn oma was eerst heel enthousiast! Er woonden heel veel mensen die ze kende, ook familieleden. Heel gezellig zat ze beneden bij de koffie en de thee. Maar ........ er gingen steeds mensen dood en er kwamen nieuwe mensen die ze niet kende en daar moest ze dan opnieuw contact mee opbouwen. Eten deed ze altijd al op haar kamer, maar na verloop van tijd ging ze niet meer naar de gezamenlijke koffie en thee en dronk ze thee en koffie op haar kamer. Ze kon er niet meer tegen dat er mensen doodgingen en zag het nut niet in van het opbouwen van nieuwe contacten: ze gaan toch dood! Toen probeerde ik haar te stimuleren toch te gaan en leuke nieuwe mensen te ontmoeten. Ik had toen nog niet zo door hoe ontmoedigend het is dat mensen van jouw generatie slechter worden en overlijden.
Ik zie het nu in mijn eigen omgeving. Er zijn al zo veel mensen overleden, generatiegenoten, ook mensen veel jonger dan ik. Of ze worden dement, of ze worden ongeneeslijk ziek.
Er overleden al veel mensen die ik kende: mijn eerste vriendje, de vader van mijn kinderen, collega's van mijn werk, buren, zwemkennissen.
Ik snap veel beter dan destijds dat mijn oma moeite had met de sterfelijkheid van de mensen om haar heen. Met haar eigen sterfelijk had ze veel minder moeite, maar dat er zo veel mensen wegvielen: haar broers, haar schoonzussen, zwagers, vrienden en vriendinnen.
Het werd voor haar eenzaam.
Zo ver is het voor mij nog niet en ik hoop ook dat het niet zo ver komt.
donderdag 4 januari 2024
Ik begrijp mijn oma Aaf nu veel beter
AUTEUR: Aaf, alias Zuinigaan. Ooit opgeleid als bibliothecaris (1974) en maatschappelijk werker (1984). Van 1999 – 2019 werkzaam in het HBO en sindsdien met pensioen. Vanaf de aankoop van mijn huis in 2007 blogger met als centraal thema zuinig leven en besparen. Sinds 2016 oma van inmiddels 4 leuke kleinkinderen.
zuinigaan@gmail.com
16 opmerkingen:
Reageren is leuk, graag zelfs, maar onzinnige, racistische of kwetsende reacties naar mij of anderen, reclame voor politieke partijen en ook reacties met nep-informatie (bijvoorbeeld complottheorieën) worden niet geplaatst.
Over verwijderde of niet geplaatste reacties ga ik niet in discussie.
Abonneren op:
Reacties posten (Atom)
Ik vermoed,dat de contacten in een nu verpleeghuis oppervlakkiger worden. Mijn schoon-oma was er nuchter in en zei ooit "Deze week had ik het zó druk. Vier begrafenissen".
BeantwoordenVerwijderenIk ben nu net 60 en ken het ook al. Mijn partner is op 54 jarige leeftijd overleden, mijn schoonzus heeft ALS en zal dus ook niet lang meer bij ons zijn. Mijn zus is ernstig psychiatrisch patiënte en mijn zoon kampt met langdurige depressie en nog meer. Dan vriendinnen en familie met allerlei aandoeningen. Kanker, reuma.. Het overlijden van mijn ouders afgelopen jaren was voor mij eigenlijk een opluchting, klinkt dat hard? Ze waren al twintig jaar lang aan het tobben met hun gezondheid. Ik herken dat je contacten met ouderen stilletjes gaat mijden omdat ziekte, achteruitgang en dood steeds meer als thema gaat overheersen. Niet goed natuurlijk maar wel begrijpelijk. Groet, Ine
BeantwoordenVerwijderenJe schrijft dat je haar probeerde te stimuleren om leuke nieuwe mensen te ontmoeten. Maar kwamen die nog wel in dat huis wonen, ze hebben toch allemaal hun eigen problemen, ziektes en familie. De interesse voor anderen zullen dan ook verminderen, of praten alleen over hun kwalen.
BeantwoordenVerwijderenVanuit het nu begrijp je haar inderdaad beter dat er soms geen andere mogelijkheden of oplossingen zijn
Het ouder worden op zichzelf zou ik niet zo erg vinden, maar het lijkt me vreselijk om gebrekkig of, nog erger, afhankelijk van anderen te worden. Brrr, ik vind het al naar om erover na te denken. Ik wil er niemand mee voor het hoofd stoten, maar ik krijg er de bibbers van. Geen idee hoe ik er tzt mee op zal gaan....
BeantwoordenVerwijderenAls je blijft leven word je oud, en je weet van te voren niet hoe.
VerwijderenIk zie om me heen veel 85plussers en ze betreuren dat ze niet meer goed ter been zijn en zo nog wat dingen. Maar zonder uitzondering hechten ze bijzonder aan het leven en genieten ze waar ze kunnen.
Je kunt de maatstaven van een goed leven van een gezonde 30jarige niet vergelijken met die van iemand die door ziekte of hoge leeftijd de eindstreep in zicht heeft. Interessant boek over dat onderwerp: Sterfelijk zijn, van een Amerikaans Indiase arts.
Tegenwoordig heb je ook huizen waar studenten en bejaarden door elkaar wonen, dat lijkt mij wel wat! Titia.
BeantwoordenVerwijderenDat lijkt mij ook (bijna) ideaal - ik overweeg om na mijn pensioen naar zoiets uit te kijken. Nu nog niet - ben te blij om 's avonds de deur achter me dicht te kunnen trekken, en alleen als ik wil nog contact met mensen te hebben.....
VerwijderenJa, op de Engelse bestsellerlijsten staat er nu een boek "Outlive" - dwz leef langer dan anderen. Het boek claimt dat dat mogelijk is door gezond te eten en zo.
BeantwoordenVerwijderenMaar het lijkt me inderdaad helemaal niet leuk om iedereen te overleven. Bij mijn schoonmoeder van 83 zie ik dat ook: haar man is overleden, haar zussen zijn overleden, haar broer is stervend, en van de vriendinnen die ze had is de helft ook al overleden.
Wat een raar doel lijkt me dat inderdaad, gezond leven om 'als laatste' dood te kunnen gaan.
VerwijderenDaar heeft Godfried Bomans nog een leuk stukje over geschreven, dat onze familie graag wordt aangehaald.
VerwijderenDe manier waarop men oud is en met de dood om gaan is zo verschillend. Zwager van vriendin, 83 jaar, loopt met rollator en is dol op gezelschap en met voedsel bezig te zijn. Maakt in zijn kamer met keukentje lekkere hapjes bij de thee, bij de koffie of zomaar tussendoor. Dienblad op zijn rollator loopt hij door de gezamenlijke ruimte, biedt iets aan, maakt een praatje met iedereen. Hij geniet nog steeds van het leven ook al heeft hij verschillende beperkingen.
BeantwoordenVerwijderenEen mevrouw die bij mijn moeder in de ‘aanleunflat’ woonde, wist precies wanneer er iemand jarig was. Bezorgde een leuk kaartje en bij alleenstaande mensen bracht ze een taartje met een kaarsje! Ook zij had haar beperkingen maar deed veel voor haar flatgenoten.
Ik ben zelf nogal introvert, contact zoeken met nieuwe mensen heb ik altijd al moeilijk gevonden dus waarschijnlijk eindig ik ook als een eenzaam oud mens.
Thea
Ik lees ineens zwemmen maar zwemt u nog wel?
BeantwoordenVerwijderenEvelien
Jazeker zwem ik. Niet dagelijks, maar vaak wel 3x per week.
VerwijderenIk kreeg voa de woningzoeker de vraag of ik geninterreseerd ben in wonen in een samsam huis. dan heb je een eigen appartement met slaapkamer, badkamer en kleine keuken , de rest van de ruimtes worden gezamelijk gebruikt. Je komt daar niet zomaar voor in aanmerking, maar moet eerst op een soort sollicitatie gesprek.Nou nee niet iets voor mij, ben dan wel 60 plus, maar werk nog en ben verder goed instaat om voor mezelf te zorgen en als je daar woont ben je min of meer verplicht om veel dingen samen te doen. Maar ook al snap ik dat je een klik met andere bewoners moet hebben vind ik het feit dat je op sollicitatie moet ook niet erg uitnodigend en al wil ik best wel wat voor anderen betekenen , ik ben ook erg gehecht aan mijn privacy en ben ik graag op mezelf. Misschien als ik afhankelijk word van zorg dat ik er dan wel voor open sta, maar nu? Nee, niet mijn ding. Een collega woont ook in een 55plus appartement maar heeft wel eigen woonruimte dat is toch wel een andere insteek. Ook vind ik het feit dat je een behoorlijk hoge huur moet betalen ook niet aantrekkelijk. De kale huur is 633,25 euro daar komen nog servicekosten en de kosten voor de zonnepanelen bovenop.Nu woon ik voor nog geen 500 euro en heb ik het huis voor mezelf zonder de verplichting anderen te ondersteunen, terwijl ik ook nog werk.
BeantwoordenVerwijderenIk kreeg de vraag via de woningzoeker of ik als 60 plusser interesse heb in wonen in het Sam/samhuis, dit zijn appartementen voor deels 45 plussers die appartementen hebben met een eigen woonkamer,slaapkamers, badkamer en keuken en deels 55 plus appartement met wel een eigen, slaap, badkamer en een kleine keuken, maar andere voorzieningen zoals een woonkamer zijn gezamelijk. Je moet een soort sollicitatie gesprek voeren om te zien of je in de groep past. Maar ik vind het een nogal dure manier van wonen. De kale huur is 633,25, daar bovenop komen nog servicekosten en een maandelijkse bijdrage voor zonnepanelen. Nu woon ik voor nog geen 500 euro in een kleine eensgezinswoning met kleine tuin . En een collega van mij woont ook in een 55plus appartement en is ook rond de 600 euro kwijt,maar heeft wel een eigen woonkamer en balkon en berging. Wij werken allebei nog en vinden het wel prettig om als we uit het werk komen je rustig in je eigen woonkamer te kunnen terugtrekken en familie en vrienden te ontvangen i.p.v. in een gedeelde woonkamer. Geen zin om dan in je slaapkamer te gaan zitten om je eigen tv programma te kunnen kijken of andere hobbies uit te kunnen voeren. Bovendienheb je ook niet de ruimte in je appartement zelf een wasmachine te kunnen plaatsen dus dat zal ook gezamelijk moeten blijkbaar , al met al lever je veel privacy in, iets wat voor 60 plussers zoals ik die gewoon nog een baan hebben en nog prima in staat zijn om alles zelf te doen en zeker voor wat je gaat betalen niet een erg aantrekkelijke optie is. ,Het lijjkt mij teveel op een bejaardenhuis, maar dan zonder dat er zorg aanwezig is. Prima voor mensen die minder onafhankelijk zijn en erg gesteld zijn op gezelschap , maar nee , ik ga niet solliciteren.
BeantwoordenVerwijderenIk denk dat je oma niet zozeer moeite had met de sterfelijkheid van anderen, maar het feit dat zij alleen achterbleef. Geartsje
BeantwoordenVerwijderen